**معنی شعرهای بخوان و حفظ کن “باران” از کتاب فارسی ششم**
**بیت اول:**
باران میبارد و بوی خوش خاک تازه در هوا پیچیده است. گویی که آسمان با زمین در حال صحبت کردن است.
**بیت دوم:**
در این هنگام، پرندهها در لانههای خود آرام گرفتهاند و هیچ جنبشی ندارند. گویی که در میان برگهای درختان پنهان شدهاند و مخفی شدهاند.
**بیت سوم:**
باد با قدرت میوزد و شاخههای درختان را به این سو و آن سو تکان میدهد. انگار که باد با درختان بازی میکند و آنها را به حرکت درمیآورد.
**بیت چهارم:**
در این میان، یک پرنده کوچک و زیبا، خود را از باران پنهان کرده و در گوشهای نشسته است. او از ترس خیس شدن، خود را جمع کرده و در جایی امن پناه گرفته است.

درس نهم: مفهوم واژهها و درک شعر
در این درس، با معنی کلمات و مفهوم شعر آشنا میشویم. هدف این است که بتوانیم کلمههای تازه را بهتر بفهمیم و معنی شعرهای زیبا را درک کنیم.
وقتی معنای هر کلمه را بدانیم، میتوانیم جملهها و شعرها را بهتر بفهمیم. گاهی یک کلمه چند معنی دارد و باید با توجه به جمله، معنای درست آن را پیدا کنیم.
در بخش شعر نیز یاد میگیریم که چگونه کلمات در کنار هم تصویرهای زیبا میسازند و احساسات و اندیشههای شاعر را به ما منتقل میکنند. با فهمیدن معنای شعر، لذت بیشتری از خواندن آن میبریم.
معنی بیت های بخوان و حفظ کن باران فارسی ششم
در این بخش، شعر زیبایی با نام “باران” را میخوانیم و یاد میگیریم. این شعر را حافظۀ عزیزتان بسپارید.
شعر با این بیت آغاز میشود:
**بگیر طومار این سبزهزار را ای باران**
**بجو بر هر ورقی دفتر بهاران را ای باران**
معنی: ای باران! این چمنزار سرسبز و زیبا را مانند یک طومار یا صفحۀ بزرگ در نظر بگیر و ورقورق کن. بر هر برگ از گیاهان و گلها، نشانهها و نوشتههای کتاب بهار را جستجو کن و بخوان.
در بیت بعدی شاعر میگوید:
**بهار آمد، حدیثش خوان که میآید ز راه**
**نسیمی کز گذر بویش دهد آگاهان را**
معنی: بهار رسیده است. این نسیم خوشبو که از راه میرسد، دارد خبر آمدن بهار را برای کسانی که میفهمند و بوی خوش آن را حس میکنند، تعریف میکند.
در ادامه، شاعر خطاب به باران میگوید:
**تو هم از بهر دل ما بزن اینجا چون سپاه**
**که میخواهند ترا چشمهای بیداران را**
معنی: ای باران! تو هم به خاطر دل ما، مثل یک سپاه به اینجا بیا و ببار. زیرا چشمان بیدار و مشتاقِ منتظرت، مشتاقانه تو را میخواهند.
و در پایان میخوانیم:
**چو ما را وعده دادند از کران تا به کران**
**بیا تا بوکشان از دامن خود غرق جان را**
معنی: وقتی به ما وعده دادند که از هر سو و همه جا باران خواهد آمد، بیا تا شاید بتوانیم با قطرات تو، جانهای تشنه را سیراب و شاداب کنیم.
بخوان و حفظ کن باران فارسی ششم
بیت ۱:
خوشا به حال آنان که خدا پشتیبانشان است
و کار و بارشان، تلاوت قرآن است.
– «خوشا» یعنی چه قدر خوب و یک عبارت است.
– «بی» یعنی باشد (این کلمه در گویش لُری به کار رفته، چون باباطاهر به این زبان شعر می گفته).
– «حمد و قُل هو الله» اشاره به سورههای قرآن دارد.
بیت ۲:
خوشا به حال آنان که پیوسته نماز میخوانند
و بهشت جاویدان، خانه و جایگاهشان است.
❤❤❤ همگام درس ❤❤❤
بیت ۳:
خدایا، فریاد دلم را بشنو
تو مایهی پناه بیپناهانی و من تنها ماندهام.
– «به فریاد رسیدن» کنایه از کمک کردن است.
– «خداوندا»: منادا و نداء / «رس»: فعل امر از رسیدن.
بیت ۴:
همه میگویند طاهر کسی ندارد
اما وقتی خدا یار من است، چه نیازی به دیگری دارم؟
– طاهر، نام شاعر (باباطاهر) است.
– آوردن نام شاعر در پایان شعر را «تخلّص» میگویند و در غزل بیشتر دیده میشود.
– قالب شعر: رباعی / سراینده: سیّد حسن حسینی
❤❤❤ همگام درس ❤❤❤
بیت ۵:
ای نام تو، روییده بر گلدان لبم
و شب و روزم، در رحمت تو غرق است.
– «گلدان لب»: تشبیه لب به گلدان
– «روز و شب»: تضاد
بیت ۶:
در خاک نیاز، بذر دعا پاشیدهام
و منتظر باران اجابت تو هستم.
– «بذر دعا»، «باران اجابت» و «خاک طلب»: تشبیه
– «کاشتهام»: ماضی نقلی / «میطلبم»: مضارع اخباری
– قالب: دوبیتی / سراینده: مصطفی علیپور
❤❤❤ همگام درس ❤❤❤
بیت ۷:
اگر آن قامت سبز، آشکار شود
در باغ خدا به روی همگان گشوده میشود.
– «سبز قامت»: امام زمان (عج) / «باغ خدا»: بهشت
بیت ۸:
تنم را فرش راهش کردم تا بیاید
دلم را نذر کردم تا قدم به دنیا گذارد.
– «تنم را فرش کردم»: کنایه از فداکاری و آمادگی برای خدمت
