در سالهای اخیر، پیشرفت سریع فناوری هوش مصنوعی باعث به وجود آمدن نوع جدیدی از داراییهای دیجیتال به نام «توکن هوش مصنوعی» شده است. این توکنها در واقع پلی بین دنیای بلاکچین و هوش مصنوعی هستند و هدفشان ایجاد بستری غیرمتمرکز برای پردازش اطلاعات، آموزش مدلهای هوش مصنوعی و اجرای سیستمهای هوشمند است. برخلاف ارزهای دیجیتال معمولی که بیشتر برای کارهای مالی استفاده میشوند، توکنهای هوش مصنوعی نقش فعالی در اجرای پلتفرمهای هوشمند دارند و به کاربران امکان میدهند در آموزش و توسعه الگوریتمها مشارکت کنند.
بازار توکنهای هوش مصنوعی در این سالها رشد قابل توجهی داشته است. پروژههایی مثل Fetch.ai، SingularityNET، Ocean Protocol و Render نمونههای موفقی از ترکیب هوش مصنوعی و بلاکچین هستند که نظر سرمایهگذاران و متخصصان را جلب کردهاند. این توکنها علاوه بر اینکه ابزاری برای مبادله در شبکههای هوش مصنوعی هستند، نقش سوخت لازم برای پردازش دادهها، آموزش مدلها و ذخیرهسازی اطلاعات هوشمند را نیز بازی میکنند.
اهمیت توکنهای هوش مصنوعی در آینده فناوری غیرقابل چشمپوشی است. با حرکت شرکتها و استارتاپها به سمت استفاده از الگوریتمهای پیشرفته و مدلهای مولد، نیاز به زیرساختهای امن، شفاف و غیرمتمرکز بیشتر میشود. در این شرایط، توکن هوش مصنوعی میتواند نقش مهمی در ایجاد محیطهای باز و مشارکتی داشته باشد؛ جایی که دادهها، توان پردازشی و پاداشها به شکل عادلانهای بین کاربران و توسعهدهندگان تقسیم میشود.

در این مطلب با هم یاد میگیریم:
**سرفصلهای اصلی:**
* توکن هوش مصنوعی به چه معناست؟
* معرفی توکنهای برتر هوش مصنوعی:
* Fetch.ai (FET)
* SingularityNET (AGIX)
* Render Token (RNDR)
* Ocean Protocol (OCEAN)
* Numeraire (NMR)
* Cortex (CTXC)
* Artificial Liquid Intelligence (ALI)
* Bittensor (TAO)
* چرا این توکنها اهمیت دارند؟
* میمکوینهای مرتبط با هوش مصنوعی
* کدام ارز دیجیتال هوش مصنوعی برای سرمایهگذاری مناسبتر است؟
* کاربردهای اصلی توکنهای هوش مصنوعی
* پرسشهای رایج کاربران
در پایان نیز جدولی از برترین توکنهای این حوزه را مشاهده خواهید کرد.
توکن هوش مصنوعی چیست؟
توکن هوش مصنوعی، یک دارایی دیجیتالی است که برای حمایت از سرویسها، پلتفرمها و پروژههای هوش مصنوعی طراحی شده است. این توکنها معمولاً روی فناوری بلاکچین ایجاد میشوند و کاربردهای مختلفی دارند؛ مثلاً برای پرداخت هزینههای خدمات هوش مصنوعی، دادن پاداش به کسانی که در شبکه مشارکت میکنند، یا امکان دسترسی به مدلها و دادهها استفاده میشوند. به بیان ساده، اگر بلاکچین را زیرساختی امن و شفاف در نظر بگیریم، توکن هوش مصنوعی مانند سوختی است که موتور این شبکههای هوشمند را روشن نگه میدارد.
هدف اصلی این توکنها، ایجاد فضایی غیرمتمرکز برای هوش مصنوعی است. در این مدل، به جای آنکه دادهها و مدلها فقط در اختیار شرکتهای بزرگی مثل گوگل یا اوپنایآی باشند، افراد و برنامهنویسان میتوانند قدرت پردازش، دادهها و الگوریتمهای خود را به اشتراک بگذارند و در عوض، توکن پاداش بگیرند. این کار باعث میشود هوش مصنوعی از حالت متمرکز و محدود خارج شود و به سمت یک سیستم باز، شفاف و مشارکتی پیش برود.
یکی از ویژگیهای مهم توکنهای هوش مصنوعی، استفاده عملی و واقعی آنها در محیطهای فنی است. این توکنها تنها برای سرمایهگذاری به کار نمیروند، بلکه برای کارهایی مثل آموزش مدلهای هوش مصنوعی، پردازش حجم زیادی از دادهها یا استفاده از خدمات برنامهنویسی هوشمند نیز مورد استفاده قرار میگیرند. در بسیاری از این پروژهها، کاربران برای دسترسی به خدمات باید توکن پرداخت کنند و در مقابل، توسعهدهندگان و کسانی که داده پردازی میکنند، بابت فعالیتشان توکن دریافت میکنند. این چرخه، تعادل مناسبی بین عرضه و تقاضای خدمات هوش مصنوعی در شبکه ایجاد میکند.
بهترین توکنهای هوش مصنوعی
با پیشرفت سریع فناوریهایی مثل هوش مصنوعی و بلاکچین، پروژههای جدید و خلاقانه زیادی در این زمینهها به وجود آمدهاند. در بین این پروژهها، برخی از توکنها توانستهاند توجه و اعتماد مردم و سرمایهگذاران را به خود جلب کنند و به عنوان برترین توکنهای حوزه هوش مصنوعی معرفی شوند. این توکنها علاوه بر اینکه از نظر مالی ارزشمند هستند، از پشتوانه فنی و کاربردی محکمی نیز برخوردارند و در محیطهای مختلف دیجیتالی، نقش مهمی ایفا میکنند.
Fetch.ai (FET)
Fetch.ai از پروژههای مطرح در حوزه هوش مصنوعی و فناوری بلاکچین به شمار میرود. این پلتفرم در تلاش است شبکهای از «عاملهای مستقل» ایجاد کند که قادر باشند به تنهایی تصمیم بگیرند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در این شبکه، از توکن FET برای پرداخت هزینههای محاسباتی، آموزش مدلهای هوش مصنوعی و همچنین برای تسهیل تعاملات بین عاملها استفاده میشود. هدف نهایی Fetch.ai، ساختن دنیایی هوشمند است که در آن ماشینها بدون نیاز به دخالت انسان، در زمینههایی مثل مدیریت انرژی، سیستمهای حملونقل و تراکنشهای دیجیتال با هم همکاری کنند.
SingularityNET (AGIX)
سینگولاریتینت یک پروژه پیشگام و نوآورانه است که هوش مصنوعی و فناوری بلاکچین را با هم ترکیب کرده. این پلتفرم را دکتر بن گورتزل ایجاد کرده و هدفش این است که یک بازار آزاد و غیرمتمرکز برای سرویسهای هوش مصنوعی فراهم کند. در این پلتفرم، برنامهنویسان میتوانند مدلها و ابزارهای هوش مصنوعی خود را ارائه دهند و دیگران هم قادر خواهند بود از آنها استفاده کنند یا الگوریتمهای خود را به فروش برسانند. تمام این خدمات با استفاده از توکنی به نام AGIX انجام میشود. آرمان اصلی سینگولاریتینت، ساختن شبکهای جهانی برای همکاری میان هوشهای مصنوعی است تا در نهایت به یک «ابرهوش غیرمتمرکز» تبدیل شود.
Render Token (RNDR)
شبکه رندر با توکن RNDR، یکی از پروژههای بسیار کاربردی است که حوزه پردازش گرافیکی و هوش مصنوعی را با هم ترکیب کرده است. این شبکه از توان پردازشی کارتهای گرافیکی داوطلبان در نقاط مختلف جهان بهره میگیرد تا خدمات رندرینگ سهبعدی و محاسبات پیچیده هوش مصنوعی را ارائه کند. هنرمندان، طراحان و سازندگان بازیهای ویدیویی میتوانند با استفاده از رندر، پروژههای خود را با سرعت بیشتری پردازش کنند. در مقابل، افرادی که سختافزار خود را در اختیار شبکه قرار میدهند، با دریافت پاداش به شکل توکن RNDR از این مشارکت سود میبرند.
Ocean Protocol (OCEAN)
پروژه اوشن پروتکل بر این اصل ساده بنا شده که به اشتراکگذاری دادهها باید هم امن باشد و هم شفاف. در دنیای امروز که هوش مصنوعی نقش مهمی دارد، دادهها به داراییهای بسیار ارزشمندی تبدیل شدهاند. اوشن با استفاده از توکنی به نام OCEAN، این امکان را فراهم میکند که افراد بتوانند دادههای خود را به راحتی و به صورت مستقیم خرید و فروش کنند. این سیستم به پژوهشگران، کسبوکارها و برنامهنویسان کمک میکند تا بدون نگرانی از لو رفتن اطلاعات محرمانه، به دادههای مورد نیاز برای تقویت و آموزش مدلهای هوش مصنوعی دسترسی داشته باشند.
Numeraire (NMR)
پروژه Numerai از نمونههای بسیار جالب در این لیست به شمار میرود. این سامانه، اطلاعات مالی را گردآوری میکند و با برگزاری رقابتهای پیشبینی بازار، از متخصصان داده و پژوهشگران هوش مصنوعی دعوت میکند تا مدلهای خود را ارائه دهند. شرکتکنندگان برای ثبت پیشبینیهای خود از ارز دیجیتال NMR بهره میبرند و مدلهایی که بهترین عملکرد را داشته باشند، جایزه دریافت میکنند. هدف Numerai این است که با تلفیق خرد جمعی و الگوریتمهای هوش مصنوعی، کیفیت تصمیمگیریهای مالی را افزایش دهد.
Cortex (CTXC)
کورتکس یک پروژه مهم دیگر در زمینه هوش مصنوعی است که این قابلیت را ایجاد میکند تا مدلهای یادگیری ماشینی روی شبکه بلاکچین اجرا شوند. این پلتفرم به برنامهنویسان اجازه میدهد مدلهای هوش مصنوعی خود را در شبکه آپلود کنند و از آنها در قراردادهای هوشمند استفاده نمایند. برای بهرهمندی از این خدمات، کاربران باید از توکن CTXC استفاده کنند. در واقع، هدف کورتکس این است که بلاکچین را به یک پلتفرم مناسب برای راهاندازی و استفاده از هوش مصنوعی تبدیل کند.
Artificial Liquid Intelligence (ALI)
توکن ALI متعلق به پلتفرم Alethea AI است که ایده تازهای به نام «توکنهای غیرمثلی هوشمند» را ارائه کرده است. در این فضا، کاربران قادرند تا آواتارها یا NFTهایی بسازند که به کمک هوش مصنوعی میتوانند با دیگران ارتباط برقرار کنند، گفتوگو کنند و حتی مطالب جدید یاد بگیرند. توکن ALI، ارز اصلی این پلتفرم است که برای آموزش، راهاندازی و حفظ این شخصیتهای هوشمند مورد استفاده قرار میگیرد.
Bittensor (TAO)
Bittensor یکی از جالبترین و تازهترین پروژهها در دنیای فناوری است که میخواهد یک شبکه آزاد و توزیعشده از هوش مصنوعی درست کند. در این سیستم، هر فرد میتواند مدل هوش مصنوعی خودش را آموزش بدهد و با به اشتراک گذاشتن دانشش با دیگران، پاداش دریافت کند. این پاداش به صورت توکنی به نام TAO پرداخت میشود. در حقیقت، Bittensor میخواهد یک «اینترنت آزاد برای هوش مصنوعی» بسازد؛ جایی که تمام مدلها بتوانند از اطلاعات و تجربههای هم استفاده کنند و با هم رشد کنند.

چرا توکنهای هوش مصنوعی مهم هستند؟
در دنیای کنونی، اطلاعات، توان پردازشی و روشهای هوش مصنوعی به منابعی بسیار مهم تبدیل شدهاند. در این میان، توکنهای هوش مصنوعی نقش کلیدی در همگانی کردن و در دسترس قرار دادن این فناوریها دارند. تا همین چند سال پیش، تنها شرکتهای بزرگ فناوری مثل گوگل، مایکروسافت و اپنایآی به ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی دسترسی داشتند. اما حالا با پیدایش توکنهای هوش مصنوعی، این انحصار از بین رفته و فرصتی ایجاد شده تا هر فرد یا سازمانی بتواند در ساخت و استفاده از مدلهای هوشمند سهیم باشد.
نقش اصلی این توکنها، ایجاد انگیزه و همکاری اقتصادی بین کاربران، برنامهنویسان و صاحبان منابع سختافزاری است. در شبکههای غیرمتمرکز، افراد میتوانند اطلاعات، الگوریتم یا قدرت پردازش کامپیوتر خود را به اشتراک بگذارند و در عوض، توکن هوش مصنوعی پاداش بگیرند. این روش باعث میشود مردم از سراسر جهان با میل و رغبت همکاری کنند و هزینههای آموزش و توسعه مدلهای هوش مصنوعی به شکل عادلانهتری بین همه تقسیم شود. به بیان دیگر، این توکنها مانند «پول داخلی» در دنیای هوش مصنوعی عمل میکنند و جریان ارزش را بین تمام کسانی که مشارکت میکنند، آسان میسازند.
از طرفی، توکنهای هوش مصنوعی شفافیت و اعتماد را به دنیای پیچیدهی هوش مصنوعی میآورند. معمولاً مدلهای هوش مصنوعی مانند جعبههای سیاه هستند و درون آنها مشخص نیست. اما وقتی این مدلها روی بستر بلاکچین اجرا شوند، هر اقدام، پردازش یا تصمیمی قابل پیگیری و مشاهده خواهد بود. این ویژگی به کسبوکارها و کاربران اطمینان میدهد که از دادهها و مدلها به درستی و بدون سوءاستفاده استفاده میشود.
در پایان، این توکنها زمینهساز تغییرات بزرگ اقتصادی و اجتماعی هستند. تصور کنید یک شبکه جهانی وجود دارد که در آن هزاران برنامهنویس از کشورهای مختلف در آموزش یک مدل بزرگ هوش مصنوعی همکاری میکنند و هرکس بسته به میزان مشارکتاش، توکن دریافت میکند. چنین سیستمی نه تنها بازدهی جهانی را بالا میبرد، بلکه عدالت در فضای دیجیتال را نیز تقویت میکند. از این دید، توکنهای هوش مصنوعی فقط یک ابزار مالی نیستند، بلکه نیروی محرک اقتصاد هوشمند در آینده خواهند بود.
میم کوینهای هوش مصنوعی
میم کوینهای هوش مصنوعی، در واقع نسل تازهای از ارزهای دیجیتال به شمار میروند. آنها در ابتدا بر اساس موضوعات محبوب و داغ اینترنتی به وجود آمدند، اما کمکم با افزوده شدن تواناییهای هوش مصنوعی، هم ارزشمندتر شدند و هم کاربردهای واقعیتری پیدا کردند. این نوع کوینها معمولاً با انگیزههای سرگرمی، تبلیغات و افزایش مشارکت در جامعه ارزهای دیجیتال راهاندازی میشوند. با این حال، بعضی از آنها از سیستمهای یادگیری ماشین برای تحلیل بهتر اطلاعات یا کمک به تصمیمگیری در خرید و فروش استفاده میکنند. به عنوان نمونه، پروژههایی مانند Turbo (TURBO) و AiDoge (AI) از میمکوینهای هوش مصنوعی هستند که توانستهاند میان جنبههای سرگرمی و فناوریهای پیشرفته تعادل خوبی برقرار کنند.
بهترین ارز هوش مصنوعی برای سرمایهگذاری
در دنیای گسترده رمزارزها، برخی پروژهها در زمینه هوش مصنوعی جایگاه ویژهای پیدا کردهاند. از جمله این موارد میتوان به ارزهایی مانند Fetch.ai (FET)، Render (RNDR)، SingularityNET (AGIX) و Bittensor (TAO) اشاره کرد که به عنوان گزینههای مناسب برای سرمایهگذاری در نظر گرفته میشوند. این ارزها از پشتوانه فنی محکمی برخوردارند، تیمهای سازندهی معتبری دارند و در پروژههای واقعی هوش مصنوعی به کار گرفته میشوند. تجربه نشان داده که معمولاً در زمانهایی که بازار رونق میگیرد، عملکرد درخشانی از خود نشان میدهند.
موارد استفاده از توکن هوش مصنوعی
سادهسازی پرداخت در پلتفرمهای هوش مصنوعی
توکنهای هوش مصنوعی در واقع نوعی پول دیجیتال در سامانهها و بازارهای مربوط به هوش مصنوعی هستند. با این توکنها، کاربران قادرند هزینه خدمات مختلف هوش مصنوعی مانند تحلیل اطلاعات، استفاده از مدلهای پیشرفته یا خرید الگوریتمهای ازپیشساخته را بپردازند.
ترغیب کاربران به همکاری در شبکههای هوش مصنوعی
در بسیاری از برنامههای هوش مصنوعی، به کاربران و برنامهنویسانی که در آموزش مدلها، ارائه دادههای مناسب یا بهبود الگوریتمها مشارکت میکنند، توکن پاداش داده میشود. این کار باعث میشود شبکههای هوش مصنوعی با سرعت و کیفیت بهتری پیشرفت کنند.
مبادله اطلاعات
توکن هوش مصنوعی میتواند وسیلهای برای خرید و فروش دادههای مفید میان مؤسسات و پژوهشگران باشد. این دادهها ممکن است شامل اطلاعات آموزشی برای مدلهای هوش مصنوعی یا نتایج تحلیلهای مختلف باشند.
نقشآفرینی کاربران در مدیریت پلتفرمهای هوش مصنوعی
در بعضی از پروژههای غیرمتمرکز هوش مصنوعی، کاربران میتوانند با استفاده از توکنهای خود در تصمیمهای اساسی شبکه نقش داشته باشند. مثلاً انتخاب قابلیتهای تازه برای مدل، تغییر مقررات شبکه یا تقسیم منابع میان پروژههای گوناگون، از طریق رأیگیری با توکن انجام میگیرد.
سرمایهگذاری و سود اقتصادی
توکنهای هوش مصنوعی میتوانند نوعی دارایی دیجیتال برای سرمایهگذاری به شمار روند. با پیشرفت پروژههای هوش مصنوعی، امکان افزایش ارزش این توکنها وجود دارد و این امر به نفع کاربران و سرمایهگذاران خواهد بود.
انگیزهبخشی به برنامهنویسان و پژوهشگران هوش مصنوعی
برنامهنویسان میتوانند با ارائه خدمات، الگوریتمها یا مدلهای هوش مصنوعی، توکن دریافت کنند. چنین سازوکاری، انگیزه فعالان این حوزه را افزایش داده و به رونق جامعه توسعهدهندگان هوش مصنوعی کمک میکند.
سوالات متداول درباره توکن هوش مصنوعی
۱. توکن هوش مصنوعی چه معنایی دارد؟
توکن هوش مصنوعی نوعی دارایی دیجیتالی است که روی فناوری بلاکچین ساخته شده و در فضای هوش مصنوعی برای انجام پرداختها، سرمایهگذاری، همکاری در شبکه و تبادل اطلاعات به کار میرود.
۲. توکنهای هوش مصنوعی چه استفادههایی دارند؟
از این توکنها برای پرداخت بابت خدمات هوش مصنوعی، خرید و فروش داده، تشویق افراد برای مشارکت در ساخت مدلهای هوش مصنوعی، تصمیمگیری در مورد چگونگی ادارهٔ پلتفرمها و همچنین سرمایهگذاری استفاده میشود.
۳. آیا میتوان توکن هوش مصنوعی را معامله کرد؟
بله، بسیاری از این توکنها در صرافیهای ارز دیجیتال خرید و فروش میشوند و قیمت آنها با توجه به پیشرفت پروژه و میزان تقاضا در بازار تغییر میکند.
۴. آیا استفاده از توکنهای هوش مصنوعی فقط برای افراد متخصص است؟
خیر، هر فردی که به حوزه هوش مصنوعی علاقهمند باشد میتواند از این توکنها استفاده کند. هم کاربران معمولی برای پرداخت هزینه خدمات و هم توسعهدهندگان و سرمایهگذاران میتوانند از آنها بهره ببرند.
۵. آیا توکن هوش مصنوعی خطر دارد؟
بله، مانند سایر داراییهای دیجیتال، قیمت توکنهای هوش مصنوعی ممکن است بالا و پایین شود و سرمایهگذاری در آنها همراه با ریسک است. بهتر است پیش از خرید یا سرمایهگذاری، به اندازه کافی تحقیق کنید.
۶. چطور میتوان توکن هوش مصنوعی به دست آورد؟
میتوان این توکنها را از طریق خرید از صرافیها، مشارکت در شبکههای هوش مصنوعی، یا با ارائه داده و خدمات به پروژههای فعال در این حوزه دریافت کرد.
۷. آینده توکنهای هوش مصنوعی چگونه به نظر میرسد؟
با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و افزایش نیاز به خدمات مرتبط، انتظار میرود کاربرد و ارزش این توکنها بیشتر شود؛ به ویژه در پلتفرمهای غیرمتمرکز و بازارهای داد و ستد داده.

جدول از بهترین توکن های هوش مصنوعی
| ردیف | نام توکن هوش مصنوعی | نماد | کاربرد اصلی | وبسایت رسمی |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Fetch.ai | FET | ارائه خدمات AI غیرمتمرکز و اتوماسیون هوشمند | https://fetch.ai |
| 2 | SingularityNET | AGIX | بازار هوش مصنوعی و اشتراکگذاری الگوریتمها | https://singularitynet.io |
| 3 | Ocean Protocol | OCEAN | خرید و فروش دادهها برای آموزش مدلهای AI | https://oceanprotocol.com |
| 4 | Numerai | NMR | پلتفرم سرمایهگذاری مبتنی بر داده و الگوریتمهای AI | https://numer.ai |
| 5 | Cortex | CTXC | اجرای مدلهای AI بر بستر بلاکچین | https://www.cortexlabs.ai |
| 6 | DeepBrain Chain | DBC | ارائه زیرساخت پردازشی AI با هزینه پایین | https://www.deepbrainchain.org |
| 7 | Velas AI | VLX | شبکه هوشمند مبتنی بر AI و بلاکچین | https://velas.com |
در زندگی روزمره، گاهی اوقات با موقعیتهایی روبرو میشویم که باعث ناراحتی یا نگرانی ما میشوند. در این شرایط، خواندن دعاهایی که از ائمه معصومین (علیهمالسلام) به ما رسیده است، میتواند بسیار آرامشبخش باشد.
یکی از این دعاها، منسوب به امام زمان (عجاللهتعالیفرجهالشریف) است که برای رفع غم و ناراحتی توصیه شده است. گفته میشود اگر این دعا را در هنگام نگرانی بخوانید، خداوند غم و اندوه شما را برطرف میکند و باعث آرامش دل شما میشود.
متن این دعا به شرح زیر است و بهتر است به عربی و با توجه به معنی آن خوانده شود:
**بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ**
**حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ**
**سُبْحَانَ الَّذِي سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَ مَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَ إِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ**
**اللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُكَ فِي سَفَرِنَا هَذَا الْبِرَّ وَ التَّقْوَى وَ مِنَ الْعَمَلِ مَا تَرْضَى**
**اللَّهُمَّ هَوِّنْ عَلَيْنَا سَفَرَنَا هَذَا وَ اطْوِ عَنَّا بُعْدَهُ**
**اللَّهُمَّ أَنْتَ الصَّاحِبُ فِي السَّفَرِ وَ الْخَلِيفَةُ فِي الأَهْلِ**
**اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ وَعْثَاءِ السَّفَرِ وَ كَآبَةِ الْمَنْظَرِ وَ سُوءِ الْمُنْقَلَبِ فِي الْمَالِ وَ الأَهْلِ**
خواندن این دعا نه تنها برای سفرهای معمولی مفید است، بلکه برای “سفر” معنوی زندگی و گذر از مشکلات نیز کاربرد دارد. وقتی این کلمات را با ایمان و توجه بخوانید، به شما کمک میکند تا در پناه حمایت خداوند قرار بگیرید و احساس تنهایی و ترس را از خود دور کنید.
این دعا به ما یادآوری میکند که در همه حال، به ویژه در زمانهای سخت، به خدا توکل کنیم و از او کمک بخواهیم.
