بیوگرافی محمدجواد ظریف
محمدجواد ظریف یک سیاستمدار و دیپلمات ایرانی است که در دولت نقش مهمی داشته است. او به عنوان نماینده رسمی دولت ایران، مسئول اجرای سیاستهای خارجی کشور بوده است. آقای ظریف از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ وزیر امور خارجه ایران بود. همچنین او عضو شورای عالی جمعیت هلال احمر و استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران است.
او مدرک کارشناسی ارشد خود در رشته روابط بینالملل را از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو در آمریکا گرفته است. همچنین مدرک کارشناسی ارشد مطالعات بینالملل و دکترای حقوق و روابط بینالملل را از دانشگاه دنور در ایالت کلرادوی آمریکا دریافت کرده است.
آقای ظریف کار خود را از سال ۱۳۵۷ در کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو شروع کرد. سپس از سال ۱۳۷۱ به مدت ده سال، معاونت امور حقوقی و بینالملل در وزارت خارجه را بر عهده داشت. وزارت خارجه ایران یکی از نهادهای اصلی دولت است که همراه با شورای عالی امنیت ملی، مسئول مدیریت روابط بینالمللی کشور است.
او در فاصله سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۶ به عنوان سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد فعالیت کرد. سازمان ملل یک نهاد بینالمللی است که برای حفظ صلح جهانی، گسترش روابط دوستانه بین کشورها و همکاری بین ملتها ایجاد شده و به عنوان بزرگترین و شناختهشدهترین سازمان بینالدولی در جهان شناخته میشود.
پس از حوادث مربوط به سفر رئیسجمهور به سازمان ملل در سال ۱۳۹۴، ظریف از وزارت خارجه برکنار شد. اما در سال ۱۳۹۲ در دولت یازدهم به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد. او همچنین از ابتدای تشکیل تیم مذاکره کننده هستهای در سال ۱۳۸۲، مسئولیت مذاکرات دیپلماتیک مربوط به پرونده هستهای ایران با کشورهای دیگر و سازمانهای بینالمللی را بر عهده داشته است.
آقای ظریف در اسفند ۱۳۹۷ استعفای خود را ارائه کرد، اما رئیسجمهور وقت، آقای حسن روحانی، با این استعفا موافقت نکرد و او در سمت خود باقی ماند.
در سال ۲۰۱۹، وزارت خزانهداری آمریکا که یکی از وزارتخانههای دولت فدرال این کشور است، آقای ظریف را تحریم کرد و او را سخنگوی آیتالله خامنهای، رهبر ایران، معرفی نمود. همچنین در سال ۱۴۰۱، کشور کانادا نیز او را تحریم کرد.
در اردیبهشت ۱۴۰۰، یک فایل صوتی از گفتگوی هفت ساعته محمدجواد ظریف با سعید لیلاز منتشر شد که در آن درباره سیاست خارجی ایران صحبت شده بود. این فایل صوتی توسط شبکه ایران اینترنشنال پخش شد و واکنشهای گستردهای در رسانهها به دنبال داشت.
منو دسترشسی سریع
خلاصهای از زندگی
داستان زندگی
پیوند زناشویی
پلتفرمهای ارتباطی
کارهای سیاسی
سازمان دیپلماسی
نقدها و مخالفتها
محدودیتهای بینالمللی
فراز و نشیبهای زندگی
گفتوگوها
خلاصه زندگینامه
نام: محمدجواد
نام خانوادگی: ظریف خوانساری
تاریخ تولد: ۱۷ دی ۱۳۳۸، شهر تهران، ایران
تحصیلات: دکترای حقوق بینالملل
دانشگاههای محل تحصیل: دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو، دانشگاه کلمبیا، دانشگاه دنور
همسر: مریم ایمانیه
فرزندان: یک دختر و یک پسر
عضویت حزبی: بدون وابستگی به حزب خاص
دورههای خدمت در دولت: دولت یازدهم و دوازدهم
جوایز و نشانها: نشان لیاقت و مدیریت، نشان عقاب آندی، نشان دوستی
زندگینامه
محمدجواد ظریف در هفدهمین روز دی ماه سال ۱۳۳۸ در تهران، در یک خانواده مذهبی، سنتی و متمول چشم به جهان گشود. پدر و پدربزرگ او از بازرگانان نامدار اصفهان بودند. پدربزرگش از بانیان مسجد اعظم قم، که به مسجد آیتالله بروجردی شهرت دارد، و نیز مسجد هامبورگ — یکی از کهنترین مساجد شیعیان در اروپا — به شمار میرود. پدرش عباسعلی ظریف خوانساری، از شاعران برجسته اصفهان و فردی نیکوکار بود که به «گاوصندوق علما» معروف شده بود. مادرش، عفت کاشانیپور، نیز فرزند یکی از تاجران کاشانی مقیم تهران بود. خانواده ظریف در آغاز در محله ملک اصفهان زندگی میکردند و سپس به تهران کوچ کردند.
وی تحصیلات ابتدایی را از هفت سالگی (سال ۱۳۴۵) در مدرسه علوی تهران — یکی از دبیرستانهای معروف مذهبی — آغاز کرد و تا سال ۱۳۵۵ در همانجا درس خواند.
ظریف در سال ۱۳۵۵ با ویزای دانشجویی به آمریکا رفت و سال بعد، دیپلم خود را از کالج درو — یک مدرسه خصوصی مختلط در سانفرانسیسکو — دریافت کرد. سپس در سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ به ترتیب مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد روابط بینالملل را از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو در کالیفرنیا گرفت. پس از آن به ایالت کلرادو در جنوب غربی آمریکا رفت و در سال ۱۳۶۳ یک مدرک کارشناسی ارشد دیگر در رشته مطالعات بینالملل از دانشکده مطالعات بینالملل جوزف کوربل در دانشگاه دنور کسب کرد. او سپس تحصیلات خود را در مقطع دکترا ادامه داد.
محمدجواد ظریف فعالیت کاری خود را از سال ۱۳۵۷، در ۱۹ سالگی، به عنوان مشاور سرکنسولگری ایران در سانفرانسیسکو آغاز کرد و تا سال ۱۳۵۹ در این سمت ماند.
در فاصله سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱، به عنوان مشاور سیاسی و کاردار در نمایندگی ایران در سازمان ملل فعالیت داشت.
او دوره خدمت سربازی خود را نیز به صورت امریه در وزارت امور خارجه و نمایندگی ایران در سازمان ملل گذراند.
وی آزمون جامع دکتری خود را در سال ۱۳۶۴ و در ۲۶ سالگی به پایان رساند، اما اداره مهاجرت آمریکا ویزایش را باطل کرد.
سرانجام پس از سه سال، توانست تحصیلات دکترای خود را از راه دور به پایان برساند و در سال ۱۹۹۸ مدرک دکترای حقوق و روابط بینالملل را از دانشگاه دنور در کلرادوی آمریکا دریافت کند.
ازدواج محمدجواد ظریف
محمدجواد ظریف در تابستان سال ۱۳۵۸، زمانی که ۲۰ سال داشت، به کمک خواهرش با مریم ایمانیه آشنا شد. مراسم ازدواج آنها در ایران برگزار شد و پس از آن، به نیویورک، پرجمعیتترین شهر آمریکا، نقل مکان کردند. آنها هر دو به زبان انگلیسی تسلط کامل داشتند.
صاحب دو فرزند، یک پسر و یک دختر، شدند که هر دو در آمریکا به دنیا آمدند. پسرشان مهندسی برق خوانده و فوقلیسانس مدیریت دارد و دخترشان نیز مهندس معماری داخلی است. هر دو فرزند ازدواج کردهاند و در طول دورهای که آقای ظریف وزیر امور خارجه ایران بودند، به همراه همسران خود در تهران زندگی میکردند. طبق گفتههای ایشان، آنها در ادارات دولتی کار نمیکنند و به کارهای خصوصی و آزاد مشغول هستند. همچنین آقای ظریف دو نوه دارد.
محمدجواد ظریف در شبکه های اجتماعی
محمدجواد ظریف شبکه اجتماعی اینستاگرام:
jzarif_ir@
محمدجواد ظریف شبکه اجتماعی توییتر:
JZarif@
فعالیت های سیاسی
وقتی محمدجواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس معرفی شد، که مسئولیت مدیریت روابط ایران با دیگر کشورها را برعهده دارد، روزنامه اعتماد – که نزدیک به جریان اصلاحطلبی شناخته میشود – او را در زمره اصلاحطلبان دستهبندی کرد. این در حالی بود که خبرگزاری مهر، او را یک چهره مستقل معرفی کرد.
سمتهای اجرایی:
معاون ارشد وزیر امور خارجه
مشاور کنسولگری ایران در شهر سانفرانسیسکو
قائممقام بخش حقوقی و بینالملل وزارت خارجه
نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد
وزیر امور خارجه
فعالیت های بینالمللی:
عضو گروه رهبران و شخصیتهای مؤثر در سطح جهانی
سخنگو و رئیس کمیته سیاسی هشتمین نشست رهبران کشورهای عضو کنفرانس اسلامی
رئیس تیم کارشناسان ارشد در هشتمین اجلاس سران کنفرانس اسلامی در تهران
رئیس کمیته حقوقی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد (دوره چهل و هفتم) در نیویورک
رئیس کمیسیون فرهنگی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)
رئیس کمیسیون خلع سلاح سازمان ملل متحد در نیویورک
رئیس کمیته سیاسی دوازدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در دوربان
قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت:
قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل در تاریخ ۲۹ تیرماه سال ۱۳۶۶ برای پایان دادن به جنگ صادر شد. یک روز پس از انتشار این قطعنامه، آیتالله خامنهای، رئیسجمهور وقت ایران، گفت: ایران هرگز این قطعنامه را که به باور ما تحت فشار و نفوذ آمریکا نوشته و تصویب شده، نمیپذیرد.
امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی، نیز هشت روز بعد در ششم مرداد ۱۳۶۶، در پیامی به مناسبت ایام حج تأکید کردند که تا پیروزی نهایی فاصلهای نمانده و قبول قطعنامه در این شرایط، خیانت است. ایشان گفتند: حالا که به مرز پیروزی کامل رسیدهایم، ناگهان صدای صلحطلبی از زبان همان ستمگران و جنگافروزان شنیده میشود.
دو روز پس از صدور قطعنامه، عراق آن را پذیرفت، اما مقامات ایران از پذیرش آن خودداری کردند. سرانجام در ۲۹ تیرماه سال بعد، ایران در نامهای به دبیرکل سازمان ملل، قطعنامه را پذیرفت و همان شب این خبر از صدا و سیما اعلام شد. همچنین در همان روز، پیام معروف امام خمینی درباره پذیرش قطعنامه منتشر شد. ایشان در این پیام، پذیرش قطعنامه را مانند “نوشیدن جام زهر” توصیف کردند و نوشتند: با توجه به نظرات همه کارشناسان سیاسی و نظامی بلندپایه کشور که من به تعهد، دلسوزی و صداقت آنان اطمینان دارم، با قبول قطعنامه و آتشبس موافقت کردم.
تیم مذاکرهکننده ایران تلاش کرد تا به جای درج عباراتی که خواستههای ایران را برآورده نمیکرد، بخشهایی از طرح اجرایی دبیرکل سازمان ملل، آقای خاویر پرز دکوئیار، را جایگزین کند.
نگارش نامه درخواست رسمی ایران به آقای محمدجواد ظریف، تنها دیپلمات ایرانی که در آن زمان هم از قدرت سیاسی و اجرایی در دولت برخوردار بود و هم به زبان انگلیسی مسلط بود، سپرده شد تا بتواند منظور ایران را به شکلی دقیق بیان کند. ظریف نیز با انتخاب واژههای مناسب، توانست نامه مورد نظر ایران را تنظیم و در میان کشورهای بینالمللی منتشر کند.
ارتباط با جامعه آمریکا:
محمدجواد ظریف به خاطر سالها فعالیت و زندگی در آمریکا و ارتباطات گستردهای که با مراکز سیاسی و علمی این کشور داشت، مورد توجه روزنامه بینالمللی هرالد تریبیون قرار گرفت. در مقالهای به قلم وارن هوگ، به حضورش فعال و پیوسته در جمعهای مختلف آمریکا اشاره شده است.
او آنقدر در دانشگاهها و محافل سیاسی و اجتماعی حاضر میشد که لیزا اندرسون، رئیس دانشکده امور بینالملل دانشگاه کلمبیا، از او پرسید: «آیا قصد داری در انتخابات آمریکا شرکت کنی؟»
ظریف در کتاب خاطراتش با عنوان «آقای سفیر» درباره انتخابش به عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل مینویسد:
«فکر میکنم در بهمنماه سال ۱۳۸۰ بین من و آقای دکتر خرازی برای رفتن به نیویورک توافق شد. به نظر میرسد ایشان همان زمان این موضوع را با مقام رهبری نیز در میان گذاشته بودند. بعدها رهبری به من فرمودند که همان روز به آقای حجازی گفتم بهترین گزینه برای نیویورک شما هستید، اما بگذارید روند معمول وزارت خارجه طی شود. وقتی رسماً به ما معرفی شدید، شما هم رسماً موافقت کنید.»
ایشان همچنین نکاتی را برای این مأموریت یادآوری کردند، از جمله جملهای که من همیشه در کلاسهایم برای دانشجویان نقل کردهام. به من فرمودند:
«حتی اگر در موردی یقین داری که دیدگاهت ۱۸۰ درجه با من مخالف است، وظیفه داری دیدگاهت را بگویی.» حتی تأکید کردند که این یک وظیفه شرعی است. به لطف خدا، من همیشه این رویه را رعایت کردهام.
او در دوران سفارتش در سازمان ملل، ارتباط نزدیکی با گری سیک، استاد دانشگاه کلمبیا، داشت. سیک که روی موضوعات خاورمیانه به ویژه ایران کار میکرد، قبلاً در شورای امنیت ملی آمریکا فعالیت داشت و هماکنون استاد علوم سیاسی در دانشگاه کلمبیا، یک دانشگاه خصوصی تحقیقاتی در نیویورک است.
گری سیک در مصاحبه با کامبیز حسینی، مجری برنامه تلویزیونی پولتیک، گفت: «اولین بار حدود ده سال پیش او را دیدم. برای شام به خانهاش رفتم و در همان دیدار اول او را آقای سفیر خطاب کردم. اما او گفت: نه، مرا جواد صدا کن.»
وزارت امور خارجه
دولت یازدهم:
پس از انتخاب آقای حسن روحانی به ریاست جمهوری در دولت یازدهم، ایشان محمدجواد ظریف را به عنوان وزیر امور خارجه معرفی کردند. وظیفه اصلی این سمت، مدیریت روابط ایران با دیگر کشورهای جهان است.
حسن قشقاوی، که در آن زمان معاون کنسولی وزارت خارجه بود، این انتخاب را تأیید کرد و گفت کشورهایی که خواهان گفتوگو با ایران هستند از این تصمیم استقبال خواهند کرد. او یک نسخه از کتاب “دیپلماسی” نوشته هنری کسینجر را به آقای ظریف هدیه داد که روی صفحه اول آن نوشته شده بود: “تقدیم به دشمن قابل احترام، ظریف”.
محمدجواد ظریف روز بعد از مراسم تحلیف ریاست جمهوری، که یک روز قبل از سالگرد مشروطیت در ایران برگزار شد، در جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس حاضر شد. او در این جلسه به توضیح برنامههای خود پرداخت و به پرسشهای نمایندگان پاسخ داد.
او در پاسخ به نمایندگان مجلس گفت: “من هرگز گرینکارت نداشتهام، در حالی که برای ده سال شرایط دریافت آن را داشتم. فرزندانم در ایران زندگی میکنند در حالی که میتوانستند اینجا نباشند. من هم پس از بازگشت به ایران، هرگز به آمریکا سفر نکردهام، با اینکه از سه دانشگاه معتبر آمریکا برای تدریس دعوت داشتم. در تمام مدت فعالیتام، نظرات مقام معظم رهبری را اجرا کردهام، حتی اگر نظر شخصی من با نظر ایشان متفاوت بوده است. ما یک پیام و یک الگوی جهانی برای ملتها داریم و آمریکا از این پیام و الگو میترسد. ما باید زبان بینالملل را بلد باشیم و اهداف خود را با کمترین هزینه و بیشترین سود دنبال کنیم. اعتماد به نفس و توانایی جمهوری اسلامی میتواند مانعهای پیش روی سیاست خارجی را بردارد و برای این کار، نیاز به درک مشترک و همکاری در بخش اجرایی داریم.”
همزمان با سومین روز بررسی وزیران پیشنهادی دولت یازدهم در مجلس، علیاکبر ولایتی – سیاستمدار اصولگرا و مشاور رهبر ایران در امور بینالملل – آقای ظریف را فردی مناسب برای وزارت خارجه دانست و از تواناییها و مدیریت او در زمان همکاری مشترکشان تمجید کرد.
در نهایت، محمدجواد ظریف با ۲۳۲ رأی موافق از ۲۸۱ رأی اخذ شده (۸۲.۵ درصد) به عنوان وزیر امور خارجه دولت یازدهم انتخاب شد. چند ساعت پس از این رأیگیری، گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان و احمد داووداوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، در تماسهای تلفنی جداگانه، این انتصاب را به او تبریک گفتند و از وی دعوت کردند تا در آیندهای نزدیک به کشورهای مربوطه سفر کند تا بتوانند به صورت حضوری با یکدیگر دیدار کنند.
دولت دوازدهم:
در دوره دولت دوازدهم به رهبری حسن روحانی، که از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ به عنوان رئیسجمهور ایران فعالیت داشت، محمدجواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس معرفی شد. او با ۲۳۶ رأی موافق، ۲۶ رأی مخالف و ۲۶ رأی ممتنع از مجموع ۲۸۸ رأی، دوباره به عنوان وزیر خارجه انتخاب شد.
محمدجواد ظریف در ششم اسفند ۱۳۹۷ در صفحه اینستاگرام خود از استعفا خبر داد. اما دو روز بعد، در هشتم اسفند، رئیسجمهور وقت، حسن روحانی، با استعفای او مخالفت کرد و از او خواست در سمت خود باقی بماند. او نیز تا پایان دولت دوازدهم در این سمت ماند.
در ژوئیه ۲۰۱۹، وزارت خزانهداری آمریکا، محمدجواد ظریف را در فهرست تحریمهای خود قرار داد و او را تحریم کرد. این وزارتخانه اعلام کرد:
«ظریف مهمترین سخنگوی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، است و برای رژیم ایران تبلیغ میکند.»
محمدجواد ظریف در پاسخ گفت:
«به دلیل رد کردن دعوت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، برای گفتوگو در کاخ سفید در زمان حضورم در نیویورک، مورد تحریم قرار گرفتم. پیش از این نیز هفتهنامه نیویورکر به این موضوع اشاره کرده بود.»
فایل صوتی محرمانه:
مصاحبهای هفتساعته بین سعید لیلاز و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، انجام شد که بخش سهساعته آن برای اولین بار در پنجم اردیبهشت ۱۴۰۰ توسط شبکه ایران اینترنشنال منتشر شد. این گفتوگو درباره مسائل سیاست خارجی ایران بود و توسط مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، که به ارائه راهبرد به رئیسجمهور در حوزههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی میپردازد، تهیه شده بود.
در این فایل صوتی، وزیر امور خارجه ایران به ارتباط و اختلاف نظر خود با قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، اشاره میکند. او بارها تأکید میکند که در جمهوری اسلامی، دیپلماسی قربانی اقدامات میدانی شده است.
همچنین ظریف به استفاده نیروی قدس از هواپیماهای مسافربری ایرانایر اشاره کرده و میگوید:
«از طریق جان کری متوجه شدم که تعداد پروازهای ایرانایر به سوریه به شدت افزایش یافته و حتی وزیر راه نیز از این موضوع بیخبر بوده است.»
او همچنین ادعا کرد سفر قاسم سلیمانی به روسیه بدون اطلاع او و به درخواست روسیه انجام شده است.
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد:
محمدجواد ظریف در دوره دولت هشتم، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه بود و به عنوان یکی از چهرههای شناختهشده در گروه «نیویورکیها» در این وزارتخانه فعالیت میکرد. وی در سوم تیرماه ۱۳۸۱ به سمت رئیس نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در مقر اصلی سازمان ملل متحد در نیویورک منصوب شد.
در سال ۱۳۸۴ و همزمان با انتخاب محمود احمدینژاد به ریاست جمهوری، او برای سخنرانی در شصتمین مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرد. در طول این سفر، محمدجواد ظریف برخورد مناسبی با رئیسجمهور احمدینژاد نداشت؛ به گونهای که در مجمع عمومی، او را کنار خود نشاند و مشابه یک کارمند با وی رفتار کرد. همچنین، در یکی از دیدارهای دیپلماتیک احمدینژاد با پرویز مشرف، رئیسجمهور پاکستان، ظریف با پیراهن آستینکوتاه و در حالی که آدامس میجوید، حاضر شد.
این رفتارهای او باعث شد احمدینژاد پس از بازگشت به ایران، در پی برکناری وی باشد و در این زمینه اقداماتی انجام دهد. اما به دلیل نامهنگاریهای ظریف به رهبری، این روند طول کشید و سرانجام در سال ۱۳۹۶، محمدجواد ظریف از سمت نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل متحد عزل شد.
مخالفت ها
پیش از وزارت:
محمدجواد ظریف در سخنان خود به کسانی که مقابل او ایستادهاند و با او مخالفت میکنند اشاره کرده و درباره گروه بزرگی از آنان که به «تندرو» معروف هستند، اینطور میگوید:
فضای سیاست خارجی در آن دوران، یعنی در زمان دولت آقای هاشمی رفسنجانی، کاملاً برعکس امروز بود. در آن دوره، جناح راست رویکرد ملایمتری داشت و جناح چپ مواضع تندتری دنبال میکرد. با اینکه من هیچوقت در جناح راست نبودم، اما افراد جناح چپ که آن زمان تندروتر بودند، به خاطر نگاه میانهروی من، رابطه خوبی با من و همفکرانم نداشتند. نکته عجیبتر این است که حتی سالهای بعد، در دوران آقای خاتمی که دوستان چپگرا به سمت سیاست خارجی معتدلتری حرکت کردند، باز هم رابطه آنان با کسانی مثل من بهبود پیدا نکرد. در زمان آقای هاشمی، دوستانی که هممسیر آقای خاتمی بودند، با سیاستهای میانهرو ما مخالفت میکردند؛ اما وقتی در دوران آقای خاتمی مسئولیت گرفتند و زیر پرچم ایشان قرار گرفتند، خود آقای خاتمی که از چهرههای معتدل جناح چپ به شمار میرفت، سیاستهای دولت خاتمی را پذیرفتند. در آن سالها، فقط با شنیدن نام «روزنامه سلام» بدنمان میلرزید. به خاطر دارم یک بار این روزنامه در نامهای به وزیر امور خارجه نوشته بود که ظریف در یک سخنرانی اظهاراتی درباره آمریکا کرده و وزارت خارجه باید موضع خود را روشن کند، وگرنه فردا افشاگری خواهیم کرد.
در هنگام وزارت:
از زمانی که محمدجواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه ایران انتخاب شد، نمایندگان اصولگرای مجلس شورای اسلامی بارها تلاش کردند تا او را مورد بازخواست قرار داده و از سمتش برکنار کنند. آنها برای استیضاح و عزل وی دلایلی مختلفی مطرح میکردند؛ از جمله امضای توافق ژنو، صحبتهای او در مورد هولوکاست، موضوع درگیری اعراب و اسرائیل، و همچنین برقراری ارتباط با آمریکا.
در نهایت، در روز ۱۲ آبان سال ۱۳۹۲، ظریف به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس احضار شد تا به پرسشهایی در پنج زمینه پاسخ دهد. این پرسشها شامل نظرش درباره هولوکاست، تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی، تعریف او از منافع ملی، احتمال توقف غنیسازی اورانیوم و نیز حمله به مرزداران شهر سراوان در استان سیستان و بلوچستان بود. با این حال، او نتوانست پاسخهای قانعکنندهای به این پرسشها بدهد و در نتیجه، نمایندگان از پاسخهایش راضی نشدند.
تحریم ها
وزارت خزانه داری آمریکا:
در روز چهارشنبه ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۹ وزارت خزانه داری آمریکا یکی از ۱۵ وزارتخانههای دولت فدرال ایالات متحده آمریکا در یک گزارش محمد جواد ظریف را به دلیل اینکه سخنگوی سید علی خامنهای میباشد و همکاری مستقیم یا غیر مستقیم با او بر اساس فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ مورد تحریم قرار داد.
استیو ترنر منوچین وزیر خزانهداری ایالات متحده آمریکا گفت:
«محمد جواد ظریف دستور کار و سیاستهای بیپروایانه رهبری جمهوری اسلامی ایران را اجرا میکند و سخنگوی اصلی حکومت در سراسر جهان است. ایالات متحده پیام واضحی را برای حکومت ایران میفرستد مبنی بر اینکه رفتارهای اخیر این حکومت کاملاً غیر قابل قبول است.»
وزارت خارجه آمریکا افزوده است:
«همزمان با قطع دسترسی شهروندان ایرانی به شبکههای اجتماعی توسط حکومت ایران محمد جواد ظریف از طریق این رسانهها تبلیغات و اطلاعات غلط حکومت را در سراسر جهان پخش میکند.»
عدم اعطای ویزای ورود به آمریکا:
در تاریخ ۷ ژانویه ۲۰۲۰، دولت آمریکا از صدور ویزا برای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه وقت ایران، خودداری کرد. این اقدام باعث شد او نتواند در نشستی که درباره اهمیت پایبندی به قوانین و اصول منشور سازمان ملل متحد برگزار میشد، شرکت کند.
تحریم دیدار با ظریف:
مایکل پامپئو، که یک حقوقدان و سیاستمدار آمریکایی و وزیر امور خارجه این کشور بود، در تاریخ ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۰ واکنشی نشان داد. او پس از اعدام نوید افکاری، از تمام رهبران کشورهای مختلف درخواست کرد که تا زمانی که ایران دو برادر نوید و همچنین زندانیان خارجی را آزاد نکند، با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، دیدار نکنند. همچنین او خواستار لغو سفر ظریف به اروپا شد و این اقدام را اقدامی مناسب و درست توصیف کرد.
کانادا:
کانادا در بیستم مهرماه سال ۱۴۰۱ اعلام کرد که محدودیتهای تازهای برای ۱۷ نفر و سه سازمان از مقامهای کنونی و پیشین ایران در نظر گرفته است. در میان این افراد نام محمدجواد ظریف نیز دیده میشود.
حاشیه های زندگی محمدجواد ظریف
نامزدی برای جایزه نوبل:
محمدجواد ظریف و جان کری، سیاستمدار و دیپلمات آمریکایی، در میان ۳۷۶ فردی که کاندید شده بودند، به عنوان نامزدهای دریافت جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱۶ انتخاب شدند.
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳:
محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه ایران، در یک برنامه گفتوگوی سیاسی تلویزیونی، از نقشههای کلان خود برای حمایت از مسعود پزشکیان، نامزد اصلاحطلب، پرده برداشت. او اعلام کرد که از برنامههای پزشکیان، که خواستار دگرگونیهای بنیادی در اداره کشور برای بهتر کردن شرایط است، پشتیبانی میکند.
مصاحبه با محمدجواد ظریف
مصاحبه با برنامه نود:
عادل فردوسیپور در روز دوشنبه ۳۰ آذر سال ۱۳۹۴ مصاحبهای با محمد جواد ظریف ترتیب داده بود که قرار شد به مناسبت شب یلدا از برنامه ۹۰ پخش شود ولی مسئولان صدا و سیما از پخش آن خودداری کردند و علت آن را عدم دعوت رسمی صدا و سیما از ظریف اعلام کردند این اقدام صدا و سیما با واکنش سخنگوی دولت و وزارت امور خارجه مواجه شد. بعد از این اتفاقات پیش آمده محمد سرافراز رئیس صدا و سیما گفت:
«از طرف دفتر سید علی خامنهای درخواست تعطیلی برنامه ۹۰ اعلام شد ولی من آن را قبول نکردم.»
مصاحبه با پی بی اس:
در مصاحبهای که محمد جواد ظریف با چارلی رز مجری تلویزیونی پی بی اس داشت اعلام کرد که:
«ما در ایران هیچکس را به خاطر عقیدهاش زندانی نمیکنیم.»