بازی‌های محلی همواره بخشی از فرهنگ و هویت جوامع مختلف بوده‌اند. یکی از این بازی‌های سنتی که در مناطق کردنشین ایران رواج دارد، بازی «جورابین» یا «جوراب‌بازی» است. این بازی نه‌تنها سرگرم‌کننده است، بلکه به تقویت مهارت‌های تصمیم‌گیری، همکاری گروهی و دقت نیز کمک می‌کند.
روش انجام بازی جورابین
بازی جورابین به‌طور کلی به‌صورت زیر انجام می‌شود:
- تعداد بازیکنان: این بازی به‌صورت گروهی انجام می‌شود و تعداد بازیکنان محدودیتی ندارد.
- ابزار مورد نیاز: ۱۰ عدد جوراب مردانه بزرگ و یک شیء کوچک مانند پوکه خالی گلوله یا سکه.
- نحوه بازی:
- جوراب‌ها به‌صورت دهانه باز در دو ردیف پنج‌تایی چیده می‌شوند.
- بازیکنان به دو گروه تقسیم شده و در دو طرف جوراب‌ها می‌نشینند.
- یکی از اعضای گروه شروع‌کننده، شیء کوچک (مازوج) را در یکی از جوراب‌ها پنهان می‌کند.
- گروه مقابل باید با دقت حرکات دست و انگشتان حریف را مشاهده کرده و محل مازوج را حدس بزند.
- اگر گروه مقابل در اولین حدس خود مازوج را پیدا کند، ۱۰ امتیاز کسب کرده و نوبت بازی به آن‌ها می‌رسد.
- در صورت عدم موفقیت در حدس اول، باید جوراب‌های خالی را یکی‌یکی برداشته و به حدس خود ادامه دهند.
- اگر مازوج در آخرین جوراب باقی‌مانده باشد، گروه پنهان‌کننده ۱۱ امتیاز کسب می‌کند.
- پایان بازی: بازی تا زمانی ادامه می‌یابد که یکی از گروه‌ها به امتیاز توافق‌شده (مثلاً ۱۰۱ یا ۱۵۱) برسد.
تاریخچه بازی جورابین
بازی جورابین یکی از بازی‌های سنتی و تفریح‌های قدیمی در شب‌های بلند پاییز و زمستان است که بیشتر جنبه سرگرمی دارد. این بازی در حال حاضر در بین مردم رایج است و در مناطق کردنشین علاقمندان به‌صورت تیمی و گروهی زیر نظر هیئت ورزش‌های بومی و محلی مسابقات برگزار می‌کنند.
این بازی مخصوص شب‌های بلند پاییز و زمستان است. در واپسین ساعات پاییز، مردم مناطق کردنشین با احیای آداب و رسوم سنتی از فرصت باهم بودن لذت می‌برند که هدف از آن تقویت قدرت تصمیم‌گیری، ایجاد روحیه همکاری و درک اهمیت مشورت است.
در گذشته، این بازی به‌عنوان یکی از سرگرمی‌های محبوب در شب‌نشینی‌ها و دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه انجام می‌شد. با توجه به سادگی ابزار مورد نیاز و قوانین بازی، جورابین به‌سرعت در میان مردم محبوبیت یافت و به‌عنوان بخشی از فرهنگ و سنت‌های محلی شناخته شد.
قوانین و امتیازدهی در بازی جورابین
قوانین و نحوه امتیازدهی در بازی جورابین به‌شرح زیر است:
مقاله بازی محلی چوب کلید حاوی اطلاعات جامعی است.
- اگر گروه مقابل در اولین انتخاب، مازوج را پیدا کند، ۱۱ امتیاز می‌گیرد و جهت بازی عوض می‌شود.
- اگر نتوانستند در انتخاب اول، مازوج را پیدا کنند، جوراب خالی را کنار می‌گذارند و دوباره دنبال جوراب می‌گردند تا به جوراب اصلی نزدیک شوند و به این صورت امتیاز کمتری از دست بدهند.
- در ادامه، اگر جوراب حاوی مازوج را پیدا کردند، باید جوراب‌های مانده را بشمارند و به همان تعداد امتیاز بگیرند.
- اگر هر بار اشتباه انتخاب کنند، به تعداد جوراب‌های مانده، کسر امتیاز دارند.
- سقف امتیازات توافقی است.
برای مثال، اگر یک تیم در انتخاب هفتم خود بتواند جوراب صحیح را (فقط از بین سه جوراب) حدس بزند، در آن دور صرفاً سه امتیاز می‌گیرد.
برای یادگیری پیشرفته، به بازی محلی خرپلیس مراجعه کنید.
بازیکنان باید برای پیدا کردن مازوج در جوراب‌ها به حرکت دست و انگشتان حریف خود و همچنین تغییر حالت در جوراب‌ها با دقت نگاه کنند.
امتیاز منفی در جورابین
از مهم‌ترین قوانین جوراب‌بازی، امتیاز منفی در این بازی است. نکته مهم این است که اگر تیمی نتوانست تا جوراب نهم به جواب برسد و در واقع همه حدس‌هایش با شکست همراه شد، آنگاه فقط ۱۱ امتیاز منفی می‌گیرد.
برای گسترش دانش خود، مقاله بازی محلی فارس را مطالعه کنید.
به عبارت دیگر، در این بازی دو امتیاز اضافه برای تیمی است که بتواند در اولین حدس به جواب برسد و ۱۱ امتیاز منفی برای تیمی که تا انتها به جواب نرسد.
این امتیازشماری بدیع و جالب، از ویژگی‌های ممتاز و خاص جوراب‌بازی است که آن را به بازی‌های مدرن شبیه کرده است.
بهتر است برای اینکه بازیکنان امتیازات را از یاد نبرند، در هر دور امتیاز هر تیم روی یک کاغذ نوشته شود.
نکات مهم در بازی جورابین
- دقت در حرکات دست و انگشتان حریف برای حدس صحیح محل مازوج بسیار مهم است.
- همکاری و مشورت بین اعضای گروه برای افزایش شانس موفقیت توصیه می‌شود.
- تعیین سقف امتیازات قبل از شروع بازی به توافق دو گروه بستگی دارد.
بازی جورابین با ترکیب سادگی و هیجان، همچنان به‌عنوان یکی از بازی‌های محبوب در مناطق کردنشین ایران شناخته می‌شود و نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ و سنت‌های محلی ایفا می‌کند.
توصیه می‌شود به مطالعه مقاله بازی محلی زابل ادامه دهید.