بیوگرافی ترانه علیدوستی
ترانه علیدوستی در ۲۲ دیماه سال ۱۳۶۲ به دنیا آمد و به عنوان بازیگر فعالیت میکند. او در فیلمهای کارگردانان سرشناسی مانند رسول صدرعاملی، واروژ کریممسیحی و اصغر فرهادی ایفای نقش کرده است.
در طول دوران حرفهای خود، چندین جایزه معتبر دریافت کرده که از جمله آنها میتوان به جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم لوکارنو در سوئیس و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر اشاره کرد. همچنین در برخی جشنوارههای بینالمللی مانند جشنواره فیلم وزول فرانسه در سال ۲۰۱۴ و جشنواره فیلم هانوی ویتنام در سال ۲۰۱۲ به عنوان داور حضور داشته است.
علیدوستی اولین بار در سال ۱۳۸۰ و با فیلم «من ترانه ۱۵ سال دارم» در سینما ظاهر شد و برای همین نقش، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن را از جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.
او علاوه بر بازیگری، به زبان انگلیسی تسلط دارد و به عنوان مترجم ادبی نیز فعالیت میکند. ترانه علیدوستی در پنجمین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی، در بخش ادبیات داستانی، برای ترجمه کتاب «رؤیای مادرم» نوشته آلیس مونرو، برنده این جایزه شد.
در ویژهنامه شماره ۱۰۰ ماهنامه صنعت سینما که به سینمای ایران در دهه هشتاد پرداخته، علیدوستی با رأی ۱۳۰ نویسنده و منتقد سینمایی به عنوان بهترین بازیگر زن این دهه انتخاب شد. همچنین مجله فیلم در سال ۱۳۹۰ او را بهترین بازیگر زن دهه ۸۰ معرفی کرد.
ترانه علیدوستی در ۱۸ آبان ۱۴۰۱، در اقدامی نمادین برای ابراز همبستگی با معترضان و خیزش ۱۴۰۱ ایران، تصویری بدون حجاب اجباری در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد. در این تصویر، او شعار «ژن ژیان ئازادی» را در دست داشت. او در ۲۶ آذر ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و در تاریخ ۱۴ دی همان سال با وثیقه یک میلیارد تومانی آزاد شد.
منوی دسترسی سریع
خلاصهای از زندگینامه
داستان زندگی
صفحه اینستاگرام
ازدواج
درگذشت برادر
تعقیبهای قانونی و دستگیری
جنبش برابری حقوق زنان
دلبستگیها و سرگرمیها
دوران فعالیت هنری
شغل دیگر
گفتوگوها
خلاصه زندگی نامه
متولد: ۲۲ دی ۱۳۶۲ (۳۹ سال) در شهر تهران، ایران
کار: بازیگری
سالهای کاری: از سال ۱۳۸۰ تا امروز
فرزند: یک دختر به نام حنا
پدر و مادر: حمید علیدوستی (پدر) و نادره حکیمالهی (مادر)
تحصیلات: فارغالتحصیل با مدرک دیپلم در رشته کامپیوتر
همسر: علی منصور
نام فرزند: حنا
قد: ۱۶۸ سانتیمتر

زندگینامه
ترانه علیدوستی در بیست و دوم دی ماه سال ۱۳۶۲ در تهران متولد شد. پدرش، حمید علیدوستی، که در گذشته یکی از بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران بوده، اکنون به عنوان مربی فعالیت میکند. مادرش، نادره حکیم الهی، به هنرهایی مانند سنگتراشی و سفالگری علاقهمند است. ترانه یک برادر به نام پویان داشت که متأسفانه در حادثهای در چهارشنبهسوری سال ۱۳۸۳ از دنیا رفت. او اکنون متأهل است و یک دختر به نام حنا دارد.
ترانه علیدوستی گفته است که به کلاستروفوبیا یا ترس از فضاهای بسته مبتلاست و به همین دلیل از سوار شدن به اتوبوس و مترو خودداری میکند. او در فعالیتهای خود از ایدههای فمینیستی حمایت میکند.
حمید علیدوستی، پدر ترانه، متولد ۲۱ اسفند ۱۳۳۴ است. او در جوانی به عنوان مهاجم برای تیمهایی مانند تهران جوان، هما و تیم ملی ایران بازی کرد. حمید در حال حاضر بازنشسته شده است. بین سالهای ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۶ در لیگ آلمان حضور داشت و در سال ۱۳۷۴ نیز به عنوان بازیکن تیم سایپا در مسابقات لیگ شرکت کرد. این دوره، آخرین فصل فعالیت حرفهای او در فوتبال بود.
یک فیلم مستند با عنوان «سمفونی» درباره زندگی شخصی و حرفهای حمید علیدوستی ساخته شده است. همچنین مستند دیگری به نام «سمفونی حمید» به بررسی جنبههای مختلف زندگی او میپردازد.
ترانه علیدوستی در شبکه های اجتماعی
صفحه رسمی ترانه علیدوستی، بازیگر سینمای ایران، در اینستاگرام با آیدی زیر در دسترس است:
taraneh-alidoosti@
ازدواج ترانه علیدوستی
در تابستان سال ۱۳۹۰، هنگامی که ترانه ۲۶ سال داشت، با علی منصور ازدواج کرد. ثمره این ازدواج، یک دختر به نام حنا است. علی منصور در فیلم سینمایی «من» که کارگردانی آن را سهیل بیرقی بر عهده داشت، نقش شخصیتی به نام مجتبی براتی را بازی کرده است.
ازدواج با مانی حقیقی:
در یک تا دو سال اخیر، انتشار عکسهای صمیمانه ترانه علیدوستی و مانی حقیقی این تصور را در میان مردم ایجاد کرده بود که ممکن است این دو با یکدیگر ازدواج کنند.
مانی حقیقی که در زمینه نویسندگی و بازیگری فعالیت دارد، تا به حال به صورت رسمی ازدواج نکرده است.
اولین همکاری ترانه علیدوستی و مانی حقیقی به سال ۱۳۸۴ و فیلم «چهارشنبهسوری» بازمیگردد؛ جایی که ترانه در نقش بازیگر ظاهر شد و مانی نویسنده فیلمنامه بود.
با این حال، تاکنون خبر رسمی درباره ازدواج این دو هنرمند منتشر نشده و هیچ نشانهای از رد و بدل کردن حلقه ازدواج بین آنها دیده نشده است. ترانه علیدوستی و مانی حقیقی همچنان به عنوان دوستان و همکاران صمیمی در ارتباط هستند.
جدایی از همسر اول:

در سال ۱۳۹۰، زمانی که ترانه ۲۶ سال داشت، با علی منصور ازدواج کرد. دو سال بعد، ثمره این ازدواج، تولد دختری به نام حنا بود. با این حال، در سالهای اخیر، به نظر میرسد ترانه علیدوستی دیگر حلقه ازدواجش را به دست نمیکند و در فضای مجازی نیز عکسی از خود و همسرش منتشر نکرده است. علاوه بر این، در مراسمهای رسمی نیز همسرش همراه او دیده نمیشود. هرچند هیچ خبر رسمی درباره جدایی این دو منتشر نشده، اما گفتهها حاکی از آن است که ترانه مدتی است از همسرش جدا شده است.
فوت برادر
ترانه علیدوستی برادری به نام پویان داشت که در جریان مراسم چهارشنبهسوری سال ۱۳۸۳ بر اثر انفجار مواد محترقه دچار حادثه شد و درگذشت. این اتفاق همزمان شد با روزهایی که ترانه در فیلم «چهارشنبهسوری» ساخته اصغر فرهادی مشغول بازی بود.
پیگرد قضایی و بازداشت
احضار به دادسرا سال ۱۳۹۸:
در سال ۱۳۹۸، ترانه علیدوستی از سوی دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شد. کاوه راد، وکیل او، در تاریخ ۲۸ دی همان سال توضیح داد که اتهام موکلش «فعالیت تبلیغی علیه نظام» اعلام شده است. این اتهام بر اساس شکایتی بود که نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۷ علیه ترانه تنظیم کرده بود.
کاوه راد در ادامه گفت که شکایت مطرحشده به دلیل توییتهای ترانه علیدوستی بوده است. این توییتها به موضوعات سیاسی و اجتماعی مانند حجاب، گشت ارشاد، رفع حصر و شرایط زندانیان پرداخته بودند. وکیل او همچنین اشاره کرد که احضاریه مربوط به این پرونده، در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۹۸ به ترانه ابلاغ شده بود.
سرانجام در روز ۲۹ دی ۱۳۹۸، ترانه علیدوستی با حضور در دادگاه و بیان دفاعیات خود، با قرار کفالت آزاد شد.
یک روز پیش از دریافت احضاریه، ترانه در صفحه اینستاگرام خود با هشتگ «تحریم جشنواره» نوشته بود: «خوشحالم که امروز ماهیت این پروپاگاندای غیر سینمایی و دولتی برای شمار زیادی از همکارانم روشن شده» است.
صدور حکم:
وکیل ترانه علیدوستی در روز دوم تیرماه سال ۱۳۹۹ خبر از صدور حکم زندان تعلیقی پنجماهه برای موکلش داد. این اتهامات در پی شکایت پلیس و همچنین ستاد امر به معروف و نهی از منکر اصفهان مطرح شده و منجر به تشکیل جلسه دادگاه شده بود. اتهامات شامل «اقدام تبلیغی علیه نظام»، «نشر اکاذیب و افترا» و «توهین به مأموران در حین انجام وظیفه» بود. در نهایت، او از دو اتهام اول تبرئه شد. با این حال، ترانه علیدوستی در تاریخ یکم تیرماه سال ۱۳۹۹ از سوی دادگاه کیفری ۲ تهران به اتهام «انتشار توئیتهایی علیه نیروی انتظامی و گشت ارشاد» به پنج ماه حبس تعزیری محکوم شد. این حکم به شرطی به مدت دو سال به حالت تعلیق درآمد.
حمایت از اعتراضات خوزستان:
در خرداد سال ۱۴۰۱، پس از آنکه به گروهی از فعالان سینمایی که بیانیهای با عنوان «تفنگت را زمین بگذار» را امضا کرده بودند، اخطار شفاهی داده شد، ترانه نیز در میان این افراد قرار داشت. از جمله چهرههای شناختهشدهای که این بیانیه را امضا کردند، میتوان به مسعود کیمیایی، هانیه توسلی، پگاه آهنگرانی، نازنین فراهانی، مرضیه وفامهر، امین جعفری، مانی حقیقی، مسعود کرامتی، پوریا نوری و کیارش اسدیزاده اشاره کرد. همچنین در پی انتشار این بیانیه، محمد رسولاف و مصطفی آلاحمد بازداشت شدند.
پیوستن به جریانات ۱۴۰۱ ایران:
در تاریخ هجدهم آبان ۱۴۰۱، ترانه علیدوستی با یک حرکت نمادین، همبستگی خود را با زنان و معترضان آن سال در ایران نشان داد. او در صفحه اینستاگرامش عکسی از خودش منتشر کرد که در آن حجاب نداشت. در این عکس، علاوه بر کنار گذاشتن حجاب، یک نوشته دستنویس نیز در دست داشت با این مضمون: «ژن ژیان ئازادی». ترانه در توضیح این عکس، بخشهایی از شعر شهریار قنبری را همراه با هشتگهای «مهسا امینی» و «زن زندگی آزادی» قرار داد. انتشار این تصویر واکنشهای گستردهای را به دنبال داشت. در همین زمینه، روزنامه گاردین انگلیس در گزارشی با عنوان «بازیگر سرشناس ایرانی در حرکتی اعتراضی، حجاب اجباری را از سر برداشت» این خبر را همراه با اخبار دیگری از اعتراضات و ناآرامیهای ایران پوشش داد.
بازداشت در سال ۱۴۰۱:
در بیستوششم آذرماه سال ۱۴۰۱، در جریان اعتراضات و ناآرامیهای آن زمان، ترانه علیدوستی در خانه خود توسط نیروهای امنیتی دستگیر شد. به گزارش بسیاری از رسانهها، دلیل اصلی این بازداشت، «اظهارنظرهای بیپایه درباره رویدادهای اخیر» و همچنین «منتشر کردن مطالب تحریککننده در حمایت از آشوبهای خیابانی» عنوان شد. ترانه یک روز پس از دستگیری، از بند ۲۰۹ زندان اوین با پدرش تماس گرفت و محل نگهداری خود را به او اطلاع داد. پس از این اتفاق، تعدادی از فعالان سینمایی نسبت به بازداشت او واکنش نشان دادند و با حضور در مقابل زندان اوین، اعتراض خود را اعلام کردند. در نهایت، در چهاردهم دیماه همان سال، ترانه علیدوستی با قرار وثیقه یک میلیارد تومانی از زندان آزاد شد.
آزادی از زندان بدون استقبال همسر:
در بیست و ششم آذرماه سال ۱۴۰۱، ترانه علیدوستی، در جریان رویدادهای مربوط به اعتراضات پس از درگذشت مهسا امینی، بازداشت شد و به بخش ۲۰۹ زندان اوین انتقال یافت. پس از هجده روز حبس، در تاریخ چهاردهم دیماه همان سال، با وثیقهای به مبلغ یک میلیارد تومان آزاد شد. در زمان آزادی، جمعی از همکاران و هنرمندان، از جمله مانی حقیقی، از او استقبال کردند، اما همسرش در این جمع حاضر نبود. بر اساس گزارشهای رسانهای، دلیل اصلی بازداشت او «بیان نظرات بدون ارائه مدرک درباره رویدادهای اخیر» و همچنین «انتشار مطالب تحریککننده در حمایت از آشوبهای خیابانی» اعلام شده است.
فمینیسم
ترانه از حامیان و کنشگران حقوق زنان است. او در صفحه اینستاگرام خود درباره این باور چنین نوشته است: «اگر سوءتفاهم یا واهمهای از این کلمه دارید به جای اتکا به روایت رسانههایی که عمری است اخبارمان را تحریف و روند رسیدن اطلاعات به ما را مهندسی میکنند، از گوگل استفاده کنید. خودتان تحقیق کنید و اگر فمینیسم همان فرقهٔ عقدهگشایانهٔ مردستیز و خانمانبراندازی بود که در گوش ما خواندهاند، باز آن را پس بزنید.»
ترانه همچنین یکی از بنیانگذاران اصلی بیانیهای از سوی زنان سینماگر ایران درباره «آزار و خشونت جنسی» در سینمای ایران در سال ۱۴۰۱ بوده است.
علاقمندی ها
ترانه علاوه بر بازیگری، علاقه زیادی هم به نوشتن فیلمنامه دارد. او در مصاحبههایش گفته که از بین بازیگران، رابرت دنیرو و علی نصیریان را بیشتر از بقیه دوست دارد. این هنرمند بااستعداد، به نقاشی هم علاقمند است و به صورت خودآموز، با سبک سیاهقلم کار میکند. او دو سال در هنرستان موسیقی درس خوانده و قبل از اینکه بازیگر شود، قصد داشت خواننده اپرا شود. علاوه بر اینها، آشپزی هم از کارهای مورد علاقهاش است و معمولاً دوست دارد در خانه، خودش غذای خانواده را بپزد.
صداپیشگی:
در انیمیشن «جمشید و خورشید»، ترانه علیدوستی صدای شخصیت خورشید را اجرا کرد.
نمایشنامه خوانی:
در پانزدهم آذر سال ۱۳۹۳، نمایشنامهای به نام «آنا کارنینا» در کتابخانه ملی روی صحنه رفت. این اثر به کارگردانی هما روستا و با هدف پشتیبانی از هنرمندان بیمار سرطانی اجرا شد. در این برنامه، ترانه علیدوستی نقش آنا کارنینا را در قالب نمایشنامهخوانی ایفا کرد.
به مناسبت چهلمین روز درگذشت هما روستا، این نمایشنامهخوانی بار دیگر در تاریخ ۲۳ آبان ۱۳۹۴ در کتابخانه ملی تکرار شد. مانند دفعه قبل، تمام درآمد این اجرا نیز به حمایت از هنرمندان مبتلا به سرطان اختصاص یافت.
نویسندگی:
ترانه علاوه بر بازیگری، به دلیل نوشتن مطالب مختلف در وبسایت شخصی خود نیز شناخته شده و هواداران بسیاری دارد. او داستانهای کوتاه، مقالهها و نقدهای گوناگونی در نشریاتی مانند روزنامه شرق منتشر کرده است. در سال ۲۰۱۰، هنگامی که او متنی در پشتیبانی از اصغر فرهادی و هنرمندان با دیدگاههای متفاوت در وبلاگش منتشر کرد، به دستور کمیته دولتی فیلترینگ، وبلاگش به طور کامل مسدود شد. این اتفاق باعث شد که همه مطالب archived شده وبلاگ ترانه علیدوستی در بلاگفا حذف شود.
ترجمه:
وقتی ترانه علیدوستی داستان «رویای مادرم» نوشته آلیس مونرو را به فارسی برگرداند، در نوزدهمین دوره جایزه کتاب فصل، در بخش ادبیات، مورد تقدیر و تشویق قرار گرفت.
زندگی هنری

ترانه در دوران راهنمایی، دو سال در یک هنرستان موسیقی درس خواند و نواختن سازهای کلارینت و پیانو را یاد گرفت. وقتی در دبیرستان، رشته علوم تجربی را انتخاب کرده بود، به طور همزمان در کلاسهای بازیگری امین تارخ هم حاضر شد. همین موضوع باعث شد در سال ۱۳۷۹ برای بازی در نقش «ترانه پرنیان» در فیلم سینمایی «من ترانه ۱۵ سال دارم» به کارگردانی رسول صدرعاملی انتخاب شود.
پس از آن، وقتی این فیلم در جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۸۰ به نمایش درآمد، ترانه تازه هجده ساله بود و به عنوان یک استعداد درخشان و تازهنفس در عرصه بازیگری شناخته شد. او در میان همسنوسالانش به عنوان یکی از پیشروهای این حرفه مطرح شد. با این حال، پس از بازی در آن فیلم، تا دو سال بعد یعنی تا سال ۱۳۸۲ در هیچ فیلم دیگری حضور پیدا نکرد.
ترانه فعالیت در تئاتر را با ایفای نقش در نمایش «فنز» شروع کرد. همچنین بین سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۰ در کلاسهای فیلمنامهنویسی حوزه هنری شرکت کرد و این دوره را به پایان رساند.
ترانه علیدوستی در فیلم سینمایی «اژدها وارد میشود» که کارگردانی آن بر عهده مانی حقیقی بود، نیز به عنوان سرمایهگذار مشارکت داشت.
درخشش در سینما:
ترانه علیدوستی در اولین فیلمی که بازی کرد، به نام «من ترانه ۱۵ سال دارم»، در نقش ترانه پرنیان ظاهر شد و برای این بازی، برنده سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر شد.
او برای بازی در همین فیلم، در جشنوارههای دیگر هم جایزه گرفت؛ از جمله نخل زرین از جشنواره اجتماعی آبادان و همچنین در یک جشنواره معروف سینمایی در سوئیس، جایزه بهترین بازیگر زن و نیز جایزه منتقدان سینمای ایران را دریافت کرد.
بازی بعدی او در فیلم «شهر زیبا» بود که این اثر نیز با استقبال خوبی روبرو شد. با این حال، ترانه علیدوستی پس از آن، به مدت دو سال در هیچ فیلمی بازی نکرد و این زمان را به فعالیتهای دیگرش مانند نویسندگی و موسیقی اختصاص داد.
سریالهای تلویزیونی:
در فهرست کارهای هنری ترانه علیدوستی، هیچ اثری از حضور و بازیگری در برنامههای تلویزیونی دیده نمیشود. او درباره دلیل عدم حضورش در سریالهای صدا و سیما گفته است: «من در تلویزیون بازی نمیکنم. ۱۲ سال هم هست که بازی نمیکنم. چون معتقدم یک خیانت فرهنگی است. قبلاً هم گفتهام. انتخاب کردهام. حتی سریالهای سطح بالاتر ما نهایتاً دستخوش یک جهتگیری بیموردی در پخش میشوند. من کسانی را که در تلویزیون کار میکنند قضاوت نمیکنم ولی مردم حق دارند قضاوت کنند. ما در این جایگاه قرار داریم که قضاوت شویم.»
تحریم اسکار ۲۰۱۷:
پس از دستور تبعیضآمیز دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، که بر اساس آن ورود اتباع هفت کشور از جمله ایران محدود شد، ترانه علیدوستی با انتشار پیامی در توییتر، این اقدام را نژادپرستانه خواند و اعلام کرد که در مراسم اهدای جوایز اسکار در لسآنجلس حاضر نخواهد شد.
این واکنش در هفتم بهمن ۱۳۹۵ توسط رسانههای بزرگ جهانی مانند نیویورکتایمز، گاردین و هالیوود ریپورتر پوشش داده شد. خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز با انتشار خبری با عنوان «بازیگر زن ایرانی اسکار را در اعتراض به ترامپ تحریم کرد» این موضوع را منتشر کرد.
ترانه علیدوستی در مصاحبهای از طریق ایمیل با نیویورکتایمز گفت: «تصمیم گرفتم حتی اگر بتوانم در این مراسم شرکت نکنم، چون این مرا عمیقاً متأثر میکند که میبینم مردم معمولی هموطنم از دیدن فرزندانشان یا ادامه تحصیل در آمریکا محروم میشوند در حالی که این حقِ قانونیشان است.»
او در ادامه تأکید کرد: «مطمئنم آمریکا چندین برابر از حضور ایرانیان مهاجر و خدمات آنها در آن کشور سود بردهاست؛ بنابراین برای من قابل قبول نیست به دولتی احترام بگذارم که برای مردم کشور من احترامی قائل نیست.»
بهترین بازیگر دهه:
در شماره ویژه صدمین ماهنامه صنعت سینما، با نظر ۱۳۰ نویسنده و منتقد سینمایی، ترانه علیدوستی به عنوان برترین بازیگر زن آن دهه انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰، این ماهنامه سینمایی او را به عنوان بهترین بازیگر زن دهه هشتاد معرفی کرد.
اوج شهرت:
در کارنامه هنری ترانه علیدوستی، آثاری موفق و پرفروش مانند فیلمهای فروشنده، چهارشنبهسوری و درباره الی به چشم میخورند که هر یک با استقبال گستردهای از سوی مخاطبان روبرو شدهاند. با این حال، او تا به حال در هیچ مجموعه تلویزیونی به عنوان بازیگر حضور نداشته است.
ترانه علیدوستی در سریال «شهرزاد» که توسط حسن فتحی برای پخش در قالب نمایش خانگی ساخته شد و توانست بینندگان زیادی را جذب کند، ایفای نقش کرد. او در این سریال، نقش دختری به نام شهرزاد را بر عهده داشت و یک بار دیگر توانایی و هنر بازیگریاش را به همگان نشان داد.
فیلم شناسی
| سال | نام فیلم | نقش | کارگردان | توضیحات و زمان پخش | جشنواره فیلم فجر |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱۴۰۰ | برادران لیلا | لیلا جورابلو | سعید روستایی | توقیف شده به دلیل حواشی جشنواره فیلم کن ۲۰۲۲ | حضور در جشنواره فیلم کن |
| ۱۴۰۰ | سمفونی حمید | ترانه | جعفر صادقی | مستندی دربارهٔ پدرش حمید علیدوستی که در جشنواره میلان برنده جایزه بهترین مستند شد و در سینماهای هنروتجربه ایران اکران شد. | |
| ۱۴۰۰ | تفریق | فرزانه | مانی حقیقی | ||
| ۱۴۰۰ | اورکا | الهام | سحر مصیبی | اسفند ۱۳۹۹ در قطر به نمایش درآمد | |
| ۱۳۹۸ | اکو | مهین صدری | فیلم کوتاه | ||
| ۱۳۹۴ | فروشنده | رعنا | اصغر فرهادی | برندهٔ نخل طلایی برای بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلمنامه از جشنواره کن ۲۰۱۶ | حضور در جشنواره فیلم کن |
| ۱۳۹۳ | استراحت مطلق | سمیرا | عبدالرضا کاهانی | ۱۱ شهریور ۱۳۹۴ | |
| مادر قلباتمی | آرینه | علی احمدزاده | ۱۰ خرداد ۱۳۹۶ | حضور در جشنواره فیلم برلین | |
| ۱۳۹۱ | زندگی مشترک آقای محمودی و بانو | ساناز | روحالله حجازی | بهمن ماه ۱۳۹۲ | |
| ۱۳۹۲ | آسمان زرد کمعمق | غزل | بهرام توکلی | ۱۳۹۲ | کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن (سیویکمین جشنواره) |
| ۱۳۹۰ | پذیرایی ساده | لیلا | مانی حقیقی | ۲۰ بهمن ۱۳۹۰ | کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن (سیمین جشنواره) |
| ۱۳۸۹ | انتهای خیابان هشتم | نیلوفر | علیرضا امینی | فروردین ۱۳۹۱ | |
| ۱۳۸۹ | هرچی خدا بخواد | پارمیدا نصیری | نوید میهن دوست | سال ۱۳۸۹ | |
| ۱۳۸۸ | راز دشت تاران | پرستار | هاتف علیمردانی و محمد لطفعلی |
سال ۱۳۸۹ | فیلم و انیمیشن |
| زندگی با چشمان بسته | پرستو | رسول صدرعاملی | شهریور ۱۳۹۰ | ||
| ۱۳۸۷ | درباره الی | الی | اصغر فرهادی | بهمن ماه ۱۳۸۷ | حضور در جشنواره فیلم برلین |
| تردید | مهتاب | واروژ کریممسیحی | بهمن ماه ۱۳۸۷ | کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن (بیست و هفتمین جشنواره) |
|
| شیرین | ترانه علیدوستی | عباس کیارستمی | |||
| ۱۳۸۶ | کنعان | مینا | مانی حقیقی | مهرماه ۱۳۸۷ | |
| ۱۳۸۴ | چهارشنبه سوری | روحی | اصغر فرهادی | سال ۱۳۸۴ | تقدیر شده برای بهترین بازیگر نقش مکمل زن (بیستوچهارمین جشنواره) |
| ۱۳۸۲ | شهر زیبا | فیروزه | اصغر فرهادی | سال ۱۳۸۲ | کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن (بیستودومین جشنواره) |
| ۱۳۸۰ | من ترانه ۱۵ سال دارم | ترانه پرنیان | رسول صدرعاملی | سال ۱۳۸۰ | برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن (بیستمین جشنواره) |
| نام جشنواره | سال | توضیحات |
|---|---|---|
| جشنواره فیلم وزول فرانسه | ۲۰۱۴ | در کنار ترانه علیدوستی بریانته مندوزا، فیلیپ چی، ونگ چائو هیئت داوران بینالمللی این جشنواره را تشکیل میدهند. |
| جشنواره فیلم هانوی ویتنام | ۲۰۱۲ | ترانه علیدوستی بازیگر ایرانی به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران به دومین جشنواره «هانوی» ویتنام میرود. |
| جشنواره بینالمللی فیلم توکیو | ۲۰۱۸ | در ژاپن |
| سال | نام سریال | نقش | کارگردان |
|---|---|---|---|
| ۱۳۹۷–۱۳۹۳ | شهرزاد | شهرزاد سعادت | حسن فتحی |
| نام تئاتر | کارگردان | توضیحات |
|---|---|---|
| فنز (طرفداران) | محمد رحمانیان | این نمایشنامه با هنرمندی پرویز پرستویی، مهتاب نصیرپور، حبیب رضایی، ترانه علیدوستی و احمد مهرانفر به روی صحنه رفت صدای گزارشگر در این نمایش، صدای عادل فردوسی پور بود. |
| مانیفست چو | محمد رحمانیان | |
| روز حسین | محمد رحمانیان | (انجام نشد) |
| سال | رده | جشنواره | کار نامزدشده | نتیجه |
|---|---|---|---|---|
| ۱۳۹۷ | بهترین بازیگر زن درام | جایزه حافظ | شهرزاد | نامزد |
| ۱۳۹۶ | بهترین بازیگر نقش اول زن | جایزه حافظ | فروشنده | نامزد |
| ۱۳۹۵ | بهترین بازیگر زن درام | جایزه حافظ | شهرزاد | نامزد |
| ۱۳۹۲ | بهترین بازیگر نقش اول زن | انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران | آسمان زرد کم عمق | نامزد |
| ۱۳۹۱ | جایزه پروین مشترکاً به همراه
لیلا حاتمی و نگار جواهریان |
برنده | ||
| ۱۳۹۱ | بهترین بازیگر نقش اول زن | جشنواره وزول | پذیرایی ساده | برنده |
| ۱۳۹۱ | بهترین بازیگر نقش اول زن | سی و یکمین جشنواره فیلم فجر | آسمان زرد کم عمق | نامزد |
| ۱۳۹۱ | جایزه بهترین بازیگر اول زن | جشنواره فیلم آسیایی و عربی اوسیان سینه فن | پذیرایی ساده | برنده |
| ۱۳۹۰ | بهترین بازیگر نقش اول زن | سی امین جشنواره فیلم فجر | پذیرایی ساده | نامزد |
| ۱۳۸۸ | بهترین بازیگر نقش اول زن | سومین جشن انجمن منتقدان | تردید | نامزد |
| ۱۳۸۷ | بهترین بازیگر نقش اول زن | بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر | تردید | نامزد |
| ۱۳۸۵ | بهترین بازیگر نقش مکمل زن | دهمین دوره جشن خانه سینما | چهارشنبه سوری | نامزد |
| ۱۳۸۴ | بهترین بازیگر نقش مکمل زن | بیست و چهارمین جشنواره فیلم فجر | چهارشنبه سوری | نامزد |
| ۱۳۸۳ | بهترین بازیگر نقش اول زن | جشن خانه سینما | شهر زیبا | نامزد |
| ۱۳۸۲ | بهترین بازیگر | بیست و دومین جشنواره فجر | شهر زیبا | نامزد |
| ۱۳۸۱ | جایزهٔ نخل زرین بهترین بازیگر زن | سومین جشنوارهٔ اجتماعی آبادان | من ترانه ۱۵ سال دارم | برنده |
| ۱۳۸۱ | جایزه بهترین بازیگر زن | پنجاه و پنجمین جشنوارهٔ فیلم لوکارنو سوئیس | من ترانه ۱۵ سال دارم | برنده |
| ۱۳۸۱ | جایزه بهترین بازیگر زن | انجمن منتقدین و نویسندگان سینمای ایران | من ترانه ۱۵ سال دارم | برنده |
| ۱۳۸۰ | بهترین بازیگر نقش اول زن | سیمرغ بلورین بیستمین جشنواره فیلم فجر | من ترانه ۱۵ سال دارم | برنده |
مروری بر فیلم های ترانه علیدوستی:
فیلم «برادران لیلا» یکی از آثار سینمایی است که ترانه علیدوستی در آن بازی کرده است. این فیلم را سعید روستایی نوشته و کارگردانی کرده است. روستایی بعد از موفقیت دو فیلم قبلی خود به نامهای «ابد و یک روز» و «متری شیش و نیم»، فیلم «برادران لیلا» را برای شرکت در جشنواره فیلم کن ۲۰۲۲ ساخت. این فیلم برای اولین بار در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن به نمایش درآمد.
داستان فیلم «برادران لیلا» یک درام اجتماعی است و به موضوع ضررهای اقتصادی ناشی از نوسانات قیمت طلا میپردازد. فیلم درباره مردی است که برای امنیت مالی خود، سکههای طلا پسانداز کرده و آن را از همه پنهان نگه میدارد. در کنار ترانه علیدوستی، بازیگرانی مانند نوید محمدزاده، سعید پورصمیمی، فرهاد اصلانی، پیمان معادی و محمد علیمحمدی در این فیلم ایفای نقش کردهاند. ترانه علیدوستی در این فیلم نقش لیلا، دختری که از راز سکههای پدرش باخبر است، را بازی میکند.
فیلم «فروشنده» اثر دیگری است که توسط اصغر فرهادی نوشته و کارگردانی شده است. در ابتدا قرار بود نام این فیلم «برسد به دست آهو» باشد، اما در میانه ساخت، نام آن به «فروشنده» تغییر کرد. این فیلم در جشنواره فیلم کن برنده جایزه بهترین فیلمنامه برای اصغر فرهادی و جایزه بهترین بازیگر مرد برای شهاب حسینی شد.
فیلم «فروشنده» یک درام است و داستان زندگی یک زوج جوان به نامهای رعنا و عماد را روایت میکند که به دلیل ریزش ساختمان، مجبور به ترک خانه خود میشوند و در خانه جدیدی ساکن میشوند که پیش از این زنی به نام آهو در آن زندگی میکرده است. ترانه علیدوستی در این فیلم نقش رعنا را بازی میکند که مورد آزار قرار میگیرد. از دیگر بازیگران این فیلم میتوان به شهاب حسینی، بابک کریمی، مینا ساداتی، مارال بنی آدم، نیوشا جعفریان، عماد امامی، مجتبی پیرزاده، سام ولیپور، محمد امامی، فرشته الماسیان، کامران محسنی و حشمت خواجهزارع اشاره کرد.
سریال «شهرزاد» یکی از پرطرفدارترین سریالهای شبکه نمایش خانگی بود که توسط حسن فتحی کارگردانی و محمد امامی تهیهکنندگی شد. این سریال یک درام عاشقانه با پسزمینه تاریخی است. ترانه علیدوستی در این سریال نقش اصلی، یعنی شهرزاد، را با توانایی زیادی بازی کرد. شهرزاد دختری آگاه به مسائل اجتماعی و سیاسی، مستقل و در حال تحصیل در رشته پزشکی است. او برای حفظ جان معشوقش، مجبور میشود با قباد، داماد بزرگ آقا، ازدواج کند. شخصیت شهرزاد با ویژگیهای رمانتیک و قوی خود، توانست همدلی زیادی در بین مخاطبان ایجاد کند. بازیگران اصلی این سریال شامل ترانه علیدوستی، مصطفی زمانی، علی نصیریان، شهاب حسینی و پریناز ایزدیار بودند.
فیلم «درباره الی» نیز به کارگردانی اصغر فرهادی ساخته شده است. در این فیلم، ترانه علیدوستی نقش الی را بازی میکند که شخصیت اصلی داستان است. الی یک مربی مهدکودک است که ویژگیهایی مانند خجالتی بودن و گاهی مرموز بودن دارد. او توسط سپیده، مادر یکی از بچهها، به یک سفر گروهی به شمال دعوت میشود. در طول سفر، الی سعی میکند از جمع فاصله بگیرد و احساس ناراحتی میکند. ناپدید شدن ناگهانی الی در ساحل دریا، داستان را به یک ماجرای غمانگیز تبدیل میکند. از دیگر بازیگران این فیلم میتوان به شهاب حسینی، گلشیفته فراهانی، مریلا زارعی، احمد مهرانفر، پیمان معادی و مانی حقیقی اشاره کرد.
فیلم «من ترانه ۱۵ سال دارم» ساخته رسول صدرعاملی است که در بیستمین جشنواره فیلم فجر، جایزه سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای رسول صدرعاملی، بهترین فیلمنامه را برای کامبوزیا پرتوی و بهترین بازیگر نقش اول زن را برای ترانه علیدوستی به ارمغان آورد. ترانه علیدوستی در این فیلم نقش ترانه پرنیان را بازی کرد؛ شخصیتی با چهرهای معصوم و صدایی لرزان که به یکی از بهیادماندنیترین چهرههای نوجوان سینمای ایران تبدیل شد. این نقش، اولین تجربه بازیگری علیدوستی بود که در دوران آموزش در کلاسهای امین تارخ برای این فیلم انتخاب شد.
فیلم «چهارشنبهسوری» نیز در سال ۱۳۸۴ توسط اصغر فرهادی ساخته شد و در بیستوچهارمین جشنواره فیلم فجر، در ۹۹ رشته از جمله بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین تدوین نامزد دریافت جایزه شد. این فیلم، اولین همکاری ترانه علیدوستی با اصغر فرهادی بود. او در این فیلم نقش روحانگیز، دختری از طبقه کمدرآمد جامعه که برای خرید لباس عروس پول جمع میکند، را بازی کرد. پس از آن که روحانگیز برای کار به خانه مژده (با بازی هدیه تهرانی) میرود، با دیدن رفتار و زندگی او، در باورها و افکار خود دچار تردید میشود. از دیگر بازیگران این فیلم میتوان به پانته آ بهرام، حمید فرخنژاد و هومن سیدی اشاره کرد.
شغل دوم ترانه علیدوستی
ترانه مهارت بسیار بالایی در زبان انگلیسی دارد و به عنوان مترجم فعالیت میکند. او کتاب «رویای مادرم» اثر آلیس مونرو را از حوزه ادبیات داستانی ترجمه کرد و موفق شد در پنجمین دورهٔ اهدای جوایز، جایزه ادبی پروین اعتصامی را دریافت کند. علاوه بر این کتاب، او آثار پرفروش و محبوب دیگری نیز ترجمه کرده است.
ترانه در کودکی، بین سه تا شش سالگی، به دلیل حضور پدرش در لیگ فوتبال آلمان، در آن کشور زندگی کرد و در نتیجه زبان آلمانی را به طور کامل یاد گرفت. در نوجوانی، یک دوره مقدماتی زبان انگلیسی گذراند و پس از آن، به شکل خودآموز به یادگیری این زبان ادامه داد.
مصاحبه با ترانه علیدوستی
آشپزی می کنم:
بر اساس صحبتهای ترانه، او علاقه و اشتیاق فراوانی به آشپزی دارد. معمولاً وقتی کار خاصی برای انجام دادن ندارد، در خانه مسئولیت پختوپز را بر عهده میگیرد. او گفته: «آشپزی ام خوبم هست ولی همیشه هم نه!»
زیادی حساس و زودرنجم:
ترانه درباره احساسات درونی خود میگوید که بسیار آسیبپذیر است و خیلی زود رنج میکشد. اما این ویژگی را فقط تعداد کمی از افراد میدانند. زیرا حتی وقتی از چیزی ناراحت یا آزرده میشود، نمیتواند درباره آن حرف بزند. او نمیتواند غم و آشفتگی خود را بروز دهد، چون فکر میکند اگر ناراحتیاش را بیان کند، ممکن است برای دیگران دردسر ایجاد کند و این فکر باعث ترس و نگرانی او میشود.
بازیگر مورد علاقه:
ترانه در پاسخ به این پرسش که بازیگر محبوبش کیست، گفت: من اعتقادی به انتخاب الگو در بازیگری ندارم و ترجیح میدهم فرد خاصی را به عنوان سرمشق خود قرار ندهم. چون نگاه من به این موضوع، کمی متفاوت است. با این حال، بازیگری که بسیار دوستش دارم و هر فیلمی که در آن باشد حتماً تماشا میکنم، آقای علی نصیریان است.
ضعف و کمبود زنان در ایران:
ترانه علیدوستی بارها درباره محدودیتهای موجود در سینمای ایران و همچنین مشکلات و کمبودهایی که زنان در ایران با آن روبرو هستند، به روشنی صحبت کرده است. او درباره حقوق زنان در ایران گفته: «وقتی همه چیز ممنوع است، یعنی از صبح که بیدار میشوید دارید میجنگید… و این باعث میشود که زیست شما حالت غیرقانونی و غیرعرفی داشته باشد.» او همچنین به صراحت از فشارها و برخوردهای ناعادلانهای که بازیگران و فیلمسازان زن در ایران تجربه میکنند، سخن گفته است.
