گاهی پیش میآید که در پاسخ به چیزی، هیچ حرفی نمیزنیم. این سکوت میتواند معنیهای گوناگونی داشته باشد. ضربالمثل “سکوت علامت رضاست” به یکی از این معنیها اشاره میکند.
وقتی کسی از شما سوالی میپرسد یا پیشنهادی به شما میدهد و شما در پاسخ سکوت میکنید، در بسیاری از فرهنگها این سکوت به منزلهٔ موافقت و رضایت شما در نظر گرفته میشود. گویی با حرف نزدن میگویید: “مشکلی ندارم”، “حرف تو را قبول دارم” یا “با این کار موافقم”.
البته همیشه اینطور نیست و سکوت میتواند نشانهٔ چیزهای دیگری مانند خشم، غم یا بیعلاقگی نیز باشد. اما در موقعیتهای معمولی، وقتی کسی سکوت میکند و نشانهای از مخالفت نشان نمیدهد، معمولاً فرض بر این است که او راضی است.
پس این ضربالمثل به ما یادآوری میکند که در خیلی از مواقع، سکوت کردن به جای حرف زدن، خودش یک جواب مثبت و نشاندهندهٔ رضایت است.

در این نوشته میخواهیم به درک مفهوم اصلی این ضربالمثل کهن ایرانی بپردازیم. با ما در ندابلاگ همراه باشید.
معنی سکوت علامت رضاست یعنی چه؟
۱- وقتی کسی در برابر پرسشها و نظرات دیگران سکوت میکند، معمولاً به این معناست که با آن موافق است و پاسخش مثبت است.
۲- گاهی میتوان رضایت و خشنودی یک نفر را حتی بدون اینکه حرفی بزند، از حالت و رفتارش فهمید.
چه زمانی سکوت علامت رضاست؟!
این ضربالمثل میگوید وقتی کسی سکوت میکند، معمولاً یعنی راضی است. اما همیشه نمیتوان به این موضوع اطمینان داشت. برای درست فهمیدن منظور فرد، باید هنگام سکوت به چهرهاش نگاه کرد.
اگر وقتی سوالی از او میپرسی که پاسخش “آری” یا “نه” است، در سکوت خود لبخند بر لب داشته باشد و چهرهاش شاد به نظر برسد، سکوتش به معنای “بله” است. اما اگر در حالی که ساکت است، چهرهاش غمگین و ناراحت باشد، این سکوت نشاندهنده نارضایتی اوست، نه رضایت.
انواع سکوت
**سکوت سازنده**
سکوت سازنده به آن نوع سکوتی گفته میشود که برای ما مفید است. این سکوت مانند یک وقفهی آرامشبخش است که به ما فرصت میدهد تا فکر کنیم، انرژی دوباره بگیریم و با تمرکز بیشتری به کارهایمان برسیم. این نوع سکوت اختیاری است و باعث میشود احساس آرامش و تعادل داشته باشیم.
**سکوت مخرب**
سکوت مخرب برعکس است و به احساسات و روابط ما آسیب میزند. این سکوت وقتی پیش میآید که دو نفر با هم مشکل دارند، اما به جای صحبت کردن و حل موضوع، سکوت میکنند. این سکوت، پر از ناراحتی و کینه است و مانند دیواری بین افراد قرار میگیرد و باعث میشود فاصلهها بیشتر شود.
حالا مثال میزنیم:
سکوت سازنده: فرض کنید دوست شما سرگرم کاری است و بسیار گرفتار شده. شما به سراغش میروید، سلام و احوالپرسی میکنید و سپس میپرسید: «نیاز به کمک داری؟» اگر او ذاتاً فردی باشد که از مزاحم شدن برای دیگران احساس شرم میکند، پس از شنیدن پیشنهاد شما، خجالت میکشد که بله بگوید. حتی اگر واقعاً به کمک نیاز داشته باشد.
در نتیجه سکوت میکند و لبخندی میزند. این سکوت و لبخندش، نشاندهنده موافقت اوست. حتماً به او کمک کنید!
سکوت ناخواسته: تصور کنید خانوادهتان قصد دارند در تعطیلات به سفر بروند. قبل از حرکت، از همه نظرخواهی میکنند که به کدام شهر بروند. مثلاً همه موافقند که به شهر x سفر کنند. اما شما چون اخیراً به آن شهر رفتهاید یا حتی خاطره ناخوشایندی از آنجا دارید، تمایلی به رفتن ندارید. با این حال، چون اکثر افراد موافق هستند، شما به اجبار سکوت میکنید و مخالفت خود را بیان نمیکنید. اما همین سکوت شما، نشاندهنده پاسخ منفیتان است.
توجه
شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که چرا باید سکوت کنیم؟ آیا هر کسی نباید تمرین کند که از رودربایستی خارج شود و بتواند به راحتی «نه» بگوید؟
درست است که انسان باید در موقعیتهای لازم، وقتی که واقعاً تمایلی به انجام کاری ندارد، بتواند نه بگوید. اما گاهی شرایط «نه» گفتن فرق میکند. باید در نظر بگیرید که مخاطب شما چه کسی است.
گاهی همین سکوت کردن و نه نگفتن، هم نشاندهنده احترام شما به فردی محترم است (نه هر کسی) و هم باعث میشود تصویر بهتری از شخصیت شما در ذهن دیگران شکل بگیرد. (کسانی که همیشه در جمع مخالفت خود را آشکارا بیان میکنند، معمولاً تصویر خوبی از خود به جا نمیگذارند!)
ممکن است پدر و مادر گرامیتان، یا حتی معلم محترم شما که احترام همه آنها ضروری است، از شما درخواستی داشته باشند و شما راضی نباشید. در این شرایط، احترام گذاشتن در اولویت است و «نه» گفتن صریح، میتواند بیاحترامی تلقی شود.
موفق باشید 🙂
پیشنهاد: ضربالمثلهای بیشتری بخوانید.
اختصاصی-ندابلاگ
