پاسخ تمرینهای درس ۲۱ مطالعات ششم
راهنمای کامل درس بیست و یکم مطالعات ششم

درس: استعمار چیست | موضوع: یادگیری مرحلهای | پایه ششم دبستان
در این درس میخواهیم بفهمیم استعمار به چه معناست. استعمار یعنی یک کشور قدرتمند، سرزمین کشورهای دیگر را تصرف کند و بر مردم و منابع آنجا مسلط شود. کشورهای استعمارگر معمولاً برای رسیدن به منابع طبیعی مانند نفت، طلا و زمینهای کشاورزی به سرزمینهای دیگر حمله میکردند.
آنها با استفاده از نیروی نظامی خود، مردم آن سرزمینها را وادار به اطاعت میکردند و فرهنگ، زبان و آداب و رسوم خود را به آنها تحمیل میکردند. در بسیاری از موارد، مردم کشورهای تحت استعمار، از حقوق اولیه خود محروم میشدند و مجبور بودند برای استعمارگران کار کنند.
هدف اصلی استعمارگران، بهرهبرداری از منابع و ثروتهای دیگر کشورها بدون توجه به خواست و نیاز مردم آنجا بود. این کار باعث فقر، وابستگی و از بین رفتن استقلال کشورهای تحت سلطه میشد.
امروزه اگرچه شکل مستقیم استعمار مانند گذشته کمتر دیده میشود، اما برخی کشورها از طریق راههای اقتصادی و فرهنگی سعی در تأثیرگذاری و کنترل کشورهای دیگر دارند. شناخت تاریخ استعمار به ما کمک میکند تا ارزش استقلال و آزادی را بیشتر درک کنیم.
گام به گام درس بیست و یکم مطالعات ششم
انتخاب صفحه مورد نظر:
راهنمای درس بیست و یکم مطالعات ششم
تمرین 1 صفحه ۱۳۶ مطالعات ششم
تمرین 2 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
تمرین 3 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
تمرین 4 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
تمرین 5 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
راهنمای مطالعات ششم / درس بیست و یکم: استعمار به چه معناست؟
فعالیت 1 صفحه 136 مطالعات ششم
در این درس، زندگی افراد برجستهای بررسی شده است. به نظر شما چه خصوصیات مشترکی در همه این افراد وجود دارد؟ این موارد را نام ببرید و با هم گفتوگو کنید.
پاسخ:
۱- علاقه شدید به دین و میهن
۲- مخالفت با دخالت و نفوذ خارجیها در کارهای کشور
۳- پیکار با استعمارگران
۴- جانباختن در راه خدا و اهداف انسانی
۵- شهامت و حس دفاع از حق
از خواندن این زندگینامهها چه درسی میگیرید؟
پاسخ:
میآموزیم که نباید بگذاریم کشورمان تحت سلطه بیگانگان قرار گیرد و باید همچون پیشینیانمان در برابر دشمنان پایداری کنیم.
اگر در آن دوره به دنیا میآمدید، دوست داشتید در کنار کدام یک از این شخصیتها باشید و چگونه به او کمک میکردید؟
پاسخ:
امیر کبیر. تلاش میکردم مانع کشته شدن او شوم و در راه اندازی دانشگاه و کارخانه از او پشتیبانی میکردم.
فعالیت 2 صفحه 138 مطالعات ششم
به نظر شما دلیل اصلی راهاندازی کارخانههای مختلف توسط امیرکبیر چه بود؟
پاسخ: او میخواست اقتصاد و صنعت کشور را پیش ببرد، روابط تجاری با دیگر کشورها را گسترش دهد و ایران را به سرزمینی مستقل و پیشرفته تبدیل کند.
فعالیت 3 صفحه 138 مطالعات ششم
لطفاً کاربرگ شماره ۲۶ را در طول ساعت کلاسی انجام دهید و تکمیل کنید.

کاربرگ شماره ۲۶ مطالعات پایه ششم
۱- در بخش شرق و شمال شرقی، چه مناطقی در گذشته جزو خاک ایران به حساب میآمدند؟ چند نمونه بیان کنید.
پاسخ: شهرهایی مانند بخارا، مرو، کابل، هرات، سمرقند و قندهار.
۲- در ناحیه شمال غرب ایران، کدام سرزمینها قبلاً در محدوده کشور ایران قرار داشتند؟ چند مورد مثال بزنید.
پاسخ: مناطقی مثل ایروان، گرجستان، داغستان و اران.
فعالیت 4 صفحه 138 مطالعات ششم
یکی از این سه کار را انتخاب کرده و انجام بده.
الف) انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) باعث شد دست بیگانگان از کشورمان کوتاه شود. در این باره جستوجو کنید و یک جمله از ایشان درباره کشورهای استعمارگر پیدا کرده و به کلاس بیاورید.
پاسخ: «باید بگوییم بالاترین صدمه ای که از قدرت های بزرگ [قدرت های استعمارگر] خوردیم، صدمه شخصیت بوده است. آنها کوشش کردند که شخصیت ما را از ما بگیرند و به جای شخصیت ایرانی و اسلامی، یک شخصیت وابسته به اروپای شرقی و غربی به جایش بگذارد.»
ب) به صورت گروهی درباره یکی از قهرمانان مبارزه با استعمار (غیر از افرادی که در این درس نام برده شد) تحقیق کنید و خلاصهای از زندگی و اقدامات او را بنویسید. با کمک معلم میتوانید از کتابهای مناسب کودکان و نوجوانان یا سایت دانشنامه رشد (daneshnameh.roshd.ir) استفاده کنید.
پاسخ: پاسخ پیشنهادی: ناصر دیوان کازرونی: متولد ۳ دیماه ۱۲۵۳ در کازرون که رهبر قیام کازرون و فارس را علیه استعمار انگلیسی بر عهده داشت. او همراه با سردار عشایر، صولت الدوله قشقایی در جنگ جهانی اول علیه انگلیسیها جنگید و سرانجام بعد از سالها مبارزه در اردیبهشت ماه ۱۳۲۱ در گذشت.
ج) جستوجو کنید که آیا در شهر یا مناطق نزدیک به محل زندگی شما، خیابان، کوچه یا میدانی هست که به نام شخصیتهای این درس نامگذاری شده باشد.
پاسخ: پاسخ پیشنهادی: به عنوان مثال در تهران خیابان امیر کبیر، بزرگراه آیتالله کاشانی، بزرگراه آیتالله مدرس و فرود گاه امام خمینی را میتوان نام برد.
فعالیت 5 صفحه 138 مطالعات ششم
به تقویم نگاه کنید و تاریخ روز ملی شدن صنعت نفت را پیدا نمایید. چرا این روز در کشور تعطیل رسمی است؟
پاسخ: 29 اسفند ماه، روز ملی شدن صنعت نفت ایران است. در این تاریخ، همه پیمانهای نفتی که با کشورهای خارجی بسته شده بود، باطل شد. در نتیجه، دست کشورهای بیگانه بهویژه انگلیس از منابع نفتی ایران کوتاه گردید و از آن پس، نفت به دارایی تمام مردم ایران تبدیل شد.
