گاهی در زندگی با صحبت‌هایی روبرو می‌شویم که حتی اگر دوست نداشته باشیم بشنویم، حقیقت دارند. این جمله‌ها مانند آینه‌ای هستند که واقعیت را به ما نشان می‌دهند، حتی اگر آن واقعیت برایمان خوشایند نباشد.
در چنین مواقعی، معمولاً پاسخی برای گفتن نداریم. نه به این دلیل که جوابی وجود ندارد، بلکه چون حقیقت آنقدر روشن و واضح است که هیچ بحث و مخالفتی در برابر آن کارساز نیست.
این وضعیت شبیه کسی است که در یک روز آفتابی سعی کند وجود خورشید را انکار کند. هرچقدر هم بحث کند، در نهایت حقیقت آشکار باقی می‌ماند.
این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که وقتی با حقیقت محض مواجه می‌شویم، بهترین کار پذیرش آن است، حتی اگر سخت باشد. چون حقیقت مانند کوهی استوار است و در برابر آن، هیچ بحث و جدلی پایدار نمی‌ماند.
در این بخش، به توضیح و درک معنای این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
ضرب المثل حرف حق جواب نداره یعنی چه؟
۱- وقتی کسی حرف حق می‌زند، دیگران در برابر سخنش سکوت می‌کنند و پاسخ مخالفی ندارند؛ مگر افرادی که حق‌ستیز هستند و از روی упряمی مخالفت می‌کنند.
۲- حقیقت همیشه یکسان است. اگر کسی منصف باشد، حتی اگر حرف حق از زبان دشمنش بشنود، آن را می‌پذیرد و درباره‌اش فکر می‌کند. اما کسی که عادت دارد به هر حرفی ایراد بگیرد، هرگز نمی‌تواند حقیقت را بپذیرد.
۳- وقتی می‌گوییم در برابر حرف حق پاسخی نیست، یعنی سخن حق، انسان خردمند را قانع می‌کند و او حرفی برخلاف آن ندارد. به بیان دیگر، حرف حق نیازی به بحث و جدل ندارد!
۴- بعضی افراد می‌خواهند دیگران را به کارهای خوب جذب کنند، اما برای این کار از دروغ یا حرف‌های غیرواقعی استفاده می‌کنند. آن‌ها فکر می‌کنند با تحریک احساسات مردم می‌توانند آن‌ها را به راه درست هدایت کنند. حتی اگر این روش گاهی نتیجه‌ای داشته باشد، پایدار نیست. زیرا ذات انسان بر پایهٔ حق استوار است و هر چیزی که با حقیقت در تضاد باشد، نمی‌تواند راهنمای خوبی برای رسیدن به راه راست باشد.
نکته: همانطور که گفتیم، حقیقت یکی است و اگر انسان به درون خود رجوع کند و وجدان بیداری داشته باشد، هر چیزی که نادرست باشد را نمی‌پذیرد و در برابر حقیقت تسلیم می‌شود. اما اگر کسی خود را به خواب زده باشد، نمی‌توان او را بیدار کرد!
حدیث درباره حرف حق
امام حسن عسکری علیه السلام می‌فرمایند: هر کس که دارای عزت است، اگر راه حق را رها کند، خوار و بی‌ارزش خواهد شد. و در مقابل، هر فردی که خوار و ضعیف است، اگر به حق عمل کند، عزتمند و سربلند می‌شود. (بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۳۷۴، ح ۲۴)
اختصاصی-ندابلاگ