در این ضرب المثل زیبا، چاه نماد یک انسان مستقل و توانمند است. “خوشا به حال آن چاهی که خودش منبع آب است” در واقع اشاره به افرادی دارد که برای رفع نیازهایشان به دیگران وابسته نیستند.
این مثل می‌گوید چاهی که خودش آب دارد، همیشه سیراب است و محتاج چشمه یا باران دیگری نمی‌ماند. به همین شکل، آدمی که دانش، مهارت و توانایی‌های درونی خود را پرورش داده، همیشه می‌تواند روی پای خودش بایستد. او برای حل مشکلات زندگی نیازی به التماس و دست درازی به دیگران ندارد.
این چاهِ پُرآب، مانند آدمی است که درونش از معرفت و توانمندی لبریز است. چنین شخصی نه تنها نیازهای خودش را برطرف می‌کند، بلکه مانند چاهی که به دیگران آب می‌دهد، می‌تواند یاری‌رسان اطرافیان نیز باشد.
در نهایت، این ضرب المثل به ما یادآوری می‌کند که ارزش واقعی در خودکفایی و رشد درونی است، نه وابستگی به منابع بیرونی.
در این نوشته به بررسی مفهوم یکی از ضرب‌المثل‌های کهن و پرمعنای ایرانی می‌پردازیم. امیدواریم این مطلب برای شما مفید و جالب باشد.
معنی ضرب المثل خوشا چاهی که آب از خود برآرد چیست؟
۱- باید به چیزهایی افتخار کنید که خودتان برای به دست آوردنش زحمت کشیده‌اید و در آن نقش داشته‌اید.
۲- اگر کسی به خوبی‌ها و برتری‌های دیگران ببالد، اما خودش از آن صفات برخوردار نباشد، این کار هیچ سودی برایش ندارد.
۳- معمولاً این ضرب‌المثل را خطاب به کسانی به کار می‌برند که پیوسته به دارایی پدر، مقام و موقعیت خانواده یا موفقیت اطرافیانشان می‌نازند و تلاش می‌کنند با تکیه بر این موارد، خود را هم فردی مهم و باارزش نشان دهند. در چنین مواقعی، دیگران با یادآوری این ضرب‌المثل به او تذکر می‌دهند.
۴- این سخن را به کسی می‌گویند که می‌خواهد با استفاده نادرست از جایگاه و اعتبار دیگران، برای خود موقعیت و منزلتی کسب کند.
۵- معنی آشکار این ضرب‌المثل این است: چاهی ارزش دارد که از درون خودش آب داشته باشد و آب از دل آن بجوشد. چنین چاهی قطعاً در نظر همگان پربرکت و سودمند است. اما اگر چاهی خشک باشد و از خود آبی نداشته باشد، هرچقدر هم که از بیرون در آن آب بریزی، فایده‌ای ندارد و پایدار نمی‌ماند.
معنای پنهان ضرب‌المثل این است: فردی که مانند چاه خشک است، از درون استعداد و توانایی خاصی ندارد و می‌کوشد با تکیه بر دستاوردهای دیگران، برای خود شخصیت و اعتباری دست و پا کند. در مقابل، چاهی که از درون می‌جوشد، نماد انسانی کوشا، بااستعداد و پرتلاش است که دانش و ادب و موفقیت‌های واقعی خودش، دیگران را به تحسین وامیدارد، نه ثروت یا مقام خانواده و آشنایانش!
چه خوب سروده شده:
> گیرم پدر تو بود فاضل
از فضل پدر تو را چه حاصل؟!
◊ در یک کلام: چاه واقعی آن است که از درون خود بجوشد!
ضرب‌المثل‌های فارسی با آب
اختصاصی-ندابلاگ