کارشناس بازار کار با اشاره به اینکه برای تقویت قدرت خرید کارگران؛ دولت باید حمایت های غیر نقدی از کارگران را بیشتر کند گفت: دولت باید با فوریت در این مورد اقدام کند؛ تعلل در این زمینه میتواند آسیبهای اجتماعی بسیاری به دنبال داشته باشد.
حمید حاج اسماعیلی، کارشناس مسائل اقتصادی درباره فعالیت کارگران در محیط کاری گفت: قرارداد کار در کارگاه ها مبتنی بر قرارداد کار است. قانون کار هم به این موضوع تأکید کرده است.
فال خودت رو ببین
کلیک کن تا ببینیش
حاج اسماعیلی با بیان اینکه زمانی که کارگر قرارداد کاری دارد، هیچ کارفرمایی اجازه ندارد، قبل از پایان قرارداد کارگر خود را اخراج کند گفت:تبعات حقوقی برای کارفرمایان دارد. کارگران اگر با چنین مواردی مواجه شدند، می توانند به هیأت های حل اختلاف و تشخیص مراجعه کنند. اما اگر قرارداد کار کارگر پایان یابد و حوادث شرایطی(مانند قطع برق) را ایجاد کند که امکان فعالیت خط تولید و کارگاه وجود نداشته باشد، هم خود کارفرمایان مکاتباتی را مبنی بر اینکه در حال حاضر نمی توانند فعالیت کنند خواهند داشت، هم اینکه تلاش می کنند تصمیم درستی برای نیروی کار خود بگیرند.
این کارشناس مسائل بازار کار درباره اینکه برخی از کارگران به خاطر قطعی برق شب کار شده اند گفت: وقتی ادامه فعالیت به خاطر قطعی برق مختل شده است، کارفرما تصمیم می گیرد در روز کار خود را متوقف و از فرصت شب برای فعالیت خود استفاده کند. اما طبق قانون کار الزامات قانونی باید مطابق قانون رعایت شود، یعنی به نیروی کار شبکاری تعلق بگیرد.
وی با اشاره به ساماندهی کارگران اتباع بیگانه گفت: مطابق آمار وزارت کشور حدود ۱ میلیون مهاجر از کشور خارج شده اند افزود:پیش بینی می شود، حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر از آنها کسانی بودند که در اشتغال فعالیت داشتند، این موضوع انعطافی را ایجاد می کند اگر کارگاه ها بخواهند نیروی کار خود را تعدیل کنند، عمدتاًبه سمت کارگران غیرقانونی و اتباع می رفتند که در حال حاضر می توان گفت کارگر ایرانی شرایط بهتری برای ماندگاری در کارگاه دارد.
کارشناس بازار کار بیان کرد: بارها بحث ترمیم دستمزد در میانه سال مطرح بوده است، اما این اتفاق رخ نداده است. بنابراین اجرای آن در کوتاه مدت کار سختی بود، چرا که تبعاتی هم خواهد داشت. موج گرانی ها بسیار شتابان است. در حال حاضر هم قدرت خرید کارگران به شدت کاهش یافته است، اما واقعیت این است که شاید امکان افزایش دستمزدها به صورت نقدی تا پایان سال نباشد، پیشنهاد این است که دولت در بخش هایی که می تواند حمایت کند، اقدام کند. در گام اول آرامش ایجاد کند. مکانیسم اقتصادی و فنی را ایجاد کند. قیمت کالاها باید به شدت کنترل شود. به طور مثال در شرایط فعلی که مشکلاتی در زمینه کمبود آب پیش آمده است. قیمت مخزن آب تا حدود ۱۰۰۰ درصد افزایش داشته است. برخی از مردم هم به دلیل نگرانی هایی که دارند، نیازهای ضروری خود را تهیه می کنند. دولت باید روی بازار کنترل بیشتری داشته باشد و اجازه ندهد که قیمت ها افسار گسیخته بالا رود.
این کارشناس بازار کار با اشاره به وضعیت نامناسب قدرت خرید کارگران و به خطر افتادن امنیت شغلی آنها به دلیل مشکلات اقتصادی گفت: بررسی و بازنگری دستمزد برای افزایش آن تنها مشکلاتی را به مشکلات گذشته اضافه میکند چرا که در شرایط فعلی بسیاری از کارگاهها توان ادامه کار با ظرفیت قبلی را ندارند و در این شرایط کارگران نه تنها شغل خود را از دست میدهند بلکه گرهای هم از مشکلات معیشتی آنها باز نخواهد شد.
حاج اسماعیلی تأکید کرد: بحران فعلی اقتصاد نه تنها کارگران بلکه کارفرماها را هم تحت تأثیر قرار داده و باعث بسته شدن بسیاری از بنگاهها و تعدیل نیروی کار آنها شده است؛ بنابراین ایفای وظیفه حاکمیتی دولت در حمایت از معیشت کارگران براساس قانون اساسی تنها راهکار برونرفت از این وضعیت است.
وی با اشاره به کالابرگ الکترونیک گفت: باید کالابرگ ها برای ۷ دهک درآمدی اول ماهیانه و با تعداد کالابرگ بیشتر باشد. چرا که روی قدرت خرید مردم تأثیر مستقیم دارد. حذف یارانه ثروتمندان هم باید شروع شود. مبالغ حذف باید برای نیازمندان هزینه شود. یکی از موارد مهم دیگر هم این است که یارانه باید به کالابرگ تبدیل شود.
حاج اسماعیلی با بیان اینکه یکی از مشکلات کارگران هزینه های درمانی است گفت: تسهیل استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی برای کارگران از راهکارهای حمایتی دولت است. در بحث بهداشت و درمان از گذشته کارگران با محدودیت دسترسی به مراکز و امکانات درمانی مواجه بودهاند و لازم است دولت برای کاهش بخشی از هزینههای زندگی کارگران دسترسی به مراکز درمانی تأمین اجتماعی و مراکز دانشگاهی و دولتی و همچنین خصوصی را برای دارندگان دفترچههای تأمین اجتماعی تسهیل کند.
وی با اشاره به اینکه دولت باید با چنین راهکارهایی کارگران را حمایت کند گفت:افزایش نقدی دستمزد بحران جدیدی را وارد بازار کار میکند و در برگیرنده شوک جدیدی است که امنیت شغلی کارگران را نیز تهدید میکند.
11 پاسخ
خیلی ممنون از این اطلاعات مفید و جامع! واقعاً که این روزها هر چقدر بیشتر در مورد شرایط کارگران و چالشهایی که باهاش مواجه هستند بدونیم، بیشتر میتونیم درک کنیم که چقدر این قشر زحمتکش نیاز به حمایت دارن. امیدوارم با اقدامات درست و به موقع دولت، شاهد بهبود شرایط زندگی و کار برای همه کارگران عزیز کشورمون باشیم. انرژی مثبت و امید همیشه همراهتون باشه!
من این مقاله را میخوانم و سپس با همکارانم در مورد راههای عملی برای بهبود وضعیتمان صحبت میکنم.
خیلی ممنون از این مقاله مفید و دغدغهمند! خواندنش منو یاد روزی انداخت که خودم به عنوان یک کارگر فصلی تو یکی از کارگاههای کوچیک فعالیت میکردم. اون دوران واقعاً سخت بود، ولی همین حمایتهای کوچیک دولتی و توجه به مسائلی مثل دستمزد و بیمه، گاهی تنها چیزی بود که بهم انگیزه میداد ادامه بدم.
حرفهای آقای حاج اسماعیلی رو که خوندم، یاد اون روزها افتادم که چقدر حتی یک وعده غذای گرم تو سلف کارگاه یا یه تخفیف کوچیک برای دارو میتونست حال آدم رو عوض کنه. واقعاً درسته که افزایش نقدی حقوق شاید در کوتاه مدت جواب نده، ولی همین حمایتهای غیرنقدی، مثل کالابرگ یا تسهیلات درمانی، میتونه یه نفس تازه به کارگرها بده.
من خودم شاهد بودم که چطور قطعی برق و نوسان قیمت مواد اولیه، کارفرماها رو هم تحت فشار گذاشته بود. بعضیها مجبور شدن شبکاری رو شروع کنن یا حتی نیروهاشون رو تعدیل کنن. این وسط، تنها چیزی که میتونست کمی از استرس کارگرها کم کنه، همین اطمینان خاطر از حمایتهای دولتی بود. امیدوارم این بار هم دولت با برنامهریزی درست، طوری عمل کنه که هم کارگر بتونه زندگی رو بچرخونه، هم کارفرما بتونه کارگاهش رو نگه داره.
حرف آخر این که گاهی کوچکترین حمایتها، بزرگترین اثرها رو داره. امیدوارم این بار تصمیمگیرها واقعاً به فکر باشند و فقط حرف نزنند. ممنون از نویسنده مقاله که این موضوعات مهم رو پررنگ کرد! 🙏
چه نکتهی مهمی رو آقای حاج اسماعیلی بهش اشاره کردن! مسئلهی حمایتهای از کارگران واقعاً یه راهکار هوشمندانهست که کمتر بهش پرداخته میشه. همهمون میدونیم که افزایش نقدی حقوق در شرایط تورمی مثل این روزها، ممکنه حتی اثر معکوس داشته باشه و قیمتها رو بیشتر داغون کنه. اما چیزی که جلب توجه میکنه، تأکید روی و هست.
اینکه دولت به جای پول نقد، مستقیماً کالاهای اساسی رو در اختیار کارگران قرار بده، واقعاً میتونه فشار معیشتی رو کم کنه. مخصوصاً وقتی صحبت از کنترل قیمتهای افسارگسیختهی اقلامی مثل آب یا مواد غذایی میشه، کالابرگ میتونه مثل یه سپر عمل کنه. از طرف دیگه، دسترسی راحتتر به خدمات درمانی هم یه درد بزرگ رو دوا میکنه؛ وقتی کارگری مجبور نباشه نصف حقوقش رو خرج دارو و دکتر کنه، طبیعتاً تنفس اقتصادی بهتری پیدا میکنه.
نکتهی دیگهای که خیلی به دلم نشست، صحبت درباره و اختصاصش به دهکهای پایینتر بود. اینجوری نهتنها عدالت بیشتر رعایت میشه، بلکه پول به جیب کسانی میره که واقعاً بهش نیاز دارن. به نظرم این مدل حمایتهای هدفمند، خیلی عملیتر از شعارهای کلیشهایِ افزایش حقوقه. امیدوارم مسئولان گوششون به این حرفهای کارشناسی بازتر باشه!
خواندن این مقاله یادم انداخت چند ماه پیش، سر میز صبحانه با پدرم که یک کارگر بازنشسته است، صحبت میکردیم. با چهرهای نگران از افزایش قیمتها میگفت: «حقوقم دیگر کفاف حتی خرید داروهایم را هم نمیدهد.» این روزها دغدغه معیشت برای بسیاری از خانوادههای کارگری به یک کابوس تبدیل شده است.
نکته امیدوارکننده مقاله، تأکید روی حمایتهای غیرنقدی مانند کالابرگ الکترونیک و تسهیل خدمات درمانی است. یادم میآید وقتی مادرم برای معاینه چشم به بیمارستان تأمین اجتماعی مراجعه کرد، با صفهای طولانی و محدودیتهای بیمه مواجه شد. اگر دسترسی به درمان آسانتر شود، حداقل بخشی از فشار روانی این خانوادهها کم میشود.
به نظرم کنترل قیمتها و توزیع عادلانهتر یارانهها، همانطور که در مقاله اشاره شده، میتواند مثل مسکنی فوری عمل کند. هرچند راهحل نهایی، بهبود پایدار اقتصاد است، اما همین قدمهای کوچک هم اگر عملی شوند، شاید لبخندی دوباره به لبهای پدرم و هزاران کارگر دیگر بنشاند.
وری گود.
اعتراف می کنم همیشه از بحث های اقتصادی فراری بودم، ولی این بار حس کردم حرف ها واقعاً به زندگی روزمره مان گره خورده. متن را دوست داشتم چون به جای شعار دادن، راهکارهای عملی پیشنهاد داده—مثل کالابرگ الکترونیک یا تسهیل درمان کارگران. نکته جالبش این بود که هم درد کارگران را می فهمد، هم فشار روی کارفرمایان را نشان می دهد. توصیه می کنم بخوانید، چون تصویر متعادلی از بحران فعلی ترسیم کرده و یادآوری می کند که کنترل قیمت ها از افزایش نقدی حقوق هم urgentتر است!
“دلم برای کارگران تنگ شده که هر روز با امید بیشتری بیدار می شوند، اما قدرت خریدشان کوچک تر! راستی، آیا حمایت های غیرنقدی دولت واقعاً می تواند جای یک وعده غذای گرم را پر کند؟ (البته شاید اگر کالابرگ ها به اندازه کافی بزرگ باشند، بشود با آنان یک پیک نیک ترتیب داد!)”
ممنون، خیلی لذت بردم. 💚 💛 🤗
آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا حمایت های غیرنقدی از کارگران می تواند تأثیر ماندگارتری نسبت به افزایش حقوق داشته باشد؟
موضوع حقوق کارگران همیشه داغ و پرچالش است، اما چیزی که کمتر به آن پرداخته می شود، نقش “آرامش روانی” در بهره وری و رضایت شغلی کارگران است. بله، درست شنیدید! گاهی یک بسته حمایتی هوشمندانه—مثل دسترسی راحت تر به خدمات درمانی یا کنترل قیمت های افسارگسیخته—می تواند استرس ناشی از زندگی روزمره را کاهش دهد و فضایی ایجاد کند که کارگران با خیال راحت تری به کار خود ادامه دهند. وقتی پای معیشت لرزان باشد، حتی افزایش حقوق هم ممکن است مثل چسب زخمی روی زخم عمیق باشد؛ چون تورم دوباره همه چیز را می بلعد.
اما نکته جالب اینجاست: چه می شود اگر به جای تمرکز صرف روی عدد حقوق، سیاست هایی اجرا کنیم که هزینه های غیرمستقیم زندگی کارگران را کم کند؟ مثلاً درمان ارزان تر، حمل ونقل یارانه ای، یا حتی آموزش رایگان برای مهارت آموزی فرزندانشان؟ این ها شاید در نگاه اول کوچک به نظر برسند، ولی در بلندمدت، فشار روانی ناشی از ترس از فردا را کم می کنند.
حالا سوال غیرمنتظره: اگر به جای پول بیشتر، به کارگران “زمان بیشتر” بدهیم—مثلاً کاهش ساعات کاری بدون کسر حقوق—آیا این می تواند معجزه کند؟
“آخه چرا همیشه حمایت های غیرنقدی مثل یه معجزه ی گمشده ان که هیچ وقت نمیاد؟!”
جالبه که همه از کنترل قیمت ها حرف می زنن، ولی انگار قیمت ها یه جورایی شنوایی ندارن و هرچی دلشون بخواد می کنن! یه لحظه فکر کنم به مخزن آب با ۱۰۰۰٪ افزایش… انگار داریم برای سفر به مریخ پس انداز می کنیم!