حتما! در ادامه متن بازنویسی شده آمده است:
گاهی اوقات برای توصیف شخصیت افراد از ضرب‌المثل‌ها استفاده می‌کنیم. یکی از این ضرب‌المثل‌ها می‌گوید: “شیری یا روباه”. این جمله چه معنایی دارد؟
این ضرب‌المثل معمولاً برای افرادی به کار می‌رود که در موقعیت‌های مختلف، بسته به شرایط، رفتارهای کاملاً متفاوتی از خود نشان می‌دهند. یعنی یک زمان آنقدر قدرتمند و بی‌پروا مثل یک شیر ظاهر می‌شوند و زمان دیگر، مانند روباه، حیله‌گر و محتاط عمل می‌کنند.
در واقع این جمله به این اشاره دارد که آن فرد یک شخصیت ثابت و قابل پیش‌بینی ندارد. گاهی با جرأت و رو راست است و گاهی با مکر و زیرکی کار خود را پیش می‌برد. بنابراین وقتی کسی را با این عبارت صدا می‌زنند، یعنی او را فردی می‌دانند که اصل ثابتی در رفتارش نیست و بسته به موقعیت، نقش‌های متفاوتی بازی می‌کند.
در این نوشته می‌خواهیم معنی یکی از ضرب‌المثل‌های ایرانی را که در کتاب فارسی پایهٔ پنجم آمده است، بررسی کنیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید باشد.
این ضرب‌المثل بین مردم ایران آنقدر رایج شده که معمولاً به صورت یک سؤال خنده‌دار و شوخی به کار می‌رود. بیشتر اوقات، دانش‌آموزان و دانشجویان در زمان امتحانات از آن استفاده می‌کنند.
معانی ضرب المثل شیری یا روباه
وقتی کسی پس از انجام دادن کاری یا رساندن پیامی برمی‌گردد، معمولاً از او می‌پرسند: “شیر برگشتی یا روباه؟” یعنی آیا مثل شیر پیروز و سربلند و با دست پُر برگشتی، یا شکست خوردی و مثل روباه با دست خالی برگشتی؟
این سؤال در واقع می‌خواهد بداند که در انجام کاری که بر عهده داشتی موفق بودی یا نه؟
در گفتگوهای روزمره، وقتی دو کلمهٔ “شیر” و “روباه” کنار هم می‌آیند، معمولاً مفهوم موفقیت یا شکست به ذهن می‌رسد.
در این ضرب‌المثل، شیر نشانهٔ قدرت و کامیابی است و روباه نشانهٔ ناکامی و شکست.
بنابراین، “شیر بودن” کنایه از موفقیت و پیروزی در کاری است که فرد انجام داده، و “روباه بودن” کنایه از شکست خوردن در آن کار است.