بیوگرافی حافظ
خواجه شمس‌الدین محمد، که به حافظ معروف است و لقب لسان‌الغیب را دارد، از سرایندگان بزرگ فارسی‌زبان در سده هشتم هجری به شمار می‌رود. او را یکی از استادان بی‌همتا در سرودن غزل می‌دانند. گفته شده چون او قرآن را از بر داشته، به “حافظ” شهرت یافته و بسیاری از شعرهایش نیز برگردان و برداشتی از آیات قرآن است.
حافظ پیرو مذهب شافعی بود، اما با نگاهی به برخی از سروده‌هایش می‌توان دریافت که علاقه و گرایش ویژه‌ای به خاندان پیامبر (اهل بیت) داشته است.
او امروز نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده است و آثارش از پرطرفدارترین متون ادبی در میان فارسی‌زبانان به شمار می‌آید.
منوی دسترسی سریع
**زندگی حافظ شیرازی**
حافظ که نام کامل او خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی است، در شهر شیراز به دنیا آمد. تاریخ دقیق تولد او مشخص نیست، اما در قرن هشتم هجری می‌زیست. دوران جوانی او مصادف با حکومت آل اینجو و آل مظفر در فارس بود.
**شغل و پیشه**
حافظ به عنوان یک عالم دینی و حافظ کل قرآن کریم شناخته می‌شد و از همین رو به “حافظ” ملقب گشت. او در مدارس و محافل دینی به تدریس و تعلیم می‌پرداخت و به عنوان یک ادیب و دانشمند مورد احترام بود.
**خانواده**
اطلاعات دقیق و کاملی از خانواده حافظ در دسترس نیست. برخی منابع اشاره کرده‌اند که او همسر و فرزندانی داشته، اما جزئیات روشنی درباره آنان وجود ندارد.
**وفات**
حافظ در سال ۷۹۲ هجری قمری در شیراز درگذشت و جهان را بدرود گفت.
**آثار به جا مانده**
مهم‌ترین اثر او، دیوان اشعار است که شامل غزلیات، قصیده‌ها، مثنوی‌ها و رباعیات می‌شود. غزلیات حافظ از مشهورترین و محبوب‌ترین شعرهای تاریخ ادبیات فارسی به شمار می‌روند.
**آرامگاه**
حافظ در محلی به نام “حافظیه” در شیراز به خاک سپرده شده است. این مکان که امروزه یک باغ زیباست، به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری ایران تبدیل شده و میزبان دوستداران شعر و ادب از سراسر جهان است.
**فال حافظ**
از دیرباز تاکنون، سنت “فال حافظ” در میان ایرانیان رواج دارد. در این رسم، افراد با نیت کردن و باز کردن دیوان حافظ، از اشعار او به عنوان پیام و راهنمایی برای حال و آینده خود الهام می‌گیرند.
زندگی نامه
حافظ در سال ۷۲۶ هجری قمری در شیراز به دنیا آمد. دلیل اصلی شهرت او و ماندگاری نامش تا امروز، شعرهای عاشقانه‌ای است که سروده است. این شعرها که غزل نام دارند، هم بسیار زیبا هستند و هم پر از معانی عمیق.
پدر او بهاء الدین نام داشت که در زمان حکومت اتابکان فارس از اصفهان به شیراز کوچ کرد. شمس الدین (حافظ) در کودکی به مدرسه می‌رفت و دانش‌های مختلف را نزد استادان شهر خود فرا گرفت.
او در جوانی بر همه‌ی دانش‌های دینی و ادبی چیره شد. همچنین تمام قرآن را از بر کرده بود و در بیست‌سالگی به یکی از افراد سرشناس در زمینه علم و ادبیات در منطقه خود تبدیل شده بود. به خاطر حفظ کردن قرآن، نام “حافظ” را برای خود انتخاب کرد.
شغل
شمس‌الدین در جوانی در یک نانوایی کار می‌کرد و نان‌های تازه را به محله‌های ثروتمند شهر می‌رساند.
او در زمان حکومت شاه شیخ ابواسحاق توانست به دربار راه پیدا کند و در آنجا مسئولیت‌های اداری و دولتی بر عهده گرفت. علاوه بر دربار شاه ابواسحاق، شمس‌الدین در دربار پادشاهان دیگری مانند شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور داشت. به این ترتیب، درآمد اصلی او از طریق کار در دربار و فعالیت‌های دیوانی تأمین می‌شد و شاعری و غزل‌سرایی شغل اصلی او به شمار نمی‌رفت.
خانواده
در یکی از روزهایی که حافظ نان را به محله ثروتمندان می‌برد، با دختری زیبا به نام شاخ نبات آشنا شد و در نگاه اول شیفته او شد.
شمس‌الدین برای رسیدن به معشوقش، چهل شبانه‌روز در آرامگاه باباکوری به عبادت و دعا پرداخت و با خداوند راز و نیاز کرد. سرانجام، موفق شد با شاخ نبات ازدواج کند و صاحب یک فرزند شد.
بعضی معتقدند همسر حافظ نسرین نام داشته و او با شیرین‌زبانی و صدای دلنشینش، شبیه شاخ نبات بوده است.
نکته جالب این است که حافظ تنها یک بار در زندگی ازدواج کرد و فقط یک فرزند داشت. متأسفانه این فرزند در جوانی، هنگام سفر به هند به همراه پدرش، در میانه راه از دنیا رفت.
حافظ پس از فوت همسرش، دیگر ازدواج نکرد و تا پایان عمر به عشق او وفادار ماند.
وفات و مرگ
حافظ در سال ۹۷۱ هجری قمری از دنیا رفته و در گلگشت مصلی، که در آن زمان منطقه‌ای سرسبز و دلنشین بود، به خاک سپرده شده است. همانطور که احتمالاً می‌دانید یا خود از نزدیک دیده‌اید، آرامگاه او امروزه یکی از مکان‌های دیدنی و مهم برای گردشگران است.
حافظ تقریباً تمام عمر خود را در شهر شیراز گذراند و سفرهای بسیار کمی از او در تاریخ ثبت شده که آن‌ها هم کوتاه‌مدت بودند.
روایت و حکایتی درباره دفن حافظ داریم:
روایت شده است که در روز درگذشت حافظ، گروهی از مردم به دستور مفتی شهر شیراز، در کوچه و بازار جمع شدند و مانع از خاکسپاری پیکر حافظ در مصلای شهر شدند.
در آن زمان، چون حافظ در شعرهایش از می و میگساری سخن گفته بود، برخی با دفن او به شیوهٔ مسلمانان مخالف بودند. اما در مقابل، اندیشمندان، شاعران و فرهیختگان، حافظ را انسانی باایمان و مسلمان می‌دانستند و با معترضان مخالفت کردند.
پس از بحث‌ها و درگیری‌های بسیار، برای حل این اختلاف، تصمیم گرفتند تا تفألی به دیوان حافظ بزنند و هرچه آمد، همان را انجام دهند. کتاب را به دست کودکی دادند و وقتی باز شد، این بیت آمد:
“قدم دریغ مدار از جنازهٔ حافظ که گرچه غرق گناه است، می‌رود به بهشت”
در روایتی دیگر آمده که این غزل ظاهر شده است:
“عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزه سرشت – که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش – هر کسی آن دِرود عاقبت کار که کشت
همه کس طالب یارند چه هشیار و چه مست – همه جا خانه عشق است چه مسجد چه کنشت”
همه از این شعر تحت تأثیر قرار گرفتند و مخالفان حافظ سکوت کردند. سپس او را در گلگشت مصلای شیراز به خاک سپردند و از آن روز، حافظ به «لسان‌الغیب» معروف شد.
حافظ نزد ایرانیان جایگاه بلند و محبوبی دارد؛ چنان که رفتن به آرامگاه او همچون زیارتی مقدس دانسته می‌شود. بسیاری با وضو و تزکیهٔ باطن به دیدارش می‌روند و به نشانهٔ احترام، در کنار مزارش کفش از پا بیرون می‌آورند.
آثار حافظ
دیوان حافظ در مجموع شامل ۴۹۵ غزل، ۴۲ رباعی و تعدادی قصیده است. اگر به طور میانگین در نظر بگیریم که او در طول هر سال تنها ۱۰ غزل سروده، می‌توان گفت که تکمیل این دیوان حدود ۵۰ سال طول کشیده است.
دیوان حافظ تاکنون بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و نیز به زبان‌های مختلف دنیا ترجمه و منتشر شده است.
حافظیه شیراز – آرامگاه حافظ
حافظ در زمان خودش از احترام و ارزش زیادی برخوردار بود و بسیاری از پادشاهان و فرمانروایان به او علاقه داشتند. شصت و پنج سال پس از وفات او، محمد یغمایی که وزیر حاکم فارس بود، دستور داد تا یک آرامگاه گنبدی برای یادبود حافظ بسازند. در دوره زندیه، این بنا زیباتر و با شکوه‌تر شد و کم‌کم به یکی از دیدنی‌های مهم شهر شیراز تبدیل گردید.
در زیر می توانید تصویر این مکان زیبا را مشاهده کنید:
فال حافظ
سایت فردای تازه، کامل‌ترین و دقیق‌ترین فال حافظ را همراه با تفسیر و توضیحات روان در اختیار شما قرار می‌دهد. این صفحه می‌تواند راهنمای خوب و قابل اعتمادی برای دریافت فال باشد. اگر دوست دارید فال حافظ بگیرید، روی لینک زیر کلیک کنید:
برای گرفتن فال حافظ کلیک کنید