پاسخ تمرین‌های درس یازدهم علوم کلاس چهارم
درس یازدهم علوم پایه چهارم – جانوران بی‌مهره
درس: جانوران بی‌مهره | موضوع: یادگیری گام‌به‌گام | پایه چهارم دبستان
در این درس با دنیای شگفت‌انگیز جانورانی آشنا می‌شویم که ستون فقرات ندارند. به این جانوران، “بی‌مهره” می‌گویند.
این موجودات در همه جای کره زمین زندگی می‌کنند؛ از دریاهای عمیق تا جنگل‌های بارانی و حتی باغچه خانه ما. آن‌ها شکل‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های بسیار گوناگونی دارند.
بعضی از آن‌ها مانند پروانه، زیبا و رنگارنگ هستند و بعضی دیگر مانند کرم خاکی، در دل زمین زندگی می‌کنند. گروهی مانند عروس دریایی، بدنی نرم و ژله‌ای دارند و برخی مانند خرچنگ، پوسته‌ای سخت برای محافظت از خود دارند.
یادگیری در مورد این جانوران کمک می‌کند تا بفهمیم طبیعت چقدر گسترده و متنوع است و هر موجودی، حتی کوچکترین آن‌ها، جایگاه مهمی در چرخه زندگی دارد.
درس دهم ۱۱ علوم پایه چهارم –بی مهره ها
درس دهم: جانوران بی‌مهره
**فعالیت (صفحه ۹۴)**
به تصویرهای مختلف جانوران نگاه کنید. سعی کنید آن‌ها را بر اساس ویژگی‌های بدنشان در گروه‌های مناسب قرار دهید.
**فکر کنید (صفحه ۹۵)**
به این فکر کنید که چرا بعضی از جانوران، مانند کرم خاکی، در دسته‌ی بی‌مهرگان قرار می‌گیرند. بدن این جانوران چه تفاوتی با بدن مهره‌داران مانند پرندگان یا ماهی‌ها دارد؟
**گفت‌وگو (صفحه ۹۶)**
در کلاس با دوستان خود در مورد فایده‌های کرم خاکی برای خاک و گیاهان گفت‌وگو کنید. به نظر شما وجود این جانوران در خاک چه اهمیتی دارد؟
**فکر کنید (صفحه ۹۶)**
به این موضوع فکر کنید که بدن نرم یک کرم خاکی چگونه درون خاک سفت حرکت می‌کند. این جانور برای حرکت در این محیط از چه روشی استفاده می‌کند؟
**جمع‌آوری اطلاعات (صفحه ۹۹)**
در مورد یکی از انواع بی‌مهرگان، مانند حشرات یا عنکبوت‌ها، اطلاعات بیشتری جمع‌آوری کنید. می‌توانید از کتاب‌های غیردرسی، اینترنت یا مشاهده‌ی طبیعت استفاده کنید و نتیجه‌ی تحقیق خود را به کلاس گزارش دهید.
فعالیت صفحه ۹۴ علوم چهارم
۱- اول، یک دستکش یک بار مصرف بپوشید. بعد، یک کرم خاکی از خاک باغچه پیدا کنید و آن را روی یک پارچه نمدار داخل یک جعبه بگذارید. با کمک یک ذره‌بین، بدن کرم خاکی را نگاه کنید و شکلی که می‌بینید را روی کاغذ بکشید.
۲- ابتدا از روی تصور خودتان، یک مورچه نقاشی کنید. سپس یک مورچه واقعی را با ذره‌بین مشاهده کنید. حالا نقاشی خودتان را با مورچه واقعی مقایسه کنید. بدن مورچه چه شکلی است و چند تا پا دارد؟
پاسخ: بدن مورچه بند بند است و ۶ پا دارد.
۳- به تصویرهای شته، کفشدوزک و عنکبوت در بالای صفحه نگاه کنید. بعد، جدولی که در صفحه ۹۵ کتاب علوم چهارم است را پر کنید.
فکر کنید صفحه ۹۵ علوم چهارم
**۱- مورچه و کرم خاکی از نظر شکل ظاهری چه فرقی با هم دارند؟**
پاسخ: بدن مورچه به بخش‌های جداگانه تقسیم شده و شش پا و دو شاخک دارد. در حالی که بدن کرم خاکی حلقه‌ای است و هیچ پایی ندارد.
**۲- کفشدوزک و شته بیشتر شبیه مورچه هستند یا کرم خاکی؟**
پاسخ: مورچه
**۳- عنکبوت بیشتر به کدام یک از این جانوران شبیه است؟**
پاسخ: مورچه
پاسخ بخش “فکر کنید” درس ۱۱ علوم چهارم
❤ همگام درس ❤
گفت و گو صفحه ۹۶ علوم چهارم
لطفاً به داده‌های موجود در جدول زیر دقت کنید.
| نام جانور | غذای جانور |
| کرم خاکی | از مواد موجود در خاک تغذیه می‌کند. |
| کفشدوزک | جانوران کوچکی مانند شته را می‌خورد. |
| شته | شیره گیاه را می‌مکد. |
| مورچه | شیره‌ای را که شته می‌مکد، می‌خورد. دانه گیا هان را هم می‌خورد. |
| عنکبوت | شکارچی مورچه و جانوران کوچک است. |
حالا بیایید با هم بررسی کنیم که این جانوران چه تأثیری روی بوتهٔ گل سرخ می‌گذارند:
کرم خاکی با جنب و جوشی که در خاک دارد، آن را سوراخ می‌کند و زیر و رو می‌کند. این کار باعث می‌شود هوا به خوبی به درون خاک نفوذ کند و این برای رشد گیاه بسیار سودمند است.
شته با تغذیه از شیرهٔ گیاه، باعث ضعیف شدن و پژمردگی آن می‌شود.
کفشدوزک، شته را که برای گل سرخ زیان‌آور است، شکار کرده و می‌خورد.
مورچه نیز دانه‌های گیاه را می‌خورد و از بین می‌برد.
عنکبوت هم حشرات زیان‌رسان به گیاه را به دام می‌اندازد و شکار می‌کند.
فکر کنید صفحه ۹۶ علوم چهارم
برای مراقبت از بوته‌ی گل سرخ، چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم؟
می‌توانیم با استفاده از سم، شته‌های روی گل را از بین ببریم. همچنین خوب است هر چند مدت یکبار خاک باغچه را جابه‌جا و نرم کنیم. بهتر است کرم‌های خاکی، عنکبوت‌ها و کفشدوزک‌ها را از باغچه دور نکنیم، چون آن‌ها به سلامت خاک و گیاه کمک می‌کنند. علاوه بر این، برای قوی‌تر شدن بوته‌ی گل، می‌توانیم به آن کود بدهیم.
جمع آوری اطلاعات صفحه ۹۹ علوم چهارم
حشرات با وجود کوچکی، فواید بسیار زیادی برای ما دارند. درباره این فواید تحقیق کنید و نتیجه را در کلاس ارائه دهید.
۱- برخی از حشرات مانند زنبور عسل، با تولید عسل برای انسان مفید هستند.
۲- از بعضی سوسک‌ها برای نابودی آفت‌های مزرعه استفاده می‌شود.
۳- برخی عنکبوت‌ها نیز برای مقابله با آفات در کشاورزی پرورش داده می‌شوند.