بازیهای محلی یزد، بازتابی از فرهنگ و تاریخ غنی این منطقه هستند که نسلها به عنوان سرگرمی و تقویت مهارتهای اجتماعی و فیزیکی اجرا شدهاند. در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازیها میپردازیم.
گردوبازی
گردوبازی یکی از بازیهای محبوب در یزد است که معمولاً بین دو نفر انجام میشود.
روش بازی
1. هر بازیکن تعداد مساوی گردو (معمولاً ۲ تا ۵ عدد) را به عنوان سرمایه وارد بازی میکند.
2. بازیکنان به فاصله یک تا دو متر از یکدیگر روی زمین مسطح مینشینند.
3. هر بازیکن به نوبت گردوهای خود را بین دو کف دست قرار داده و رها میکند تا گردوها در سطح زمین پراکنده شوند.
4. اگر دو یا چند گردو به هم بچسبند، پخش گردوها تکرار میشود.
5. اولین بازیکن با استفاده از انگشت شست و سبابه یا شست و میانی، به یکی از گردوها تلنگر میزند.
6. اگر گردو به گردوهای دیگر برخورد کند، آنها را تصاحب میکند؛ در غیر این صورت، نوبت به بازیکن بعدی میرسد.
7. بازی تا زمانی ادامه مییابد که یکی از بازیکنان تمام گردوهایش را از دست بدهد.
توصیه میکنیم حتماً مقاله بازی محلی شیطون فرشته را مطالعه کنید.
تاریخچه
این بازی از گذشتههای دور در یزد رایج بوده و به عنوان سرگرمی و تقویت دقت و مهارت در نشانهگیری مورد استفاده قرار میگرفته است.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه بازی محلی خلورتانی.
در اینجا میتوانید اطلاعات کاملتری درباره بازی محلی لوگوش بیابید.
در صورت علاقهمندی، مطلب بازی محلی سایه بردک را از دست ندهید.
اگر به این موضوع علاقه دارید، بازی محلی پاچو را از دست ندهید.
توصیه میکنیم این مطلب بازی محلی پلخمون را حتماً بخوانید.
اتوککلی
اتوککلی یک بازی گروهی است که نیاز به هماهنگی و دقت دارد.
توصیه میشود به مطالعه مقاله بازی خروس جنگی محلی ادامه دهید.
روش بازی
1. بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم میشوند.
2. گروه اول در ابتدای زمین بازی مستقر میشود و گروه دوم در محوطه زمین پراکنده میشوند.
3. چوب کوچکی (کلی) روی دو سنگ موازی یا چالهای قرار داده میشود.
4. یکی از بازیکنان گروه اول با چوب بزرگتر (اتوک) به زیر کلی ضربه میزند تا آن را به هوا پرتاب کند و سپس با ضربهای محکم آن را به سمت پایین زمین میفرستد.
5. اگر گروه دوم کلی را در هوا بگیرد، جای دو گروه عوض میشود؛ در غیر این صورت، گروه دوم کلی را از محل افتادن برداشته و به سمت اتوک پرتاب میکند.
6. اگر کلی به اتوک برخورد کند، جای دو گروه عوض میشود.
تاریخچه
اتوککلی از بازیهای سنتی یزد است که به تقویت هماهنگی و دقت بازیکنان کمک میکند و در گذشته به عنوان یکی از سرگرمیهای محبوب در محافل محلی اجرا میشده است.
برای گسترش دانش خود، مقاله بازی محلی گردو شکستم را مطالعه کنید.
لشکرکشی (کشتی)
لشکرکشی یا کشتی، بازیای است که به قدرت بدنی و مهارتهای کشتیگیری نیاز دارد.
روش بازی
1. جوانان دو محله در میدان یا حسینیه جمع میشوند و هر محله یک نفر را به عنوان استاد (سرپرست) انتخاب میکند.
2. نفرات دو محله به صورت نیمدایره کنار هم میایستند.
3. دو استاد هر کدام یکی از افراد چابک و قوی خود را برای کشتی فرا میخوانند.
4. کشتی به صورت سرپا انجام میشود و برنده کسی است که حریف را از زمین بلند کرده و بر زمین بزند یا با فن خاصی او را به زمین بیندازد.
5. برنده در زمین میماند و بازنده جای خود را به نفر دیگری از محله خود میدهد.
6. بازی تا زمانی ادامه مییابد که یکی از محلهها برد بیشتری داشته باشد و به عنوان برنده اعلام شود.
تاریخچه
این بازی به عنوان یک رقابت دوستانه بین محلههای یزد برگزار میشده و به تقویت روحیه تیمی و مهارتهای کشتیگیری کمک میکرده است.
بازیهای دیگر
علاوه بر بازیهای مذکور، بازیهای دیگری مانند «آی تو به باغ رفته بودی»، «اوستا بدو»، «بچهبازی»، «چفتهبازی»، «خرکبازی»، «دمدوکبازی»، «شیطانبازی»، «علی لولوییلو»، «قایمبازی»، «شوتکباز»، «کیهکیه در میزنه»، «گنجشک پر»، «گندم گل گندم»، «ملا ملا» و … نیز در یزد رایج بودهاند که هر کدام روشها و قواعد خاص خود را داشتهاند.
بازیهای محلی یزد نه تنها به عنوان سرگرمی، بلکه به عنوان ابزاری برای تقویت مهارتهای اجتماعی، فیزیکی و فرهنگی نسلهای مختلف عمل کردهاند و بخش مهمی از میراث فرهنگی این منطقه محسوب میشوند.
