بیوگرافی نیکی کریمی
نیکی کریمی، بازیگر و فیلمساز برجسته ایرانی، پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ به عنوان یکی از اثرگذارترین چهرههای سینمایی شناخته میشود. او در بسیاری از فیلمهای مطرح ایران ایفای نقش کرده و موفق شده است جایزههای فراوانی از جشنوارههای معتبر جهانی دریافت کند.
تعداد این جایزهها بهقدری چشمگیر است که از نظر دریافت افتخارات جهانی، او را باید یکی از موفقترین سینماگران ایران دانست.
نیکی کریمی علاوه بر بازیگری، در کارگردانی و ساخت فیلم نیز بسیار خوش درخشیده و در زمینههایی مانند عکاسی و ترجمه کتاب نیز دستی بر آتش دارد. او در بسیاری از جشنوارههای داخلی و بینالمللی فیلم به عنوان داور شرکت کرده و همواره عملکرد درخشانی داشته است.
این هنرمند نه تنها در عرصههای هنری سرآمد است، بلکه در سال ۲۰۱۷ نیز توسط وبسایت “بازنت” – یک رسانه اجتماعی اینترنتی که عکس، خبر و کلیپ منتشر میکند – در فهرست ۳۰ زن زیبای جهان قرار گرفت.
منوی دسترسی سریع
**خلاصهای از زندگی**
در این بخش، نگاهی کوتاه و کلی به سرگذشت و مهمترین رویدادهای زندگی این فرد خواهیم داشت.
**داستان زندگی**
اینجا به شرح کاملتر و جزئیتری از تولد، خانواده، تحصیلات و مسیر زندگی میپردازیم.
**صفحات مجازی**
شما میتوانید برای دنبال کردن فعالیتهای روزمره و جدیدترین اخبار، او را در پلتفرمهای اجتماعی مختلف پیدا کنید.
**عالم هنر**
این بخش به کارها، آثار و فعالیتهای هنری او اختصاص دارد و مراحل رشد و موفقیتش در این عرصه را شرح میدهد.
**تقدیرها و موفقیتها**
تمام جایزهها، نشانها و افتخاراتی که در طول زندگی حرفهای خود به دست آورده است، در اینجا فهرست شدهاند.
**عملکرد به عنوان داور**
او در رویدادها و رقابتهای مختلف، مسئولیت داوری و قضاوت را بر عهده داشته که در این بخش به آن پرداخته میشود.
**محبوبیت و شناخت عمومی**
در این قسمت، دربارهی دلایل معروف شدن و میزان محبوبیت او در میان مردم صحبت میکنیم.
**گفتوگوها**
مصاحبهها و گفتوگوهای انجام شده با او، که در آنها به پرسشهای مختلف پاسخ داده است، در این بخش گردآوری شدهاند.

خلاصه زندگینامه
متولد: ۱۹ آبان ۱۳۵۰ (۵۳ سال)
زادگاه: تهران، ایران
اعضای خانواده: خواهر به نام نازنین کریمی و برادر به نام خشایار کریمی
قد: ۱۶۵ سانتیمتر
کارها: بازیگری، کارگردانی و تهیهکنندگی
سالهای کاری: از سال ۱۳۶۸ تا امروز
زندگینامه
زندگی شخصی:
نیکی کریمی در نوزدهمین روز آبان ماه سال ۱۳۵۰ در تهران به دنیا آمد. او اگرچه در تهران متولد شد، اصالتاً به شهر تفرش تعلق دارد. در حال حاضر، بیشتر اعضای خانواده او در کشور انگلستان زندگی میکنند و به همین دلیل، او دائماً در حال سفر بین تهران و لندن است.
تحصیلات:
نیکی کریمی در سال ۱۳۷۱ و پس از بازی در فیلم “سارا” ساخته داریوش مهرجویی، برای ادامه تحصیل در رشته طراحی لباس به آمریکا رفت. او تا زمان بازی در فیلم “پری” ساخته داریوش مهرجویی در سال ۱۳۷۳ در آمریکا اقامت داشت و در این مدت به ایران بازنگشت.
نیکی کریمی در شبکه های اجتماعی
اینستاگرام:
nikkarimi@
زندگی هنری

بازیگری:
نیکی کریمی از زمانی که بچه بود و هنوز مدرسه ابتدایی را تمام نکرده بود، متوجه شد که عاشق بازیگری است. از همان موقع، کار خود را با بازی در گروههای تئاتر کوچک شروع کرد.
ورود به عرصه سینما:
اولین تجربه نیکی کریمی در سینما، بازی در فیلم «وسوسه» در سال ۱۳۶۸ بود.
این فیلم ایرانی را جمشید حیدری کارگردانی کرد و این فیلم، ششمین کار سینمایی او به شمار میرود.
نیکی کریمی در این فیلم در نقش دوم ظاهر شد و با بازیگرانی مانند رضا رویگری، منوچهر هادی، ولی شیراندامی، علی ثابت و سروش خلیلی همکاری کرد. به این ترتیب، اولین حضور سینمایی خود را در این فیلم تجربه نمود.
عروس:
یک سال بعد از بازی در فیلم “وسوسه”، نیکی کریمی در سال ۱۳۶۹ در فیلم “عروس” حاضر شد و این بار نقشی برجستهتر و مهمتر را تجربه کرد.
فیلم سینمایی “عروس” یک فیلم ایرانی با موضوع درام است که بهروز افخمی کارگردانی آن را بر عهده داشت. در کنار نیکی کریمی، بازیگران دیگری همچون ابوالفضل پورعرب، عباس امیری مقدم، علی سجادی حسینی، فرحناز منافی ظاهر، رقیه چهره آزاد، اکبر معززی و منصور والا مقام نیز در این فیلم به ایفای نقش پرداختند.
این فیلم که در سال ۱۳۶۹ ساخته شد، در دهه ۷۰ در سینماها به نمایش درآمد و توانست با استقبال بسیار خوبی از سوی مردم روبرو شود. “عروس” در مدت اکران خود، یکی از فیلمهای پربیننده سینمای ایران شناخته شد.
این فیلم عنوان پرفروشترین فیلم سال ۱۳۷۰ را به دست آورد و نیکی کریمی نیز به خاطر بازی در آن، برای اولین بار نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر شد.
همچنین باید اشاره کرد که نیکی کریمی و ابوالفضل پورعرب با بازی درخشان خود در این فیلم، به عنوان نخستین چهرههای محبوب سینمای ایران بعد از انقلاب معرفی شدند.
سارا:
فیلم سینمایی «سارا» به کارگردانی داریوش مهرجویی ساخته شده و برای نخستین بار در سال ۱۳۷۱ به نمایش درآمد.
این فیلم برداشتی آزاد از نمایشنامهٔ «خانه عروسک» نوشتهٔ هنریک ایبسن است و ماجرای زندگی زوجی به نامهای حسام و سارا را روایت میکند. حسام که به یک بیماری مبتلاست، برای درمان مجبور میشود به خارج از کشور سفر کند. سارا، همسرش، با مشقت فراوان هزینهٔ این سفر را فراهم میکند، اما این اتفاق مشکلات زیادی برای او به وجود میآورد. در ادامه، آسیبهایی که سارا از طرف همسرش میبیند، باعث میشود خانه را ترک کند و او را شایستهٔ زندگی با خود و فرزندانش نداند.
«سارا» از آثار شاخص داریوش مهرجویی و یکی از مهمترین فیلمهای او با محوریت مسائل زنان به شمار میرود.
در این فیلم، نیکی کریمی در نقش سارا، همراه با بازیگرانی چون امین تارخ، خسرو شکیبایی، یاسمین ملکنصر و فرامرز روشنایی ایفای نقش کرده است.
نیکی کریمی برای بازی در نقش سارا، برای دومین بار نامزد دریافت جایزهٔ بهترین بازیگر زن از جشنواره فیلم فجر شد و همچنین توانست جایزهٔ صدف نقرهای بهترین بازیگر زن را از جشنوارههای بینالمللی فیلم سنسباستین و نانت کسب کند.
پری:
فیلم سینمایی سارا اولین باری بود که نیکی کریمی و داریوش مهرجویی با هم همکاری کردند. پس از آن، نیکی کریمی برای بار دوم در فیلم پری با داریوش مهرجویی همکاری نمود.
فیلم پری را داریوش مهرجویی کارگردانی کرد و خودش نیز نویسنده فیلمنامه آن بود. فیلمنامه این فیلم از رمان فرانی و زویی و همچنین داستان کوتاهی به نام یک روز خوش برای موزماهی اثر جروم دیوید سالینجر الهام گرفته است. این فیلم در سال ۱۳۷۳ ساخته شد.
بازیگران زیادی در این فیلم نقش آفرینی کردند که از میان آنها میتوان به نیکی کریمی، خسرو شکیبایی، علی مصطفی، توران مهرزاد، پارسا پیروزفر، ملیکا شریفینیا و امیرحسین شریفی اشاره کرد.
داستان فیلم درباره دختری به نام پری است که دانشجوی ممتاز رشته ادبیات و تئاتر میباشد و زندگی بسیار خوب و آرمانی دارد. او پس از خواندن یک کتاب سبز رنگ کوچک، دچار دگرگونی های فکری و احساسی عمیقی میشود و فیلم به شرح این تغییرات و اتفاقاتی که برایش پیش میآید، میپردازد.
دو زن:
نیکی کریمی پیش از این با کارگردانان مطرحی مثل ابراهیم حاتمیکیا، بهروز افخمی و داریوش فرهنگ همکاری داشت. سرانجام در سال ۱۳۷۷، او در فیلم “دو زن” به کارگردانی تهمینه میلانی بازی کرد. این فیلم که فیلمنامهاش را هم خود میلانی نوشته بود، در سال ۱۳۷۷ ساخته شد و در دوم تیرماه ۱۳۷۸ به نمایش درآمد.
در این فیلم بازیگرانی همچون نیکی کریمی، محمدرضا فروتن، مریلا زارعی، آتیلا پسیانی و حسن جوهرچی حضور داشتند. نیکی کریمی در این اثر، نقش شخصیتی به نام فرشته را بر عهده داشت.
این فیلم با استقبال زیادی روبرو شد و موفق به کسب جوایز متعددی گردید. نیکی کریمی نیز به خاطر بازی در این فیلم، برای پنجمین بار نامزد دریافت سیمرغ بلورین از جشنواره فیلم فجر شد. همچنین، او جایزه بهترین بازیگر زن را از جشنواره فیلم تائورمینا در ایتالیا کسب کرد.
همکاری نیکی کریمی و تهمینه میلانی بسیار موفق و رضایتبخش بود، به طوری که این همکاری تا ساخت فیلم “واکنش پنجم” نیز ادامه پیدا کرد.
دیوانهای از قفس پرید:
فیلم سینمایی «دیوانهای از قفس پرید» به کارگردانی احمدرضا معتمدی ساخته شده و سومین فیلم بلند این کارگردان است.
این فیلم که مدت آن نود دقیقه است، در سال ۱۳۸۱ تولید و برای نخستین بار در همان سال به نمایش درآمد.
بازیگران مطرحی همچون عزت الله انتظامی، علی نصیریان، نیکی کریمی و پرویز پرستویی در این فیلم ایفای نقش کردهاند. نیکی کریمی نیز در این اثر، شخصیت یلدا را بازی میکند.
این فیلم در بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور داشت و موفق به کسب سه سیمرغ بلورین در بخشهای بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین موسیقی متن شد.
واکنش پنجم:
واکنش پنجم یک فیلم سینمایی ایرانی است که کارگردانی آن را تهمینه میلانی بر عهده داشته و تهیهکننده آن محمد نیکبین بوده است.
تهمینه میلانی علاوه بر کارگردانی، نویسنده فیلمنامه این فیلم نیز هست و کار ساخت آن در سال ۱۳۸۱ به پایان رسید.
این فیلم برای اولین بار در ۲۸ اسفند ۱۳۸۲ اکران شد و بازیگرانی چون نیکی کریمی، جمشید هاشمپور، مریلا زارعی، شهاب حسینی، گوهر خیراندیش و محمدرضا شریفینیا در آن ایفای نقش کردهاند. نیکی کریمی نیز در این فیلم، شخصیت فرشته را بازی میکند.
با توجه به بازی درخشان نیکی کریمی در فیلمهای “دیوانهای از قفس پرید” و “واکنش پنجم”، او موفق شد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن را دریافت کند و این جایزه معتبر را از آن خود کند.
باج خور:
فیلم سینمایی “باج خور” به کارگردانی فرزاد مؤتمن ساخته شده است. در این فیلم بازیگران مطرحی همچون نیکی کریمی، فریبرز عرب نیا، مهدی احمدی، شاهد احمدلو، ایرج نوذری و محمد ولی احمدلو ایفای نقش کردهاند. این اثر در سال ۱۳۸۲ تولید شد و سپس در هفتم خردادماه سال ۱۳۸۳ برای اولین بار به نمایش درآمد.
نیکی کریمی در این فیلم برای نخستین بار یک شخصیت خاکستری و مبهم را تجربه کرد که با نقشآفرینیهای پیشین او تفاوت داشت.
فعالیت در عرصه تئاتر:
نیکی کریمی برای نخستین بار در سال ۱۳۸۶ در نمایشی به نام “خرده جنایتهای زن و شوهری” بازی کرد و نقش لیزا را بر عهده داشت. این نمایش در سالن تلهتئاتر اجرا شد.
داستان این نمایش درباره یک زوج است که در جستجوی حقیقت هستند. نویسنده این اثر، اریک امانوئل اشمیت، در نمایشنامه خود نگاه دقیق و عمیقی به روابط زندگی مشترک دارد و آن را به شکلی ظریف بررسی میکند.
کارگردانی:
نیکی کریمی نه تنها یک بازیگر بسیار توانا و فوقالعاده است که بارها در فیلمها، مجموعههای تلویزیونی و نمایشهای تئاتر گوناگون نقشآفرینی کرده، بلکه در عرصه کارگردانی نیز دستی دارد و چند فیلم را نیز کارگردانی نموده است.
ای بی سی آفریقا:
فیلم “ای بی سی آفریقا” ساخته عباس کیارستمی است و کارگردانی آن نیز توسط او انجام شده است. نیکی کریمی در این پروژه در نقش دستیار کارگردان با کیارستمی همکاری داشت. این فیلم که ۸۴ دقیقه طول دارد، در سال ۱۳۷۹ برای نخستین بار به نمایش درآمد.
این اثر که به سبک مستند ساخته شده، داستان سفر گروه فیلمسازی کیارستمی به آفریقا را روایت میکند. هدف آنها از این سفر، ساخت فیلمی درباره بیماری ایدز و کودکانی است که در آفریقا به این بیماری مبتلا هستند.

داشتن یا نداشتن:
نیکی کریمی در سال ۱۳۸۰ یک فیلم مستند کوتاه به نام “داشتن یا نداشتن” ساخت. موضوع این فیلم درباره زوجهایی است که نمیتوانند صاحب فرزند شوند و برای درمان به کلینیک رویان مراجعه میکنند.
این مستند بسیار اثرگذار بود و موفق شد جایزه باران را دریافت کند.
در فروردین ۱۳۹۱، در دومین مراسم بزرگداشت فیلمسازان فعال در حوزه سلامت که در خانه سلامت شهرداری منطقه ۷ تهران برگزار شد، فیلم مستند “داشتن یا نداشتن” نیکی کریمی به نمایش گذاشته شد و از او به خاطر ساخت این اثر هنری و اجتماعی که به یکی از مهمترین موضوعات مربوط به سلامت مردم میپردازد، تقدیر شد.
یک شب:
فیلم سینمایی “یک شب” اولین کار نیکی کریمی در مقام کارگردان است. او در سال ۱۳۸۳ توانست اولین فیلم بلند خود را کارگردانی کند. جالب است بدانید که خودش نیز نویسنده فیلمنامه این فیلم بود.
بازیگرانی مانند هانیه توسلی، عبدالرضا فخاری دولابی، سعید ابراهیمیفر، نادر ترکمن و مجید نظیمی آرانی در این فیلم نقشآفرینی کردهاند.
این فیلم به دلایلی در سینماهای ایران به نمایش درنیامد، اما در جشنوارههای معتبر بینالمللی مانند جشنواره فیلم کن دیده شد و با استقبال خوبی روبرو گردید.
اگرچه پس از گذشت چند سال، وضعیت نمایش فیلم “یک شب” هنوز مشخص نبود، اما نیکی کریمی در سال ۱۳۸۵ فیلم دیگری ساخت و این بار علاوه بر کارگردانی، در آن به عنوان بازیگر نیز حاضر شد.
چند روز بعد:
فیلم سینمایی «چند روز بعد» دومین کارگردانی نیکی کریمی است که فیلمنامه آن را نیز به همراه شادمهر راستین نوشته است.
بازیگران اصلی این فیلم عبارتند از: نیکی کریمی، نیلوفر خوش خلق، احسان امانی، بهزاد دورانی، علیرضا انوش فر و حسام نورانی.
داستان فیلم دربارهٔ دختری به نام شهرزاد است که نیکی کریمی خودش این نقش را بازی میکند. او در زندگی دچار سردرگمی شده و مدتی است که قصد دارد تصمیم بزرگی برای زندگیاش بگیرد و چیزهای جدیدی را تجربه کند.
متأسفانه این دومین فیلم نیکی کریمی هم به دلایلی موفق به اکران عمومی نشد.
سوت پایان:
فیلم سینمایی «سوت پایان» به کارگردانی نیکی کریمی ساخته شده و فیلمنامه آن نیز توسط خود او نوشته شده است. نیکی کریمی علاوه بر کارگردانی، در این فیلم به عنوان بازیگر نیز حضور دارد و در کنار بازیگرانی مانند شهاب حسینی، اشکان خطیبی، هستی مهدوی فر و بهنوش بختیاری ایفای نقش کرده است. این فیلم در سال ۱۳۸۹ تولید شد و برای نخستین بار در ۱۲ مرداد همان سال به نمایش درآمد.
در این فیلم، نیکی کریمی نقش شخصیتی به نام سحر را بازی میکند. داستان درباره یک زوج مستندساز به نامهای سامان و سحر است که زندگی آرامی در تهران دارند. در جریان فیلم، سامان با مشکلی در کارش روبرو میشود و از همسرش سحر کمک میخواهد. داستان به چگونگی رخ دادن این اتفاقات و پیامدهای آن میپردازد.
«سوت پایان» سومین تجربه کارگردانی نیکی کریمی محسوب میشود و توانسته است جوایز متعددی را کسب کند. این فیلم در بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر حضور داشت و در جشنوارههای بینالمللی مختلفی نیز به نمایش درآمد. از جمله این جشنوارهها میتوان به بوسان در کره جنوبی، دوربان در آفریقای جنوبی، وزول در فرانسه، سیدنی، دبی، کلکته، چنای در هند، مانهایم در آلمان و پراگ در جمهوری چک اشاره کرد. این فیلم موفق شد جایزه اصلی جشنواره آلمان را نیز دریافت کند.
همچنین فیلم «سوت پایان» سه جایزه از جشنواره وزول فرانسه کسب کرد. هیئت داوران جوان این جشنواره، جایزه اصلی خود را به این فیلم اهدا کردند. علاوه بر این، هیئت داوران آسیایی حاضر در جشنواره نیز جایزه خود را به این اثر دادند و سومین جایزه را نیز انستیتو زبانهای شرقی پاریس همراه با جایزه نقدی به آن اعطا کرد.
در دومین جشنواره فیلمهای فارسیزبان سیدنی که در شهریور ۱۳۹۲ برگزار شد، از نیکی کریمی تقدیر به عمل آمد و در این مراسم، چند فیلم از کارهای او از جمله «چند روز بعد»، «سوت پایان» و «یک شب» به نمایش گذاشته شد.
شیفت شب:
فیلم سینمایی «شیفت شب» به تهیهکنندگی و کارگردانی نیکی کریمی ساخته شده است. او خودش نویسنده فیلمنامه این اثر نیز هست و در این راه علی اصغری نیز به او کمک کرده است.
این فیلم در سال ۱۳۹۳ تولید شد و برای نخستین بار در ۲۷ آبانماه سال ۱۳۹۴ به نمایش درآمد.
موضوع فیلم به مشکلات و چالشهای زندگی مردم ایران در دوران تحریمها میپردازد. در این فیلم بازیگران سرشناسی مانند محمدرضا فروتن، لیلا زارع، امیرحسین آرمان، امیر آقایی، گوهر خیراندیش، سحر قریشی و خود نیکی کریمی ایفای نقش کردهاند.
نیکی کریمی در این فیلم، نقش «رویا» را بازی میکند که همسایه «ناهید» است. او توانست در سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر، دیپلم افتخار و جایزه ویژه هیئت داوران را دریافت کند. همچنین لیلا زارع نیز در همین جشنواره، دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن را به دست آورد.
آتابای:
آتابای یک فیلم ایرانی عاشقانه و احساسی است که نیکی کریمی آن را ساخته و هادی حجازیفر نیز نویسنده آن بوده است.
این فیلم در سال ۱۳۹۸ ساخته شد و اولین بار در ۱۲ بهمن همان سال، در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. آتابای در پنج بخش از این جشنواره نامزد دریافت جایزه شد، اما در نهایت برندهای نداشت. همچنین این فیلم از ۳ آذر ۱۴۰۰ به صورت عمومی در سینماهای ایران اکران شد.
آتابای پنجمین فیلمی است که نیکی کریمی کارگردانی کرده و در اسفند ۱۳۹۸ نگاه منتقدان مجله فیلم را به خود جلب کرد. با وجود نظرات مثبت آنان، این فیلم نتوانست در جشنواره فجر جایزهای کسب کند و فقط در بخشهایی مانند بهترین فیلم و بهترین کارگردانی نامزد شد. همچنین آتابای در جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک سال ۲۰۲۱ نیز حضور یافت.
از بازیگران اصلی این فیلم میتوان به هادی حجازیفر، سحر دولتشاهی و جواد عزتی اشاره کرد.
عکاسی:
نیکی کریمی به هنر عکاسی هم علاقه زیادی دارد و در این زمینه هم فعالیت کرده است. جالب است بدانید که او تا به حال چند نمایشگاه عکس از آثار خودش برگزار کرده است. اگر به عکسهای او نگاه کنید، میبینید که با سبکهای مختلفی مانند عکاسی پرتره و… کار کرده است. علاوه بر این، عکسهایی که از طبیعت گرفته، بسیار زیبا و جذاب هستند و این نشان میدهد که او با وجود علاقهاش به همه زمینههای عکاسی، بیشترین اشتیاق را به عکاسی از طبیعت دارد.
ترجمه:
آوازهایی که مادرم برایم خواند، نخستین کتابی است که نیکی کریمی ترجمه کرده و در سال ۱۳۸۰ برای اولین بار به شکل کتاب چاپ شد. پیش از آن هم، ترجمه این کتاب به صورت بخشهای دنبالهدار در مجلهٔ فیلم چاپ شده بود. این کتاب را رابرت لینزی نوشته و سرگذشت مارلون براندو را روایت میکند. نیکی کریمی گفتهاند که این کتاب هم در بازیگری و هم در کار ترجمه و نویسندگی به او کمک زیادی کرده است.
نیکی کریمی در سال ۱۳۸۳ کتاب دیگری با نام بار دیگر، تولدی دیگر منتشر کردند. این کتاب گزیدهای از شعرهای فروغ فرخزاد است که همراه با ترجمه انگلیسی آنها و یک لوح فشرده از دکلمه اشعار توسط خود نیکی کریمی ارائه شده است.
کتاب نزدیکی در سال ۱۳۸۴ منتشر شد که رمانی از حنیف قریشی است.
یک سال بعد، در ۱۳۸۵، کتاب نور ماه بر درختان کاج اثر جاناتان کلمنتس به چاپ رسید که درباره ذن و هایکو است.
همچنین مجموعهای از شعرهای یکصد شاعر زن چینی نیز از کارهای دیگر ایشان است.
کتاب عشق زمان غم شامل ده داستان کوتاه است که ماجراهای آن در لندن رخ میدهد. در این کتاب به احساسات گوناگون انسانها مانند عشق، نفرت، اندوه و شادی در روابطشان پرداخته شده است.
جوایز و افتخارات
خارجی:
این فرد افتخارات و نامزدیهای متعددی در جشنوارههای معتبر بینالمللی کسب کرده است:
در سال ۲۰۲۲، نامزد دریافت جایزه هیئت داوران از جشنواره فیلم صوفیه در بلغارستان برای کارگردانی فیلم «آتابای» شد. همچنین در همان سال، نامزد دریافت عنوان بهترین فیلمساز زن از جشنواره فیلم داکا در هندوستان برای همین فیلم گردید.
در سال ۲۰۲۱، نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره فیلم کمبریج انگلستان برای فیلم «آتابای» شد.
در سال ۲۰۱۷، در جشنواره فیلمهای ایرانی تورنتو کانادا، جایزه بهترین بازیگر زن را برای فیلم «آذر» از آن خود کرد. همچنین در جشنواره فیلم شید آمریکا، برای بازی در همین فیلم، تندیس کلوزآپ طلایی و لوح تقدیر دریافت کرد. علاوه بر این، برای تهیهکنندگی فیلم «آذر» در همین جشنواره، بار دیگر تندیس و لوح تقدیر گرفت.
در سال ۲۰۱۵، جایزه بهترین بازیگر زن را از جشنواره براتیسلاوا در اسلواکی برای فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» کسب کرد.
در سال ۲۰۱۲، برای کارگردانی فیلم «سوت پایان»، جایزه بهترین فیلم را از جشنواره بینالمللی فیلم مانهایم-هایدلبرگ در آلمان دریافت نمود. همچنین در جشنواره بینالمللی فیلمهای آسیایی وزول فرانسه، سه جایزهی امیل گوئیمت، اینالکو (جایزه هیئت داوران) و جایزه دبیرستان را برای کارگردانی همین فیلم به دست آورد. او در همین سال برای فیلم «سوت پایان» نامزد دریافت جایزه چرخ طلایی از جشنواره وزول نیز بود.
در سال ۲۰۱۱، برای کارگردانی فیلم «سوت پایان»، نامزد دریافت جایزه بهترین فیلم از جشنواره بینالمللی فیلم دوبی در امارات شد.
در سال ۲۰۰۷، برای کارگردانی فیلم «چند روز بعد»، نامزد دریافت جایزه استعدادهای جدید از جشنواره فیلمهای آسیایی هنگکنگ و همچنین نامزد دریافت جایزه بزرگ از جشنواره بینالمللی فیلم فریبورگ سوئیس گردید.
در سال ۲۰۰۵، جایزه بهترین فیلمنامه را از جشنواره بینالمللی فیلم روتردام هلند برای فیلم «چند روز بعد» برد. همچنین برای کارگردانی فیلم «یک شب»، جایزه عصای سفید را از جشنواره فیلم تورین ایتالیا دریافت کرد. او برای همین فیلم، نامزد دریافت جایزه الکساندر طلایی از جشنواره بینالمللی فیلم تسالونیکی یونان و نیز نامزد دریافت دوربین طلایی از جشنواره فیلم کن فرانسه شد.
در سال ۲۰۰۱، جایزه بهترین بازیگر زن را از جشنواره فیلم قاهره مصر برای فیلم «نیمه پنهان» کسب نمود.
در سال ۱۹۹۹، جایزه بهترین بازیگر زن را از جشنواره فیلم تائورمینا ایتالیا برای فیلم «دو زن» دریافت کرد.
در سال ۱۹۹۳، برای بازی در فیلم «سارا»، جایزه مونگولفیه نقرهای بهترین بازیگر زن را از یازدهمین جشنواره سه قاره نانت فرانسه و همچنین صدف نقرهای بهترین بازیگر زن را از چهل و یکمین جشنواره فیلم سن سباستین اسپانیا به دست آورد.
داخلی:
در جشنواره فیلم فجر، فیلم آتابای در سی و هشتمین دوره (سال ۱۳۹۸) نامزد دریافت سیمرغ بلورین هم در بخش بهترین فیلم و هم در بخش بهترین کارگردانی بود.
در سی و سومین دوره (سال ۱۳۹۳) نیز یک دیپلم افتخار از بخش ویژه هیئت داوران (سودای سیمرغ) به پاس بازی در فیلمهای «مرگ ماهی» و «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» و همچنین کارگردانی فیلم «شیفت شب» دریافت شد.
در سیامین دوره (سال ۱۳۹۰) برای بازی در فیلم «من همسرش هستم» نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن بودند.
در بیست و یکمین دوره (سال ۱۳۸۱) برای بازی در فیلمهای «دیوانهای از قفس پرید» و «واکنش پنجم» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن شدند.
در هفدهمین دوره (سال ۱۳۷۷) برای فیلم «دو زن» علاوه بر نامزدی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن، برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن نیز شدند.
برای فیلم «روانی» در شانزدهمین دوره (سال ۱۳۷۶) نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن بودند.
همچنین برای فیلمهای «پری» در سیزدهمین دوره (سال ۱۳۷۳)، «سارا» در یازدهمین دوره (سال ۱۳۷۱) و «عروس» در نهمین دوره (سال ۱۳۶۸) نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن بودند.
جشن خانه سینما:
این بازیگر در چندین دوره از جشنواره خانه سینما، نامزد یا برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن شده است.
او در یازدهمین دوره این جشنواره در سال ۱۳۸۶، برای فیلم «ستاره است» نامزد دریافت تندیس زرین شد.
پیش از آن، در هفتمین دوره (سال ۱۳۸۲) برای فیلم «واکنش پنجم» نیز نامزد این جایزه بود.
در پنجمین دوره جشنواره در سال ۱۳۸۰، برای بازی در فیلم «نیمه پنهان» نامزد شد.
او همچنین در چهارمین دوره (سال ۱۳۷۹) برای فیلم «نسل سوخته» نامزد دریافت این تندیس بود.
در نهایت، در سومین دوره جشنواره خانه سینما در سال ۱۳۷۸، برای بازی در فیلم «دو زن» برنده تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن شد.
جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران:
فیلم آتابای در چهردهمین دورهٔ جشنوارهٔ منتقدان و نویسندگان سینمای ایران در سال ۱۴۰۱، جایزهٔ بهترین فیلم را دریافت کرد.
همچنین در همین مراسم، کارگردان این فیلم نیز جایزهٔ بهترین کارگردانی را به دست آورد.
علاوه بر این، نامزد دریافت جایزهٔ بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در نهمین دورهٔ این جشنواره در سال ۱۳۹۴ نیز شده بود.
جشن دنیای تصویر:
این بازیگر در چندین دوره از جشنواره دنیای تصویر مورد تقدیر قرار گرفته است:
در شانزدهمین دوره این جشنواره در سال ۱۳۹۵، برای بازی در فیلم “چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت” نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر زن بود.
در هفتمین دوره در سال ۱۳۸۲، برای فیلم “دیوانه ای از قفس پرید” نیز نامزد همین عنوان شد.
او در پنجمین دوره جشنواره در سال ۱۳۸۰، برای فیلم “نیمه پنهان” برنده تندیس بهترین بازیگر زن شد.
پیش از آن، در سومین دوره در سال ۱۳۷۸، برای بازی در فیلم “دو زن” این جایزه را دریافت کرد.
همچنین در دومین دوره این رویداد در سال ۱۳۷۶، برای فیلم “روانی” موفق به کسب تندیس بهترین بازیگر زن شده بود.
دیگر جوایز:
برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن برای ایفای نقش در فیلم “زن دوم” در نخستین دوره جشنواره بینالمللی فیلم کیش در سال ۱۳۹۰
داوری

در ادامه، فعالیتهای بینالمللی و داخلی این هنرمند در جشنوارههای معتبر فیلم به زبانی ساده و روان ارائه شده است:
– حضور در جشنواره فیلم ترایبکا آمریکا در سال ۲۰۲۲
– ریاست هیئت داوران در جشنواره فیلم جنایت و مکافات استانبول در سال ۲۰۲۱
– شرکت در جشنواره فیلم پرتقال طلایی آنتالیا ترکیه در سال ۲۰۲۱
– حضور در دومین دوره جشنواره عکاسی نگاه آبی تهران در سال ۱۳۹۷
– شرکت در سی و پنجمین جشنواره فیلم استانبول در سال ۱۳۹۵
– حضور در بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۹۴
– شرکت در نخستین جشنواره فیلم کوتاه موج در کیش سال ۱۳۹۴
– حضور در جشنواره بینالمللی فیلم وایادولید اسپانیا در سال ۲۰۱۵
– ریاست هیئت داوران جشنواره فیلم شبهای سیاه تالین استونی در سال ۲۰۱۵
– شرکت در جشنواره فیلم باتومی گرجستان در سال ۲۰۱۵
– حضور در پنجمین جشنواره فیلم شهر تهران سال ۱۳۹۴
– شرکت در بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر سال ۱۳۹۴
– داوری در بخش بینالملل جشنواره فیلم کلکته هند در سال ۱۳۹۳
– حضور در چهارمین جشنواره فیلم پروین اعتصامی تهران سال ۱۳۹۳
– ریاست هیئت داوران جشنواره فیلم ادینبورگ اسکاتلند در سال ۲۰۱۴
– شرکت در جشنواره فیلم پونا هند در سال ۲۰۱۴
– حضور در جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان سال ۱۳۹۲
– شرکت در جشنواره فیلم پراگ جمهوری چک در سال ۲۰۱۳
– حضور در جشنواره فیلم ابوظبی سال ۲۰۱۲
– شرکت در دهمین دوره جشن تصویر سال تهران سال ۱۳۹۱
– حضور در جشنواره پرتقال طلایی آنتالیا سال ۲۰۱۱
– شرکت در چهارمین جشنواره فیلم شهر تهران سال ۱۳۹۰
– حضور در جشنواره فیلم کارلووی واری جمهوری چک سال ۲۰۰۹
– شرکت در چهارمین دوره جایزه ادبی والس سال ۱۳۸۷
– حضور در جشنواره فیلم دبی سال ۲۰۰۸
– شرکت در جشنواره فیلم هند در گوا سال ۲۰۰۸
– حضور در جشنواره فیلمهای آسیایی وزول فرانسه سال ۲۰۰۸
– داوری در بخش فیلم کوتاه جشنواره کن فرانسه سال ۲۰۰۷
– شرکت در جشنواره فیلم برلین سال ۲۰۰۷
– حضور در جشنواره فیلم دوربان آفریقای جنوبی سال ۲۰۰۷
– شرکت در جشنواره فیلمهای کوتاه ازمیر ترکیه سال ۲۰۰۶
– ریاست هیئت داوران جشنواره فیلم ریکیاویک ایسلند سال ۲۰۰۶
– حضور در جشنواره فیلم لوکارنو سوئیس سال ۲۰۰۶
– شرکت در جشنواره فیلم دهلی هند سال ۲۰۰۶
– حضور در جشنواره فیلم دمشق سال ۲۰۰۴
– شرکت در جشنواره فیلم رن فرانسه سال ۲۰۰۳
– حضور در نخستین جشنواره فیلم نفت سال ۱۳۸۲
– شرکت در جشنواره فیلم تسالونیکی یونان سال ۲۰۰۲
شهرت و محبوبیت
پایدار نگه داشتن جایگاه معروفیت، اغلب از رسیدن به آن دشوارتر است. بارها شاهد این بودهایم که هنرمندی به دلیل یک موفقیت ناگهانی در زندگی یا کارش، خیلی سریع به ستارهای درخشان تبدیل شده، اما نتوانسته این جایگاه را حفظ کند و پس از مدتی کوتاه، از اوج محبوبیت سقوط کرده است. نیکی کریمی اما نه تنها در همان سالهای آغازین جوانی به اوج شهرت رسید و ستاره شد، بلکه توانسته است این محبوبیت و اعتبار را به خوبی نگه دارد و به عنوان یک زن موفق، الگویی برای چندین نسل مختلف در جامعه باشد.
هر انسان موفقی، بدون شک اصول و قوانین خاص خود را دارد. نیکی کریمی نیز از این قاعده جدا نیست و برای خود یک سری اصول و حریمها تعریف کرده و همیشه کوشیده است در هر شرایطی به آنها پایبند بماند. اخلاق، رفتار و سلیقهی او هرگز سطحی و عوامپسند نبوده و همواره مقداری متانت و عزت نفس در آن دیده میشود. این ویژگی نیز از روی حساب و تفکر بوده و بر جذابیت شخصیت او میافزاید. همهی این موارد باعث شده است که او در طول سالهای طولانی فعالیت حرفهای، با وجود اینکه گاهی اوقات بسیار کمکار شده، همچنان در اوج بماند و همه او را به عنوان یک سوپراستار بشناسند.
او به عنوان یکی از موفقترین چهرهها، هرگز دنبال شهرت نبوده و همیشه سعی کرده است به گونهای سنجیده و درست عمل کند. رفتار او مشابه همسنوسالانش نبوده و این را میتوان با نگاه به آثار و فعالیتهایش در اواخر دوره نوجوانی به وضوح دید. اگر این آثار را بررسی کنیم، درمییابیم که او با وجود سن کم، هیچگاه رفتاری نسنجیده یا کودکانه نداشته و حتی تا به امروز نیز زیبایی، متانت و عزت نفس خود را حفظ کرده است.
نیکی کریمی بسیار باوقار است و این متانت و زیبایی را میتوان در تمامی کارها و حرکات او مشاهده کرد.
مصاحبه

نیکی کریمی نمونهی درخشانی از یک زن ایرانی موفق است که در جنبههای مختلف زندگی به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته و خیلی زود مشهور و محبوب شد.
این درست است که استعداد و تواناییهای فردی نقش مهمی در رسیدن به اهداف دارند، اما استعداد به تنهایی کافی نیست. برای موفقیت بزرگ، باید عوامل دیگری نیز به کمک بیایند. برای نمونه، استفاده از تجربههای دیگران و داشتن شخصیتی بااندیشه و دوراندیش، بهویژه در سنین جوانی، تأثیر فراوانی در پیشرفت فرد دارد.
نیکی کریمی تنها در یک زمینه فعال نبوده است. جالب است بدانید که او همزمان با رسیدن به شهرت، کار ترجمه را نیز شروع کرد و برای ادامهی تحصیل به خارج از کشور رفت. این کارهای او نشان میدهد که فقط به دنبال شهرت نبوده، بلکه هدفهای بزرگتری در سر داشته است. زیرا اگر تنها هدفش شهرت بود، پس از رسیدن به آن، دست از تلاش برمیداشت و به فکر رشد و بهبود خود نبود.
از آنجا که چنین افرادی میتوانند الگوی بسیار خوبی بهویژه برای جوانان باشند، در ادامه به بخشی از گفتههای او در مصاحبهها اشاره میکنیم تا بیشتر با ویژگیهای اخلاقی و شخصیتی او آشنا شویم:
هیچگاه رسیدن به شهرت اولویت من نبوده است:
“اهل کتاب و ادبیات هستم و از زمانی که به مدرسه رفتم همین وضعیت و علاقمندی را داشتم بنابراین نمی توانم به مسائل نگاه سطحی داشته باشم. وقتی هم که بازیگری را شروع کردم برایم مهم نبود که ده تا فیلم بازی کنم و به یکباره تبدیل به یک آدم خیلی مشهور شوم.
از همان اول این موضوع برایم مهمترین بخش ماجرا نبود. همیشه برایم مهم بود که این کار را عمیق شروع کنم و بتوانم یاد بگیرم. یعنی حتی وقتی اول کارم بودم، دیدم دید سطحی و خاصی نبود و دید پخته ای داشتم.
شاید این پختگی به خاطر این بود که مجله فیلم و مجلات مختلف دیگر را می خواندم و می دانستم که اگر آدم می خواهد پایش را در جای درست بگذارد، لازم نیست ده تا فیلم را در مدت محدودی بازی کند چون این کار برای فرد یک شهرت گذرا و سطحی ایجاد می کند.”
از همان زمان شروع فعالیتم دید پخته ای داشتم:
“در همان زمان شروع فعالیتم یک عالمه پیشنهاد کار داشتم اما هیچ کدام را نرفتم و سعی کردم صبر کنم تا کارگردان های مطرح با من تماس بگیرند که گرفتند. فیلم آقای کیمیایی را کار کردم و بعد هم با آقای مهرجویی همکاری داشتم.
هم زمان راجع به سینما می خواندم و فیلم می دیدم. البته فیلم که همیشه می دیدم اما از این مقطع خیلی با دقت بیشتر و موشکافانه می دیدم. اینها باعث می شد که هیچ وقت اسیر جو پر زرق و برق و نام و شهرت نشوم.”
از بین کتاب هایی که خوانده ام یا کسانی که با آنها آشنایی دارم، کسانی هستند که عمیقا دوست دارم آنها را بازی کنم:
“وقتی خیلی جوان بودم آنا کارنینا را خیلی دوست داشتم و از شخصیتش خیلی خوشم می آمد. بعدا همیشه خودم را در کارهای سیمون دوبوار می دیدم و خانم هایی که در قصه هایش هستند را دوست داشتم.
در کل نقش هایی که من دوست دارم بازی کنم خیلی زیاد است اما اگر بخواهم از معاصرین نام ببرم باید بگویم که شیفته قصه ها و رمان های سیمین دانشور بوده و خیلی دوست دارم این آثار خارق العاده زمانی ساخته شود و من هم در آنها بازی کنم. همیشه با خودم می گویم که اگر فیلم این آثار ساخته شود چقدر خوب است.”
به کتاب خواندن در حوزه های مختلف علاقه زیادی دارم و به همه خصوصا جوانان توصیه می کنم که کتاب خواندن را جدی بگیرند:
من هیچ وقت یک مدل ثابت برای کتاب خواندن نداشتهام و ندارم. علاوه بر رمانهای ایرانی و خارجی که همیشه مطالعه میکنم، کتابهای مربوط به روشهای بازیگری، اصول فیلمسازی و همچنین کتابهای خودشناسی را هم میخوانم.
از میان همه این زمینهها، به موضوع خودشناسی علاقه بیشتری دارم و شاید دلیلش این باشد که از جوانی، مهمترین هدفم شناخت بهتر خودم بوده. میخواستم به جایی برسم که بتوانم به راحتی درست را از غلط تشخیص دهم و نتیجه کارهایم را از قبل پیشبینی کنم. باید در مسیر خودشناسی آنقدر پیش میرفتم که مثلاً بتوانم با اطمینان تصمیم بگیرم که میخواهم всю عمرم در دنیای سینما بمانم. این یک انتخاب بزرگ بود که نیازمند مطالعه و تفکر عمیق بود و نباید بیدلیل گرفته میشد.
منظورم از سینماگر بودن فقط این نیست که بازیگری کنم و نقشها را خوب اجرا کنم، بلکه میخواهم کسی باشم که داستانهایی را روایت میکند که به خوبی از آنها آگاه است.
به طور کلی، به مباحث روانشناسی اهمیت زیادی میدهم و وقتی کتابی را برای مطالعه انتخاب میکنم، فقط به خواندن آن بسنده نمیکنم. زیر بعضی قسمتها خط میکشم یا نکات مهم را جایی یادداشت میکنم، چون معتقدم کتاب فقط برای سرگرمی نیست. کتاب زمانی ارزشمند است که بتواند به رشد شما کمک کند، در غیر این صورت فایده چندانی ندارد. اگر با دقت آن را نخوانید و نکاتش را حفظ نکنید، خیلی زود از خاطرتان میرود.
من معمولاً دوست ندارم به دیگران توصیهای بکنم، اما اگر بخواهم نکتهای به جوانها بگویم، این است: کتاب بخوانید و برای آن ارزش قائل شوید، نکات مهمش را یادداشت کنید و زمانی مفید از روزتان را به این کار اختصاص دهید.
به فیلمسازی علاقه زیادی داشته و پس از همکاری با عباس کیارستمی، فیلمسازی را جدی تر دنبال کردم:
“من همیشه قصه هایی را در ذهنم داشتم که دوست داشتم روایت شان کنم و این قصه ها از طرق مختلف به ذهنم می آمدند، از فیلم هایی که می دیدم، از تخیلاتم و از کتاب هایی که می خواندم و می دیدم که چقدر دوست دارم چنین فیلمی بسازم. همان موقع ها بود که من در چندتا از فیلم ها دستیار عباس کیارستمی شدم و ایشان هم تاثیر زیادی روی من داشت.
من همان موقع یک داستان کوتاه نوشته بودم که ایشان خیلی دوست داشت و می گفت این را حتما باید بسازی و من آن را به صورت یک فیلم کوتاه ساختم. در آن فیلم هایی که با هم کار می کردیم، انتخاب بازیگر و عکاسی و همه اینها را من انجام دادم و طی یک فرآیند رسیدم به ساخت فیلم اولم و باقی ماجراها به دنبال آن اتفاق افتاد.”
انسان هایی که صفات خوب را در وجودشان می پرورانند من را تحت تاثیر قرار میدهند:
“چنانچه بخواهم الگو ها یا کسانی که توجه من را به خود جلب می کنند را نام ببرم قطعا نمی توانم یک نفر خاص را اسم ببرم و همین قدر بگویم که من هم مثل همه تحت تاثیر تعدادی از بزرگان ایرانی و خارجی قرار می گیرم.”
وقتی داستان زندگی آدم های مختلف را می بینی، در مواجهه با برخی از آنها به خودت می گویی که چقدر این انسان آزاده یا آزاداندیش است یا ممکن است صداقت و درستکاری یک فرد شما را تحت تاثیر قرار داده و با خودتان بگویید که چقدر یک فرد میتواند یک رنگ و با صفا باشد و هیچ تلاشی برای پنهان کردن خود واقعی اش نمی کند و خصلت های پسندیده دیگری که میتواند در وجود یک فرد بگنجد نیز مورد هدف من در این صحبت ها هستند. چنین خصلت های پسندیده ای همیشه برای من مهم بوده و هنوز هم هستند.
واقعا نمی توانم از یک فرد خاص اسم ببرم چون همانطوری که گفتم از افراد موفق زیادی الگو گرفته ام مثلا من سال هاست اپرا وینفری را دوست دارم، همیشه مجله هایش را می خوانم و یک زمانی بیشتر برنامه هایش را می دیدم تا اینکه خودم هم به شوی اپرا در شیکاگو دعوت شدم و ایشان با من مصاحبه کرد.
من در دوره های مختلف زندگی ام از افراد متفاوت زیادی تاثیر گرفته و اشخاص زیادی را الگو خود قرار داده و از آنها الهام گرفته ام، مثلا یک مقطعی از زندگی ام رومن رولان و در مقطعی دیگر میلان کونددیگران الگو خود قرار دادم. وقتی که نوجوان بودم بین زنان موفق اوریانو فالوچی را دوست داشته و ستایشش می کردم.
با اینکه الگو های زیادی داشته ام اما همیشه بانوان موفق ایرانی، جذابیت بیشتری برای من داشته و در صدر توجه من هستند:
همیشه وقتی در جشنوارههای بینالمللی از من درباره افراد مورد علاقهام میپرسند، من نمونههایی از داخل کشورم معرفی میکنم، نه از دیگر کشورها. در آن موقعیتها توضیح میدهم که نمیتوان زنان ایران را با زنان دیگر کشورها مقایسه کرد، چون ایران سرزمینی با ویژگیهای منحصر به فرد است. ما در فرهنگی غنی و تاریخی زندگی میکنیم که تمدن در آن ریشههای عمیقی دارد و سالهاست که فرهنگ و تمدن از این سرزمین برخاسته است.
ما در کشوری با پیشینه کهن زندگی میکنیم و بدون اینکه بخواهم حرفهای کلیشهای بزنم، باید بگویم که آزادی زنان در اینجا سالهاست که محقق شده و در چنین فرهنگی، زن جایگاه استواری در خانواده دارد.
من به عنوان کسی که سالهاست سفر میکنم و مدتی هم خارج از ایران زندگی کردهام، میتوانم با اطمینان بگویم که اگرچه جامعه ما مردسالار است، اما زنان ایرانی سالهاست که تلاش میکنند و در عرصههای مختلف فعال هستند. ما زنان پزشک، استاد دانشگاه، وکیل، حقوقدان و بسیاری از زنان تأثیرگذار دیگر را به فراوانی در کشورمان داریم؛ زنانی که در دورههای مختلف و در زمینههای گوناگون تحولآفرین بوده و تأثیرات گستردهای بر جای گذاشتهاند.
نباید فراموش کنیم که این تأثیرگذاری زمانی بهتر در خاطر میماند که به صورت نوشته و مکتوب ثبت شده باشد. چنین افرادی همیشه در تاریخ ما حضور داشتهاند و اگر بخواهیم نمونههایی از حوزه ادبیات نام ببریم، میتوانیم از سیمین دانشور، سیمین بهبهانی و بسیاری دیگر یاد کنیم.
حضور در برنامه اپرا وینفری برای من تجربه بسیار خاصی بود:
در این برنامه، من به همراه چند بانوی فیلمساز دیگر دور هم جمع شدیم و در مورد فعالیت زنان کارگردان در منطقه خاورمیانه گفتگو کردیم.
شرکت در این برنامه برای من یک دستاورد بزرگ محسوب میشد، زیرا اپرا وینفری و گروه بزرگش، افراد موفق و اثرگذار از سراسر جهان را زیر نظر دارند و آنها را به برنامه دعوت میکنند. حضور در چنین فضایی واقعاً فوقالعاده و دلچسب است و هر کسی را مجذوب خود میکند.
اپرا وینفری از جمله افرادی است که من بسیار برایش احترام قائلم. او ثابت کرده است که موفقیت محدود به مرزها نیست و هر فردی میتواند بدون اتکا به دیگران، به هر جایگاهی که میخواهد برسد.
متأسفانه یک باور نادرست میان بسیاری از خانمها رواج دارد که فکر میکنند همیشه باید کسی باشند تا به آنها کمک کند یا فرصتی را برایشان فراهم کند.
اپرا از شرایط سخت مالی شروع کرد، با تبعیضهای نژادی زیادی روبرو شد و با تمام قوا برای حفظ موقعیتش جنگید، زیرا میخواستند شغلش را به فرد دیگری واگذار کنند. در نهایت، او بستری ایجاد کرد که در آن به دغدغههای مردم پرداخت و با استقبال گستردهای مواجه شد. این تلاشها او را به چهرهای جهانی و تأثیرگذار تبدیل کرد. علاوه بر این، او دارای مؤسسات خیریه نیز هست که در اینجا نیاز به توضیح اضافه ندارد.
انسان هدفمندی هستم:
“اینکه سال ها کار کنید و همیشه استایل خودتان را به عنوان یک ستاره حفظ نمایید، نیازمند این است که سال ها خودتان را حفظ کرده و به اصطلاح ساده تر، خیلی چیزها را نخورید، خیلی جاها نروید و خیلی کارها را نکنید و همیشه و همه جا مواظب خودتان باشید. این موضوع در ارتباط با مسائل مختلف صادق است.
چنانچه می خواهید بدانید که یک ستاره چگونه میتواند استایل خود را در طی سالها حفظ کند باید بگویم که همه اینها مربوط به این می شود که شما هدف والایی داشته باشید، وقتی هدف داشته باشید مشخص است که یکسری چیزها کنار می رود و یکسری چیزهای دیگر در اولویت قرار می گیرد، مثلا من باید بیشتر وقتم را برای نوشتن و مطالعه و تمرکز روی کارم بگذارم برای اینکه من یک فیلمساز و بازیگرم، باید عکس بگیرم و در این حوزه هم حضور داشته باشم، علاوه بر اینها مسئولیت های دیگری نیز داشته و باید همه این کارها را انجام بدهم تا کارم خروجی درستی داشته باشد.”
با اینکه ظاهرم را اولویت اول خود قرار نداده ام اما به آن توجه کافی می کنم چون در معرض دید هستم:
“به هر حال کار من سینما هم هست و چون از ما عکس گرفته می شود و دیده می شوم، باید به خودم برسم و اصلا با این قضیه مسئله ای ندارم. یعنی فکر می کنم این موضوع اگر اولویت یک نباشد، اولویت دوم و سوم هست و من باید به این مسائل توجه داشته باشم.”
به موسیقی علاقه زیادی دارم و موسیقی های متنوع گوش میدهم:
“من همه جور موسیقی از جمله ایرانی، خارجی، کلاسیک و سنتی را گوش می کنم. در هر سبکی، بهترین ها را برگزیده و موارد خوب و مورد پسندم را دنبال می کنم.”
با توجه به دغدغه های خود و جامعه ام فیلم میسازم:
“چون خودم فیلمنامه هایم را می نویسم باید یک چیزی وجود داشته باشد که روی من تاثیر گذارد و باعث شود تا من بخواهم راجع به آن صحبت کنم و آن را در قالب فیلم ارائه دهم، مثلا فیلم شیفت شب، راجع به موضوعی بود که مردم ما در این سال ها با همه وجود با آن درگیر بودند زیرا این تحریم ها و سختی های ناشی از آن خیلی روی آنها تاثیر گذاشته و هر کسی مجبور بود برای نجات خودش کاری انجام بدهد.
ما این موضوع را به عنوان تم کلی، مد نظر قرار داده و سوت پایان مربوط به زمانی بود که من یک فیلم مستند درباره زنی که قرار بود اعدام شود را مشاهده کردم.”
دوست دارم فیلم هایم انسان محور باشد:
“شاید گمان کنید که من دوست دارم موضوع محوری فیلم هایم را یک زن قرار دهم اما اینطور نیست و پافشاری خاصی بر این موضوع ندارم و فکر می کنم فیلم بعدی ام اینطور نباشد. در واقع دوست دارم فیلم من انسان محور باشد تا اینکه از یک قاعده تکراری پیروی کند. برای مثال شیفت شب هم همینطور است. درست است که روایت فیلم درباره یک زن است اما شخصیت فروتن هم به گونه ای است که درک می کنیم و دلمان برایش می سوزد.”
آبان ماهی هستم:
وقتی اندکی تامل کنید به سادگی متوجه می شوید که انگار متولدین ماه های مختلف ویژگی های مشخصی دارند و با هم فرق می کنند اما به هر حال همه اینها تا حد زیادی به تربیت خانوادگی و محیط پرورش آدم ها بازمیگردد، با این حال من گاهی وقت ها متوجه خصوصیات مشترکی با آبانی ها می شوم.
“به نظر من آبان ماهی ها ماجراجو، کله شق و خودرأی هستند، آنها هدف مشخصی داشته و نسبت به دنبال روی از هدفشان بسیار مقید هستند.”
با کارگردان های توانمند زیادی همکاری داشته ام:
“من با خیلی از کارگردان های بزرگ سینمای ایران کار کردم و حتی قرار بود در فیلم سینمایی درباره الی اصغر فرهادی هم کار کنم اما متاسفانه قبل از شروع آن، یک فیلم دیگری که من از قبل با آن قرارداد داشتم شروع شد و نقش آفرینی در این فیلم برایم میسر نشد و مجبور شدم از این پروژه بیرون بیایم. نقش من هم همان بود که بعدا خانم گلشیفته فراهانی آن را بازی کردند.”
از استعدادهای نوظهور استقبال می کنم:
“با اینکه سابقه همکاری با هنرمندان برجسته زیادی را داشته ام اما وقتی می بینیم که بچه های نقش جدید هم خیلی بچه های خوش فکری هستند، خیلی خوشحال می شوم و قطعا اگر یک فیلمنامه خوب از این بچه ها به دستم برسد از آن استقبال می کنم.
مثلا در فیلم سینمایی چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت که سال ۱۳۹۳ ساخته شد، اگر کسی از من می پرسید که مشغول چه کاری هستی؟ من نمی دانستم چه کاری قرار است از آب دربیاید اما نتیجه کار خیلی خوب شد و خوشحالم که در آن بازی کردم. بعضی وقت ها همکاری کردن با جوانان خوش فکر و خلاق خیلی لذت بخش است و نتایج درخشانی نیز در پی دارد.”
فراموش نکنیم که بسیاری از فیلمساز های مطرح نیز زمانی جوان بوده و آثار خارق العاده ای را خلق کرده اند، برای مثال آقای ناصر تقوایی در سن بیست و شش، هفت سالگی فیلم سینمایی دایی جان ناپلئون را ساختند.
ما باید قدردان فیلمسازان فوق العاده مان باشیم و سعی کنیم با مشارکت مان، بستری را فراهم کنیم تا بتوانند فیلم شان را بسازند و بدرخشند.
علاوه بر این، از بین بازیگران جوانی که دارند کار می کنند، کار همه را دوست دارم. آنها عملکرد خوبی داشته و به نظرم همه خوبند و اسم بردن از فرد یا افراد خاصی کار پسندیده ای نیست وگرنه اسم می بردم.
داشتن استقلال فکری بسیار مهم است:
“چنانچه می خواهید بدانید که چگونه یک نفر می تواند استقلال فکری اش را حفظ کند، باید بگویم چیزی که حائز اهمیت میباشد این است که شما به آن دید و بصیرت رسیده باشید تا تحت تاثیر نظرات دیگران قرار نگیرید.
وقتی این دید و بصیرت را داشته باشید، فقط خود و نظراتان را باور خواهید کرد. البته نظرات دیگران را هم می شنوید و اگر مناسب بود آنها را هم به کار می گیرید البته باید به آن پختگی لازم رسیده باشد.”
ما خیلی خانواده نزدیکی هستیم:
“نظرات خانواده ام خیلی برای من مهم است اما پدر و مادرم همیشه این استقلال را به من داده اند و حتی وقتی کم سن و سال بودم به نظراتم احترام گذاشته اند، یعنی این رابطه از اول متقابل بوده.
با اینکه از لحاظ مکانی از من دور هستند اما خیلی به ایران می آیند و می روند، یعنی در رفت و آمد هستند و اصولا ما خیلی خانواده نزدیکی هستیم. البته آنها مهاجرت کردند اما من خیلی از اوقات که اینجا کاری ندارم در لندن هستم و ارتباط ما همیشه گرم و صمیمی بوده و خواهد بود.”
