مقدمه
آرامگاه خشایارشا، یکی از برجسته‌ترین آثار به‌جا مانده از دوران هخامنشی است که در مجموعه تاریخی نقش رستم واقع شده است. این آرامگاه، بازتابی از شکوه و عظمت هنر و معماری ایرانی در دوران باستان می‌باشد. در این مقاله، به بررسی جزئیات و ویژگی‌های آرامگاه خشایارشا پرداخته و به سوالات متداول کاربران در این زمینه پاسخ می‌دهیم.
آدرس دقیق آرامگاه خشایارشا
آرامگاه خشایارشا در مجموعه تاریخی نقش رستم، در استان فارس، ایران، قرار دارد. این مجموعه در فاصلهٔ ۶۷ کیلومتری شمال شیراز و در نزدیکی تخت جمشید واقع شده است. برای دسترسی به این مکان تاریخی، کافی است از جاده مرودشت به سمت تخت جمشید حرکت کنید.
ویژگی‌های معماری آرامگاه خشایارشا
ساختار آرامگاه
آرامگاه خشایارشا در سینه کوه حاجی‌آباد تراشیده شده و به شکل صلیب (چلیپا) طراحی شده است. این آرامگاه در ارتفاع ۲۶ متری از سطح زمین قرار دارد و یکی از بزرگترین و باشکوه‌ترین آرامگاه‌های هخامنشی به شمار می‌آید.
نقوش و تزئینات
در بخش بالایی آرامگاه، نقش نماد فروهر و ماه به همراه تصویر خشایارشا در حال نیایش به چشم می‌خورد. در این تصویر، خشایارشا دست خود را به سوی فروهر و آتشدانی که روبرویش قرار دارد، دراز کرده است. زیر پای شاه، اورنگی قرار دارد که مردمانی از سرزمین‌های مختلف آن را بر دوش دارند.
جزئیات داخلی آرامگاه
ورودی و اتاق داخلی
ورودی آرامگاه حدود سه متر است و به یک اتاق کوچک منتهی می‌شود که روبه‌روی درگاه قرار دارد. در این اتاق، سه قبر کنده شده است که مشخص نیست چه کسانی در کنار خشایارشا دفن شده‌اند. برخی احتمال می‌دهند که دو تن از برادران یا فرزندانش در این قبرها دفن شده باشند.
پوشش سنگی و حفاری‌ها
در سال‌های اخیر، تصاویر داخلی آرامگاه نشان می‌دهند که قبر خشایارشا با سنگ یکپارچه بزرگی پوشیده شده است. این سنگ روی یک تخت‌گاه سنگی قرار دارد و احتمال می‌رود که جسد او زیر این تخته سنگ بزرگ قرار گرفته باشد. همچنین، حفره‌ای در آرامگاه وجود دارد که احتمالاً توسط سربازان اسکندر مقدونی پس از فتح این منطقه ایجاد شده تا محتویات داخل قبر خالی شود.
شباهت‌ها و تفاوت‌ها با دیگر آرامگاه‌ها
آرامگاه خشایارشا از لحاظ نقوش، شباهت فراوانی به آرامگاه داریوش بزرگ دارد که در فاصلهٔ ۱۰۰ متری شرق و شمال‌شرقی آن قرار گرفته است. آرامگاه خشایارشا در سینهٔ صخره‌ای عمودی کنده شده است که وقت کمتری برای تراشیدنش لازم بوده، در حالی که آرامگاه داریوش در صخره‌های شیب‌دار تراشیده شده که نیاز به زمان بیشتری داشته است.
بازدید از آرامگاه خشایارشا
برای بازدید از آرامگاه خشایارشا، می‌توانید به مجموعه نقش رستم مراجعه کنید که در فاصلهٔ یک ساعت رانندگی از شیراز قرار دارد. این مجموعه با داشتن آثار تاریخی متعدد، از جمله آرامگاه‌های هخامنشی و نقوش برجسته، یکی از جذاب‌ترین مقاصد گردشگری تاریخی در ایران محسوب می‌شود.
نتیجه‌گیری
آرامگاه خشایارشا، نه تنها یک اثر معماری برجسته از دوران هخامنشی است، بلکه نمادی از فرهنگ و هنر ایرانی در دوران باستان به شمار می‌رود. با بازدید از این آرامگاه و سایر آثار مجموعه نقش رستم، می‌توانید با تاریخ ایران باستان و شیوه زندگی و تفکر مردم آن دوران آشنا شوید.