گاهی در زندگی موقعیت‌هایی پیش می‌آید که یک اتفاق یا مشکل بزرگ، ناگهان خودش را نشان میدهد. ضرب‌المثل “دود از کنده بلند میشود” دقیقاً اشاره به همین موضوع دارد.
معنای این ضرب‌المثل این است که هر اتفاقی، چه خوب و چه بد، معمولاً یک دلیل و ریشه‌ای دارد. همان‌طور که دود به طور ناگهانی از یک کندهٔ چوب بلند نمی‌شود، بلکه حتماً آتشی در کار است که آن دود را به وجود آورده است.
در زندگی هم همین‌طور است: اگر مشکلی می‌بینیم، اگر خبری پخش میشود، یا حتی اگر موفقیتی به دست می‌آید، به دنبال آن یک علت و داستان پنهانی وجود دارد. هیچ‌چیز بی‌دلیل رخ نمی‌دهد.
پس این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که در برخورد با حوادث و اخبار، به دنبال ریشه و اصل ماجرا باشیم و زود قضاوت نکنیم.
در این نوشته می‌خواهیم ببینیم این ضرب‌المثل قدیمی و اصیل ایرانی چه معنایی دارد و چه مفهومی را می‌رساند.
معنی ضرب المثل دود از کنده بلند میشود یعنی چه؟
۱- معمولاً افراد بزرگ‌سال در مقایسه با جوانان، در زمینه‌های گوناگون تجربه و مهارت بیشتری دارند.
۲- کنده، بخشی از تنه درخت است که پس از قطع شدن درخت، روی زمین باقی می‌ماند. بیشتر درختانی که به این شکل قطع می‌شوند، عمر زیادی دارند؛ مانند درختان چند هزار ساله. هرچه چوب درخت قدیمی‌تر باشد، بهتر می‌سوزد. در مقابل، شاخه‌های جوان و تازه، به سختی آتش می‌گیرند یا اصلاً نمی‌سوزند.
۳- وقتی گفته میشود “دود از کنده بلند میشود”، منظور این است که چوب درختان کهنسال بهتر و بیشتر می‌سوزد. این عبارت به صورت کنایه به افرادی اشاره دارد که سن و سال بیشتری دارند و باتجربه‌تر هستند. همچنین ممکن است به جوانانی اشاره کند که سال‌ها در یک زمینه خاص فعالیت کرده‌اند و در مقایسه با افراد تازه‌کار، عملکرد بهتری دارند.
۴- هرکس تجربه بیشتری داشته باشد، نحوه عمل و توانایی‌هایش در عمل آشکار میشود.
پیشنهادی: ضرب‌المثل «پیرم و می‌لرزم…»