گاهی اوقات در زندگی، فرصت‌های خوبی برایمان پیش می‌آید که می‌توانند آینده‌مان را بهتر کنند. اما بعضی افراد، به دلایل مختلفی مانند بی‌دقتی، بی‌حواسی یا حتی لجبازی، این فرصت‌ها را از دست می‌دهند و باعث می‌شوند شرایط برایشان بدتر شود.
در چنین مواقعی از ضرب‌المثل “لگد به بخت خود زدن” استفاده می‌کنیم. این مثل نشان می‌دهد که فرد با رفتار نادرست خود، فرصت‌های طلایی زندگی‌اش را نابود کرده است؛ درست مانند کسی که یک چیز ارزشمند را با پا از خود دور کند.
به بیان دیگر، این ضرب‌المثل به افرادی اشاره دارد که شانس و اقبال خوبی دارند، اما خودشان با تصمیم‌های نابجا یا کارهای اشتباه، این موقعیت‌های طلایی را خراب می‌کنند و در نهایت به ضرر خود عمل می‌کنند.
در این نوشته، می‌خواهیم معنی، پیشینه و مفهوم اصلی یک ضرب‌المثل کهن ایرانی را بررسی کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
ضرب المثل لگد به بخت خود زدن کنایه از چیست؟
لگد به بخت زدن یعنی کاری کنی که به ضرر خودت تمام شود.
وقتی فرصت‌های خوبی پیش روی کسی قرار بگیرد و او از آن استفاده نکند، این ضرب‌المثل را برایش به کار می‌برند.
مثلاً فرض کنید کسی مدت‌ها دنبال یک کار خوب می‌گردد. یک روز یکی از آشنایان شغل مناسب و پردراختی را به او پیشنهاد می‌دهد، اما او به دلایل کوچک و بی‌اهمیت – مثلاً اینکه از معرف کار خوشش نمی‌آید – آن پیشنهاد را رد می‌کند.
در این شرایط اطرافیان می‌گویند: «لگد به بخت خودت زدی!» یعنی شانس به خانه‌ات آمده بود، اما تو به آن پشت کردی و با این رفتار بی‌دقتی، خودت را از موفقیت محروم کردی.
این اصطلاح معمولاً برای کسانی به کار می‌رود که به ضرر خود عمل می‌کنند یا با تصمیم‌های نادرست، موقعیت‌های خوب زندگیشان را از دست می‌دهند.