انتخاب پارچه خوب برای شماره‌دوزی، یکی از مهم‌ترین مراحل انجام این کار است. در این مرحله باید به جنس و فشردگی بافت پارچه توجه کنید و نوع مناسبی از آن را بخرید.
پارچه‌های مناسب برای شماره‌دوزی انواع مختلفی دارند که پارچه‌های کتانی، هم‌بافت و آیدا، از بهترین و پرکاربردترین آن‌ها به شمار می‌روند.
تعداد کانت پارچه نیز عاملی است که می‌تواند در انتخاب یک پارچه خوب به شما کمک کند. هرچه تعداد کانت پارچه بیشتر باشد، بافت آن فشرده‌تر و در نتیجه کیفیت و استحکام آن بالاتر خواهد بود.
اگر شما هم به هنر شماره‌دوزی علاقه دارید و می‌خواهید از این راه درآمدی داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم برای زیباتر شدن کارتان، حتماً از پارچه‌های مناسب استفاده کنید. مطالعه این مطلب می‌تواند راهنمای خوبی برای انتخاب پارچه باشد.
شماره دوزی چیست؟
شماره‌دوزی یکی از انواع هنر گلدوزی است که روش دوخت آن شبیه به کوبلن‌دوزی است. برای این کار باید از پارچه‌های مخصوص شماره‌دوزی استفاده کرد. این پارچه‌ها بافتی چهارخانه و شبیه تور دارند و در اندازه‌های مختلفی در بازار موجود هستند. دلیل چهارخانه بودن این پارچه‌ها این است که هر خانه با بخیه‌های ضربدری پر می‌شود. به طور خلاصه، شماره‌دوزی یعنی هنر دوخت طرح‌های ضربدری روی پارچه. هرچه هنرمند در این کار دقت و مهارت بیشتری داشته باشد، نتیجه کارش زیباتر خواهد شد.
وسایل مورد نیاز برای انجام کار شماره دوزی:
شماره‌دوزی هم مثل هر کار دیگری، به ابزار و وسایل مخصوصی نیاز دارد. در واقع بدون این وسایل، انجام این کار ممکن نیست. در این بخش، به ابزارهای اصلی مورد نیاز برای شماره‌دوزی اشاره می‌کنیم:
– نخ
– طرح
– پارچه
– سوزن
– قیچی
– الگو
– کارگاه
در بخش‌های بعدی این نوشته، به طور کامل و مفید دربارهٔ هر یک از این ابزار و وسایل مورد نیاز برای خرید پارچه شماره‌دوزی توضیح خواهیم داد.
ابزارهای مناسب شماره دوزی
برای شروع شماره‌دوزی، لازم نیست وسایل مخصوص و پیچیده‌ای تهیه کنید. ابزارهای مورد نیاز شبیه به وسایل معمولی گلدوزی است. البته انتخاب پارچه مناسب، نکته مهمی است که بهتر است به آن توجه کنید و می‌توانید آن را از فروشگاه‌های خرازی اینترنتی خریداری نمایید. در ادامه، ابزارهای اصلی برای شماره‌دوزی را مرور می‌کنیم:
**نخ شماره‌دوزی:**
نخ یکی از ابزارهای اساسی در شماره‌دوزی است. از انواع معروف آن می‌توان به نخ آنکور آلمان، کوبلن و نخ دمسه فرانسه اشاره کرد. این نخ‌ها معمولاً شش رشته دارند و با توجه به جنس پارچه و اندازه سوراخ‌های آن، تعداد رشته‌های مورد استفاده تعیین می‌شود.
**سوزن شماره‌دوزی:**
سوزن‌های مخصوص شماره‌دوزی معمولاً چشمی بزرگی دارند و سوزن کوبلن‌دوزی از پرکاربردترین انواع آن است. هرچه سوراخ‌های پارچه درشت‌تر باشد، سایز سوزن نیز بزرگ‌تر می‌شود. سوزن‌های شماره ۱۸ تا ۳۰ برای این کار مناسب هستند و با افزایش ضخامت پارچه، باید سوزن بزرگ‌تری انتخاب کنید.
**قیچی شماره‌دوزی:**
قیچی هم از دیگر ابزارهای لازم برای شماره‌دوزی است. بهتر است از قیچی‌های نوک‌تیز استفاده کنید تا کار با دقت بیشتری انجام شود.
**توری شماره‌دوزی:**
توری شماره‌دوزی نوعی پارچه مشبک و آهاردار است که شباهت زیادی به پارچه کوبلن دارد. از این توری معمولاً برای شماره‌دوزی روی لباس، مانتو یا پارچه‌های بدون بافت استفاده می‌شود.
آشنایی با ویژگی های پارچه های شماره دوزی
پارچه‌های گلدوزی و شماره‌دوزی که دارای کانت هستند، معمولاً بافتی چهارخانه‌ای و توری‌شکل دارند. شاید کلمه «کانت» برایتان جدید باشد؛ کانت در واقع به تعداد مربع‌های موجود در هر ۵/۲ سانتی‌متر از پارچه گفته می‌شود. کانت‌های مختلفی وجود دارد، مانند ۱۱، ۱۴، ۱۶، ۱۸، ۲۲ و ۲۴ که از رایج‌ترین اندازه‌ها هستند. هر مربع روی این پارچه‌ها معادل یک کوک محسوب می‌شود. پس هرچه کانت پارچه بیشتر باشد، تعداد مربع‌ها در واحد اندازه‌گیری افزایش یافته و بافت پارچه ظریف‌تر و ریزتر می‌شود. به عنوان مثال، وقتی می‌گوییم کانت پارچه ۱۸ است، یعنی در هر ۵/۲ سانتی‌متر از آن ۱۸ مربع کوچک وجود دارد.
پارچه‌های مناسب برای شماره‌دوزی در رنگ‌های گوناگون و در دو نوع آهاردار و بدون آهار در بازار موجود هستند. انتخاب بین این دو به سلیقه و نیاز فرد بستگی دارد. برای کارهای مانند تابلوهای شماره‌دوزی، معمولاً پارچه‌های آهاردار گزینه بهتری هستند، چون هرچه آهار پارچه بیشتر باشد، نرمی و لطافت آن کمتر شده و کار با آن راحت‌تر است. از طرفی، پارچه‌های بدون آهار هم بیشتر برای تزئین وسایلی مانند زیورآلات استفاده می‌شوند. در ادامه، به معرفی انواع پارچه مناسب برای شماره‌دوزی و راهنمای خرید آن می‌پردازیم.
انواع پارچه مناسب شماره دوزی
انواع مختلفی از پارچه برای شماره‌دوزی وجود دارد. در میان آن‌ها، پارچه‌های آیدا، کتان و هم‌بافت از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند.
پارچه آیدا: این نوع پارچه، یکی از گزینه‌های مناسب برای شماره‌دوزی است. بافت درشت آن باعث می‌شود کار با آن آسان باشد و به همین دلیل برای افراد تازه‌کار ایده‌آل است.
پارچه کتان: پارچه کتان نیز از دیگر انواع مناسب برای شماره‌دوزی است. نسبت به پارچه آیدا، تعداد کانت‌های بیشتری دارد و به همین دلیل برای دوخت طرح‌های پرجزئیات و ظریف بیشتر استفاده می‌شود.
پارچه هم‌بافت: این نوع پارچه که با نام‌های گونی‌بافت یا کانواس نیز شناخته می‌شود، از دیگر گزینه‌های پرکاربرد در شماره‌دوزی است. در این پارچه، تعداد نخ‌های تار و پود با هم برابر است و در نتیجه، مربع‌های تشکیل‌شده روی آن کاملاً یکسان و منظم هستند. از این پارچه معمولاً برای دوخت طرح‌های خاص و دقیق استفاده می‌شود.
انواع مختلف دوخت شماره دوزی:
شماره‌دوزی به روش‌های گوناگونی انجام می‌شود:
**خواندن نقشه:**
در این روش، هر رنگ با یک حرف لاتین یا علامت خاصی روی نقشه مشخص شده است. در پایین نقشه هم یک راهنما وجود دارد که نشان می‌دهد هر علامت مربوط به کدام شمارهٔ نخ است. فرق شماره‌دوزی با کوبلن‌دوزی در این است که در شماره‌دوزی، دوخت‌ها به شکل ضربدری انجام می‌شوند و همچنین شیوهٔ نقشه‌خوانی این دو روش با هم متفاوت است.
**دوخت از روی نقشه:**
برای شروع، بهتر است نقطهٔ آغاز کار را روی نقشه علامت بزنید. دوخت را از جای درست شروع کنید و به تدریج به سمت بیرون پیش بروید. هر مربع رنگی روی نقشه نشان‌دهندهٔ یک دوخت ضربدری روی پارچه است. بنابراین اول طرح مورد نظرتان را انتخاب کنید، سپس پارچه‌ای متناسب با اندازهٔ نقشه تهیه کنید. در پایان با توجه به نقشه که تعداد مربع‌های لازم را نشان می‌دهد، دوخت را آغاز کنید.
در این نوشته آموختیم که چه نوع پارچه‌ای برای شماره‌دوزی مناسب است. برای خرید این پارچه‌ها می‌توانید به فروشگاه ندابلاگ مراجعه کنید و از میان انواع پارچه‌های موجود، انتخاب کنید.