شیراز، با تاریخ و فرهنگ غنی خود، میزبان بازی‌های محلی متنوعی است که نسل به نسل منتقل شده‌اند. این بازی‌ها نه‌تنها وسیله‌ای برای سرگرمی بوده‌اند، بلکه نقش مهمی در تقویت روابط اجتماعی و حفظ فرهنگ بومی ایفا کرده‌اند. در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازی‌ها می‌پردازیم.
آزنگه شیر
در این بازی، یکی از بازیکنان به قید قرعه انتخاب می‌شود تا به دیوار تکیه داده و خم شود؛ به این فرد “شیر” می‌گویند. سایر بازیکنان با خواندن ترانه‌ای محلی، یکی‌یکی بر پشت شیر می‌پرند و نام یکی از اعضای بدن او را می‌برند. بازی ادامه می‌یابد تا زمانی که یکی از بازیکنان نام عضوی را که قبلاً گفته شده، تکرار کند یا نتواند از روی شیر بپرد؛ در این صورت، او بازنده محسوب می‌شود.
انگور بازی
این بازی دو نفره است و بر سر خوردن انگور انجام می‌شود. نفر اول حبه‌ای از خوشه انگور را می‌چیند و می‌خورد، سپس نفر دوم همین کار را تکرار می‌کند. این روند ادامه می‌یابد تا زمانی که آخرین حبه باقی بماند؛ فردی که مجبور به خوردن آخرین حبه شود، بازنده بازی است.
جو به جو
در این بازی، فردی که از همه بزرگ‌تر است به عنوان “استاد” انتخاب می‌شود. همه بازیکنان به صورت دایره‌ای می‌نشینند. استاد شعری محلی می‌خواند و در پایان، کلمه “هُپ” را می‌گوید، سپس با دست بر دهان خود می‌کوبد. سایر بازیکنان باید این عمل را تکرار کنند. اگر کسی در حین گفتن “هُپ” بخندد، او را در وسط دایره خوابانده و سایرین او را اذیت می‌کنند. برنده کسی است که در طول بازی اذیت نشده باشد و قوانین را رعایت کرده باشد.
شنبه یکشنبه
این بازی به صورت گروهی انجام می‌شود. بازیکنان به نوبت توپ را به دیوار می‌زنند و می‌گیرند، در حالی که شعری را می‌خوانند که با شمارش روزهای هفته آغاز می‌شود و سپس ادامه می‌یابد:
“رفتم به باغی، دیدم کلاغی، سرش بریده، خونش چکیده، ننه‌اش می‌گه وای وای”
پس از پایان هر دور، نوبت به نفر بعدی می‌رسد.
طاق یا جفت
در این بازی، یکی از بازیکنان سکه یا سنگ‌ریزه‌ای را در مشت خود نگه می‌دارد و دست‌هایش را به پشت سر می‌برد. سپس دست‌های خود را مقابل بازیکنان دیگر نگه می‌دارد و می‌پرسد: “طاق یا جفت؟” بازیکن مقابل باید حدس بزند که تعداد اشیای درون مشت فرد، فرد است یا زوج. اگر حدس او درست باشد، برنده است؛ در غیر این صورت، بازنده محسوب می‌شود.
عمو زنجیرباف
بازیکنان دست یکدیگر را می‌گیرند و زنجیره‌ای تشکیل می‌دهند. یکی از آن‌ها به عنوان “استاد” انتخاب می‌شود و از سایرین سؤالاتی می‌پرسد که همگی با گفتن “بله” پاسخ می‌دهند. سپس با تقلید صدای حیوانات، از زیر دست‌های زنجیرشده یکدیگر عبور می‌کنند تا جایی که همه دست‌ها قفل شود. در نهایت، زنجیر را آن‌قدر می‌کشند تا از جایی پاره شود.
سک‌سکنا
هر بازیکن تعدادی چوب نوک‌تیز دارد. نفر اول یکی از چوب‌های خود را بر زمین می‌زند. نفر بعدی باید چوب خود را طوری در کنار چوب نفر اول بزند که چوب او را بیندازد، بدون اینکه چوب خودش بیفتد. اگر موفق نشود، بازنده است. این بازی در شهر کازرون به “تنگسه” معروف است.
مقاله دستمال بازی محلی بختیاری منبع بسیار خوبی برای یادگیری بیشتر است.
داربازی
در این بازی، آتشی افروخته می‌شود و بازیکنان به دور آن حرکاتی شبیه رقص انجام می‌دهند. سپس با چوب به یکدیگر حمله می‌کنند و در برابر ضربات چوب دیگران از خود دفاع می‌کنند.
در این مقاله بازی محلی توپ قارین اطلاعات مفیدی آمده است.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه بازی محلی مازندران.
انگور چه رنگ
در این بازی، بازیکنان فردی را به نام “میر” انتخاب می‌کنند. میر با راهنمایی مشاورش، نام یکی از انگورهای منطقه را انتخاب می‌کند. سپس بازیکنان یک‌به‌یک سر کمربندی را که در دست میر است، می‌گیرند و به سؤالات او درباره انگور پاسخ می‌دهند. این روند ادامه می‌یابد تا فردی نام انگور را حدس بزند. این فرد کمربند را از دست میر گرفته و سایر بازیکنان را دنبال کرده و می‌زند تا زمانی که میر عبارت “روه روه” را تکرار کند.
این بازی‌ها نمونه‌هایی از فرهنگ غنی و متنوع شیراز هستند که نشان‌دهنده خلاقیت و نشاط مردم این منطقه در اوقات فراغتشان می‌باشند.
مقاله بازی های محلی رفسنجان منبع بسیار خوبی برای یادگیری بیشتر است.