گلدوزی یک هنر زیبا و جذاب برای یادگیری است. درست مثل نقاشی کردن، می‌توانید با آن ایده‌های تازه و خلاقانه‌ی زیادی را به نمایش بگذارید. با این تفاوت که به جای قلمو و رنگ، از پارچه و نخ برای خلق آثارتان استفاده می‌کنید. کارهای گلدوزی شده هدیه‌های فوق‌العاده‌ای برای عزیزانتان هستند و حتی می‌توانید با آنها یادگاری‌های ماندگاری برای فرزندان یا نوه‌های خود بسازید.
در ساده‌ترین حالت، گلدوزی یعنی کشیدن یک طرح روی پارچه و سپس دوختن روی آن خطوط. با یادگیری انواع مختلف دوخت‌ها، می‌توانید طرح‌های متنوع و زیبایی خلق کنید.
خیلی از تازه‌کارها و کسانی که تازه می‌خواهند این هنر را شروع کنند، معمولاً این سوال برایشان پیش می‌آید که چه پارچه و نخی برای گلدوزی مناسب است. نکته‌ی اول این است که گلدوزی هم با دست امکان‌پذیر است و هم با دستگاه. اما در این مطلب فقط به معرفی انواع نخ و پارچه‌های مناسب برای گلدوزی می‌پردازیم و وارد جزئیات روش شروع کار نمی‌شویم. امیدواریم این مطالب برایتان مفید واقع شود.
ابزار اولیه و مفهوم دوخت
گلدوزی در ابتدایی‌ترین سطح، یک هنر ساده و قابل یادگیری برای همه است. برای شروع، کافی است یک طرح ساده را روی پارچه بکشید و با کمک سوزن و نخ، آن را بدوزید. انواع مختلف دوخت‌ها در گلدوزی، به طرح‌های شما شکل‌ها و بافت‌های گوناگونی می‌دهند و همین موضوع باعث می‌شود هر کار، زیبایی خاص خودش را داشته باشد.
خیلی از افرادی که تازه می‌خواهند گلدوزی را شروع کنند، ممکن است در انتخاب پارچه و نخ مناسب سردرگم شوند و ندانند چطور باید آغاز کنند. در حقیقت، شناخت مواد اولیه یعنی نخ و پارچه، اولین و مهم‌ترین گام برای خلق یک اثر گلدوزی زیبا و ماندگار است. نکته کلیدی این است که فرقی نمی‌کند با دست گلدوزی می‌کنید یا با دستگاه؛ در هر صورت انتخاب پارچه و نخ مناسب، به طور مستقیم بر کیفیت کار شما تأثیر می‌گذارد. پارچه‌های مناسب نه تنها باعث می‌شوند نخ به خوبی در جای خود قرار بگیرد، بلکه کمک می‌کنند دوخت‌ها مرتب و تمیز به نظر برسند و در پایان، کار شما هم بادوام‌تر باشد و هم ظاهری زیباتر داشته باشد.
کدام نوع نخ برای گلدوزی مناسب است؟
سوال شما این است که چه نوع پارچه و نخی برای گلدوزی خوب است؟ در این بخش می‌خواهیم درباره انواع نخ گلدوزی و بهترین گزینه‌ها صحبت کنیم.
انواع مختلفی از نخ وجود دارد که می‌توانید در گلدوزی از آنها استفاده کنید، اما نخ پنبه‌ای رشته‌ای از همه معمول‌تر است.
گلدوزی با دست، وسایل و ابزار پیچیده‌ای لازم ندارد. شما فقط به یک پارچه مناسب، نخ گلدوزی و یک سوزن مخصوص نیاز دارید.
اما وقتی بیشتر با این هنر آشنا شوید، می‌بینید که دنیای گلدوزی گسترده‌تر است. ابزارهای مختلف، پارچه‌های گوناگون، سوزن و نخ‌های متنوع وجود دارند که حتی می‌توانند روش گلدوزی شما را عوض کنند. در این میان، انتخاب نخ است که بیشترین تأثیر را دارد.
اگر با انواع نخ‌های گلدوزی آشنا باشید و بدانید برای هر پروژه چه نخی بهتر است، نتیجه کارتان بسیار زیباتر و حرفه‌ای‌تر خواهد شد.
نخ گلدوزی پنبه‌ای
همانطور که پیش‌تر گفتیم، نخ پنبه‌ای پرکاربردترین نوع نخ در گلدوزی است. این نخ از به هم تابیدن رشته‌های نازک پنبه به شکل یک لوله تولید می‌شود و وقتی آن را از کلاف جدا می‌کنید، می‌توانید آن را به شش رشته باریک تقسیم کنید. هر کدام از این رشته‌ها خود از دو نخ بسیار نازک تشکیل شده که به نرمی به دور هم پیچیده‌اند.
هر تکه نخ کامل، شش رشته دارد و شما می‌توانید بسته به اینکه چه ضخامتی برای دوخت‌هایتان مناسب است، از یک تا شش رشته استفاده کنید. اگر تنها از یک رشته استفاده کنید، کار بسیار ظریف و دقیقی به دست می‌آید. با افزایش تعداد رشته‌ها، دوخت‌ها برجسته‌تر و پررنگ‌تر می‌شوند. اگر هر شش رشته را با هم به کار ببرید، نتیجه، دوخت‌هایی کاملاً ضخیم و پرحجم خواهد بود.
انتخاب تعداد رشته‌ها کاملاً به سلیقه شما و طرحی که در نظر دارید بستگی دارد. اگر می‌خواهید دوخت‌هایتان برجسته‌تر و چشم‌گیرتر به نظر برسند، کافی است تعداد رشته‌های بیشتری را داخل سوزن کنید.
نخ گلدوزی ابریشمی
ابریشم را می‌توان سلطان نخ‌های گلدوزی دانست. در میان همهٔ نخ‌های دستدوزی، ابریشم نه تنها از همه محکم‌تر است، بلکه بیشترین جلوه و درخشندگی را هم دارد. به طور کلی دو نوع ابریشم در گلدوزی کاربرد دارد: ابریشم تابیده که از پیله‌های آسیب‌دیده و باقیمانده تولید می‌شود، و ابریشم رشته‌ای که از کشیدن رشته‌های کامل و یک‌پارچه از پیله به دست می‌آید.
برای درک بهتر، کار با ابریشم را شبیه به کار با نخ پنبه‌ای در نظر بگیرید. هرچه نخ ضخیم‌تر و مقاوم‌تر باشد، با صرف انرژی کمتر می‌توان دوخت بیشتری انجام داد و سطح بیشتری را پوشاند.
نخ‌های ابریشمی در رنگ‌های درخشان و چشم‌نواز عرضه می‌شوند و به همین دلیل در دوخت‌های ظریف و هنری بسیار استفاده می‌شوند. تنها نکتهٔ قابل توجه هنگام استفاده از ابریشم این است که ممکن است در حین کار، دست شما را زخمی کند.
بعد از اتمام گلدوزی با نخ ابریشم، پشت کار را به آرامی با اتوی بخار کمی فشار دهید. این کار باعث می‌شود درخشندگی طبیعی و زیبای ابریشم به طور یکدست در تمام سطح کار پدیدار شود.
نخ گلدوزی پلی استر یا نورتاب
نخ‌های مخصوص گلدوزی که از جنس پلی‌استر یا از نوع نورتاب هستند، اغلب برای دوخت‌های تزئینی به کار می‌روند؛ مخصوصاً وقتی که نیاز به ثبات رنگ زیاد باشد و رنگ‌ها در تماس با آب کلر دار هم از بین نروند. این نوع نخ‌ها، دوام بالایی دارند و در برابر سایش و مواد شیمیایی مقاومت قابل توجهی نشان می‌دهند.
پلی‌استر در صنعت پارچه و پوشاک، یک الیاف مصنوعی پرطرفدار است که هم برای تولید نخ و هم برای ساخت پارچه کاربرد دارد. این الیاف به دلیل مقاومت در برابر آفتاب، ساییدگی و بسیاری مواد شیمیایی، همچنین استحکام بالا، شستشوی آسان و قیمت مناسب، گزینه‌ای ایده‌آل به شمار می‌رود.
نخ‌های گلدوزی پلی‌استر به ویژه برای دوخت روی پارچه‌های رنگی، لباس ورزشی، مایو، لباس بچه‌ها، لباس کار و دیگر وسایلی که زیاد شسته می‌شوند یا در معرض حرکت زیاد، لکه، رطوبت یا آب و هوای نامساعد قرار دارند، مناسب هستند. این نخ‌ها درخشندگی، نرمی، استحکام و مقاومت بالایی در اثر گلدوزی شده ایجاد می‌کنند.
کدام پارچه برای گلدوزی مناسب است؟
در هنر گلدوزی، معمولاً همه توجه‌ها به سمت نخ‌های رنگارنگ می‌رود، اما فراموش نکنید که پارچه‌ای که روی آن گلدوزی می‌کنید هم به همان اندازه مهم است. پارچه مناسب، نه‌تنها از دوخت‌های شما محافظت می‌کند، بلکه زیبایی آن را هم بهتر نشان می‌دهد. در مقابل، اگر پارچه مناسبی انتخاب نکنید، ممکن است نتیجه کار آن‌طور که می‌خواهید نشود و زحمات شما از بین برود. اگر دوست دارید کار گلدوزی شما در نهایت زیبا و تمیز به نظر برسد و نخواهید بعداً بخواهید دوخت‌ها را باز کنید، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه با ما همراه باشید تا با نحوه انتخاب بهترین پارچه برای گلدوزی و شماره‌دوزی آشنا شوید. این را به خاطر داشته باشید: گلدوزی روی هر نوع پارچه‌ای ممکن است، اما هر جنس پارچه ویژگی‌ها و سختی‌های خاص خودش را دارد.
پارچه کتان
کتان یکی از کهن‌ترین و پرکاربردترین پارچه‌ها در زمینه‌های گوناگون مانند دوخت و دوز و گلدوزی به شمار می‌رود. این پارچه در وزن‌ها و ضخامت‌های مختلفی تولید می‌شود. نوعی که برای گلدوزی استفاده می‌شود، معمولاً سبک و نازک است. پارچه کتان از الیاف موجود در ساقهٔ گیاه کتان به دست می‌آید و به دلیل جنس طبیعی و انعطاف‌پذیری که دارد، هنگام نصب روی کارگاه گلدوزی، کار را برای هنرجویان راحت و بدون زحمت می‌کند.
سطح کتان صاف و درخشان است و این ویژگی، زیبایی نخ‌های گلدوزی را بیشتر نشان می‌دهد. روی این پارچه می‌توان با هر نوع نخی گلدوزی کرد. همچنین کتان قابل شستشو است و اگر از نخ‌های مقاوم در برابر کلر آب استفاده شود، به سادگی می‌توان آن را با مواد شوینده مناسب تمیز کرد.
پارچه ارگانزا
ارگانزا نوعی پارچه بسیار سبک و نازک است که تقریباً شفاف به نظر می‌رسد و بافت آن فشردگی کمی دارد. اگر قصد گلدوزی روی این پارچه را دارید، بهتر است نوعی را انتخاب کنید که سطحی صاف و تا حدی ابریشمین داشته باشد، اما در عین حال از استحکام کافی برخوردار باشد. در گذشته، ارگانزا تنها از ابریشم طبیعی تولید می‌شد، اما امروزه بیشتر از پلی‌استر یا ابریشم مصنوعی ساخته می‌شود. این پارچه به دلیل نازک و ظریف بودن، برای دوخت‌های دقیق و طرح‌های حساس گلدوزی مناسب است. ارگانزا جلوه براقی دارد و نور را به خوبی منعکس می‌کند؛ به همین دلیل برای کارهای گلدوزی بهتر است از نخ‌های مات استفاده شود تا نتیجه کار زیباتر و هماهنگ‌تر شود.
پارچه شانتون
پارچه شانتون که برای گلدوزی به کار می‌رود، بافتی درشت و برجسته دارد و به همین دلیل برای دوخت با نخ‌های ضخیم بسیار مناسب است. این پارچه از ترکیب اکرلیک و پلی‌استر تهیه شده و با وجود بافت درشت، نازک و سبک است. یکی از ویژگی‌های خوب این پارچه این است که چروک نمی‌شود و گلدوزی روی آن نسبت به پارچه‌های چروک‌پذیر، راحت‌تر انجام می‌گیرد. اگر در حین دوخت اشتباهی رخ دهد، به راحتی می‌توان آن را باز کرد، زیرا جای سوزن روی سطح پارچه باقی نمی‌ماند؛ در حالی که مثلاً روی پارچه تترون، رد سوزن پس از بیرون کشیدن، مشخص می‌شود.
علاوه بر این، پارچه شانتون قابل شستشو است و پس از شستن، نه تغییر رنگ می‌دهد و نه آب می‌رود. رنگ‌بندی متنوع و قیمت مناسب آن نیز باعث شده تا این پارچه انتخابی ایده‌آل برای هنر گلدوزی باشد.
هنر خلاقانه با نخ و پارچه
گلدوزی یک سرگرمی زیبا و جذاب است که یادگیری آن هم لذت‌بخش و هم پرکاربرد است. این هنر بسیار شبیه به نقاشی کردن است، با این تفاوت که به جای قلم مو و رنگ، از سوزن و نخ برای خلق طرح‌هایتان روی پارچه استفاده می‌کنید. گلدوزی می‌تواند یک فعالیت آرامش‌بخش برای خودتان باشد یا اینکه با آن هدیه‌های خاص و به یاد ماندنی برای کسانی که دوستشان دارید درست کنید. خیلی از تازه‌کارها تعجب می‌کنند وقتی می‌بینند با وسایل ساده‌ای مثل یک سوزن و کمی نخ هم می‌توان کارهای بسیار زیبا و دیدنی خلق کرد. وسایلی که با گلدوزی تزئین می‌شوند، چه برای خودتان، چه برای فرزندان یا دوستانتان، می‌توانند یادگاری‌های ارزشمند و منحصربه‌فردی باشند. علاوه بر این، گلدوزی به تقویت تمرکز، صبر و خلاقیت شما کمک می‌کند، زیرا در طول دوختن باید با دقت عمل کنید و هماهنگی دقیقی بین دست و چشمتان برقرار باشد. همین ویژگی‌های آموزشی و سرگرم‌کننده، گلدوزی را به انتخابی عالی برای پر کردن اوقات فراغت تبدیل می‌کند.
خرید پارچه مناسب گلدوزی از سایت ندابلاگ
چه تازه کار باشید و چه در گلدوزی مهارت داشته باشید، حتماً می‌دانید که انتخاب پارچه و نخ مناسب چقدر اهمیت دارد. وب‌سایت ندابلاگ این امکان را برای شما فراهم کرده تا با هر میزان بودجه و نیازی، بتوانید به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان، نخ و پارچه گلدوزی مورد نظر خود را پیدا کنید. تنوع رنگی بالا و کیفیت خوب محصولات، ندابلاگ را به منبعی قابل اعتماد برای خرید لوازم گلدوزی و هنری تبدیل کرده است. علاوه بر این، قیمت مناسب کالاها باعث محبوبیت این سایت در بین هنرجویان شده است.